Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 290 > >|
135 11dicitur.
¶ Dices /  iſte due concluſiones tam illate: et ab iſta
opinione / et altera ſunt concedende.
Et ideo ſunt cor­
relaria et non inconuenientia.
Contra quia tunc ſequeretur /  a qua­
libet parte proportionali alicuius mobilis ſecun-
dum certam diuiſionem procedendo demeretur ali­
qua velocitas: ita  quelibet ſecundum talem diui­
ſionem moueatur minori velocitate ꝙ̄ antea mo-
uebatur: et tamen totum mobile mouetur continuo
vniformiṫ et eq̄ velociṫ ſicut ãtea: ſꝫ ↄ̨ſeq̄ns eſt falſū:
igitur illud ex quo ſequitur:
Falſitas conſequentis
oſtenditur / quia alias ſequeretur /  tota velocitas
poteſt demi a partibus proportionalibus manen­
te tamen ſemper velocitate totius equali / quod eſt
mere impoſſibile.
Patet hoc poſito /  in hora con-
tinue cuiuſlibet partis proportionalis ſecundum /
hanc diuiſionem remittatur motus quo ad vſ ve-
niat ad non gradum / tunc continuo per illam horã
tale mobile per te mouebitur equaiiter et vniformi-
ter: ergo adhuc poſt illud inſtans terminatiuum po­
terit ſic moueri motu partium ad non gradum re-
miſſo:
Sed iam probo ſequelam: et pono caſum / 
vna rota diuidatur per partes proportionales cir­
culares concentricas minoribus terminatis verſus
peripheriam rote: et a prima dematur medietas ſue
velocitatis et a ſequenti eam puta a ſecunda demat̄̄
medietas vnius gradus et a tertia quarta vniꝰ gra-
dus: et ſic conſequenter procedendo per partes ſub­
duplas quo poſito a puncto extremo nulla veloci-
tas demitur: et mouetur: igitur continuo mouet̄̄ vni­
formiter
Patet conſequentia et tamen quelibet ꝑs
eius proportionalis ſecundum certam diuiſionem
mouetur velocitate minori / ꝙ̄ mouebatur antea
Sed ad inferendum  quelibet pars proportiona­
lis ſecundum talem diuiſioneꝫ moueatur ſubdupla
velocitate oportet ponere in caſu /  a qualibet illa­
rum dematur medietas velocitatis qua antea mo-
uebatur: et ſic habebitur propoſitum.
Et ſi tibi caſꝰ
appareat difficilis / vt nunc michi videor facile erit
verificare illum caſum in rota flexibili puta aque vĺ
alterius liquoris exiſtentis intra ſperam rotundaꝫ
et quilibet punctus eius moueatur quieſcente cētro
motu circulari: partibus eius mouentibus eodē mo­
do quo ponitur in caſu:
Tertio principaliter contra ſecundaꝫ
partem queſtionis videlicet /  non debet attēdi pe-
nes gradum medium arguitur ſic: quia ſi illud eſſet
veruꝫ ſequeretur /  ſi vna rota moueretur difformi­
ter quo ad ſubiectum a non gradu vſ ad certū gra­
dum ita  pars illa que eſt a centro vſ ad medie-
tatem ſemidiametri moueatur a non gradu vſ ad
quartum: et reſidua pars vſ ad circunferentiã mo­
ueatur a quarto vſ ad duodecimum / tunc talis ro­
ta moueretur velocitate vt ſex: ſed conſequens ē fal­
ſum / igitur illud ex quo ſequitur
Sequela probatur /
quia ille eſt gradus medius inter duodecimū et non
gradum.
Sed iam arguitur falſitas conſequentis /
quia tunc ſequeretur /  illa rota eque velociter mo­
ueretur ſicut ſi motus eius eſſet vniformiter diffor-
mis a non gradu vſ ad duodecimum.
Sed conſe-
quens eſt falſum: igitur illud ex quo ſequitur.
Con-
ſequentia apparet: et falſitas conſequentis argui-
tur / quia ſi illa rota moueretur vniformiter diffor-
miter a non gradu vſ ad duodecimum: tunc pun-
ctus medius ſemidiametri moueretur velocitate vt
ſex / et per conſequēs maiori velocitate quam modo
et quilibet punctus intrinſecꝰ maiori velocitate quã
modo / vt ſatis patet intueti: ergo ſequitur /  illa ro­
ta mouetur / tunc maiori velocitate quã modo.
