Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Page concordance

< >
Scan Original
61 49
62 50
63 51
64 52
65 53
66 54
67 55
68 56
69 57
70 58
71 59
72 60
73 61
74 62
75 63
76 64
77 65
78 66
79 67
80 68
81 69
82 70
83 71
84 72
85 73
86 74
87 75
88 76
89 77
90 78
< >
page |< < (123) of 672 > >|
135123De Calore. gunt, adeò vt lutum ex terrâ, & non niſi congruâ aquâ reſidua
temperatum ad duritiem adducatur.
Eadem videtur eſſe cauſa,
cur homo ſe, ex nimio calore, multo ſudore manantem expe-
riatur;
igniculi enim tum qui per cutis meatus penetrant, tum
quos aſpera arteria excipit vnâ cum aëre, qui ſpiritu in pulmones
ducitur, vario motu conciti tumultuantur, &
diffuſum per membra
ſanguinem agitantes, proximè latentem ſub cute humorem per po-
ros exprimunt.
Grad. Quid verò confert igniculorum motus, vt ceram, quæ
frigore rigens fragilis erat, &
friabilis, admiſſo calore adeò mollem
atque flexibilem inueniamus, vt eam ad noſtrum arbitrium forme-
mus, &
fingamus? An ſicut luto, quod obduruit, affuſa aqua mol-
litudinem conciliat, ita quoquè cera igniculis imbuta tractabilem
ſe præbet?
Dand. Non eodem planè pacto ceram atque lutum molleſcere
crediderim:
quamuis enim & argillæ aquam miſceat figulus, vt
ſequatur, quocunque illam torqueat, &
ad conficiendorum ſigno-
rum typos ceram admiſſo calore molliat ſtatuarius, non eadem ta-
men calori atque humori ineſt efficientia:
Nam humor quidem
ſuapte naturâ ſiccas arenteſque terræ particulas connectit, ſi illis
proportione reſpondeat, nec nimius fuerit;
Calor verò, quorum
corporum partes peruadit, illas pro viribus commouet.
Ex eo au-
tem quod aqua facilè comprimi collidique poteſt, in luto redun-
dans ſuam cum illo communicat mollitudinem:
At Calor, quem
in commotis agitatiſque igniculis conſiſtere ponimus, ceræ immi-
ſtus ſuo motu tenuiſſimas particulas diducens, atque agitans, lo-
cum facit compreſſioni;
faciliùs quippe commota mouentur, quàm
quieſcentia.
Quod ſi vehementior eſſet calor, non ſolùm anguſtiſ-
ſimos ceræ poros modicè dilataret (id quod compreſſioni ſatis eſt)
verùm etiam ita particulas comminueret &
agitaret, vt earum
nexu ſoluto liquefacta diffunderetur cera;
quemadmodum butyro
contingit, etiamſi remiſſior fuerit calor:
butyri ſcilicet particule
tenuiores ſunt, &
eâ præditæ figurâ, vt ſe inuicem non adeò arctè
complectantur;
ideoque facilè à paucioribus & languidioribus igni-
culis agitari poſſunt, &
diffundi. Quia tamen butyro pingue@@
ineſt, etiam ſi fluidum factum fuerit, non ſoluitur in vaporem,
ſaltem adeò facilè, ſicut aqua, cuius partes non firmo nexu co-
hærent:
citiùs autem atque procliuiùs Spiritus vini

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index