Pro­
batur hec conſequentia / quia modo videlicet quan-
do vna pars eius que incipit a centro rote et termi-
natur ad medium ſemidiametri mouetur a nõ gra-
du vſ ad quartum et reliqua pars a quarto vſ
ad duodecimum: a velocitate vel penes velocitatem
alicuius puncti intrinſeci eius commēſuratur et at­
tenditur motus illius rote, et ab eodem poſtea deb3
attendi quando velocius mouetur: igitur propoſi-
tum: quia rota manet: nec rarefacta: nec condenſa­
ta: et idem continuo manet punctus eius mediꝰ quã­
do mouetur ſic motu difformiter difformi et quam­
do mouetur motu vniformiter difformi.
22dicitur.
¶ Dices negando ſequelam: et ad probationem: di­
ces /  non eſt cõtra te: quia tu vis dicere /  / debet at­
tendi motus difformis quo ad ſubiectum penes gra­
dum mediuꝫ quando talis motus eſt vniformiṫ dif­
formis quo ad ſubiectum: ſed non quando eſt diffor­
miter difformis: qnia tunc ſequenda eſt tertia pars
queſtionis videlicet penes reductionem ad vnifor-
mitatem.
Sed contra / quia ſi in omni motu vni­
formiter difformi quo ad ſubiectum debeat veloci-
tas attendi penes gradum medium / vel igitur ꝑ gra­
dum medium intelligitur gradus qui eſt medio ta-
lis ſubiecti quo ad magnitudinem: vel ī medio quo
ad longitudinem, vel in medio quo ad magnitudi-
nem et longitudinem ſimul / ſed nullum iſtorum ē di­
cendum: igitur non debet motus vniformiter diffor­
mis quo ad ſubiectum velocitas penes gradum me­
dium commenſurari et attendi.
Maior quo ad pri-
mam partem videlicet /  non debeat attendi penes
gradum medium hoc eſt exiſtentem in medio ſubie-
cti / quo ad magnitudinem patet ex primo argumē-
to: et ſecunda confirmatione eius in dubitatiõe for-
mata in priori capite / et quo ad ſecundam partē pa­
tet ex confirmatione ſecundi argumenti eiuſdem du­
bitationis prioris capitis.
Sed quantum ad tertiã
partem patet manifeſte / quia quãdo rota mouetur
ſic vniformiter difformiter quo ad ſubiectum a nõ
gradu in centro vſ ad certum gradum in circunfe­
rentia procedendo a centro vſ ad circunferentiaꝫ
nullus idem punctus eſt in medio magnitudinis et
longitudinis ſignanter quando  rota eſt vbi eq̈­
lis craſſitudinis
Tamen volo efficatiori argumēto
meo iudicio confirmare ſecundam partem minoris
videlicet /  non debeat velocitas motus vniformi-
ter difformis quo ad ſubiectum attendi penes pun­
ctum exiſtentem in medio mobilis quantum ad lon-
gitudinem.
Et in predicta rota de qua ſepe mentio
facta eſt a centro eius vſ ad circunferētiam ſigno
vnam colūnã ex cuius baſi in centro rote educo line­
am giratiuam girantem omnes partes proportio­
nales talis columne / vt ↄ̨muniter ponitur et volo / 
talis rota moueat̄̄ vniformiṫ difformiter q̊ ad ſub-
iectum a non gradu vſ ad octauum / quo poſito ſic
argumentor illa linea giratiua mouetur vniformi­
ter difformiter cum ſit pars corporis vniformiter
difformiter moti et tamen motus eius non correſpõ­
det gradui exiſtenti in medio corporis quantuꝫ ad
longitudinem cum nullum tale ſit / vt notum eſt: igi-
tur aliquod mouetur vniformiter difformiter quo
ad ſubiectum cuius motus velocitas non attendi-
tur penes gradum motus exiſtentem in medio eius
quantum ad longitudinem.
Simile argumentum
fierit / ſi a centro rote educeretur vna linea que circū­
daret primo primam partem proportionalem cir­
cularem illius rote, et ſecundam et tertiam et quartã

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index