Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 17
[out of range]
>
<
1 - 17
[out of range]
>
page
|<
<
(83)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
83
"
file
="
0135
"
n
="
135
"
rhead
="
PARS SECUNDA.
"/>
adeoque tendent ad illam priorem diſtantiam: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">at in limite ſe-
<
lb
/>
cundi generis habebunt attractionem, qua adhuc magis ad ſe
<
lb
/>
accedent, adeoque ab illa priore diſtantia, quæ erat major,
<
lb
/>
adhuc magis ſponte fugient. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Pariter ſi diſtantia augeatur, in
<
lb
/>
primo limitum genere a vi attractiva, quæ habetur ſtatim in
<
lb
/>
diſtantia majore; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">habebitur reſiſtentia ad ulteriorem receſſum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
conatus ad minuendam diſtantiam, ad quam recuperandam ſibi
<
lb
/>
relicta tendent per acceſſum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">at in limitibus ſecundi generis orie-
<
lb
/>
tur repulſio, qua ſponte ſe magis adhuc fugient, adeoque a
<
lb
/>
minore illa priore diſtantia ſponte magis recedent. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hinc illos
<
lb
/>
prioris generis limites, qui mutuæ poſitionis tenaces ſunt, ego
<
lb
/>
quidem appellavi limites cobæſionis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſecundi generis limites
<
lb
/>
appellavi limites non cobæſionis.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">181. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Illa puncta, in quibus curva axem tangit, ſunt quidem
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0135-01
"
xlink:href
="
note-0135-01a
"
xml:space
="
preserve
">Duo genera
<
lb
/>
contactuum.</
note
>
terminus quidam virium, quæ ex utraque parte, dum ad ea
<
lb
/>
acceditur, decreſcunt ultra quoſcunque limites, ac demum ibi-
<
lb
/>
dem evaneſcunt; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed in iis non tranſitur ab una virium dire-
<
lb
/>
ctione ad aliam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si contactus fiat ab arcu repulſivo; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">repulſio-
<
lb
/>
nes evaneſcunt, ſed poſt contactum remanent itidem repulſio-
<
lb
/>
nes; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac ſi fiat ab arcu attractivo, attractionibus evaneſcentibus
<
lb
/>
attractiones iterum immediate ſuccedunt. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Duo puncta collocata
<
lb
/>
in ejuſmodi diſtantia reſpective quieſcunt; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed in primo caſu
<
lb
/>
reſiſtunt ſoli compreſſioni, non etiam diſtractioni, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in ſecun-
<
lb
/>
do reſiſtunt huic ſoli, non illi.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">182. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Limites cohæſionis poſſunt eſſe validiſſimi, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">langui-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0135-02
"
xlink:href
="
note-0135-02a
"
xml:space
="
preserve
">Limites cohæ-
<
lb
/>
ſionis validi,
<
lb
/>
vel languidi pro
<
lb
/>
forma curvæ
<
lb
/>
prope ſectio-
<
lb
/>
nem.</
note
>
diſſimi. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si curva ibi quaſi ad perpendiculum ſecat axem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
ab eo longiſſime recedit; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſunt validiſſimi: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi autem ipſum ſecet
<
lb
/>
in angulo perquam exiguo, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">parum ab ipſo recedat; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">erunt
<
lb
/>
languidiſſimi. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Primum genus limitum cohæſionis exhibet in
<
lb
/>
fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">1 arcus t N y, ſecundum c N x. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">In illo aſſumptis in axe
<
lb
/>
N z, N u utcunque exiguis, poſſunt vires zt, uy, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">areæ
<
lb
/>
N zt, N uy eſſe utcunque magnæ, adeoque, mutatis utcunque
<
lb
/>
parum diſtantiis, poſſunt haberi vires ab ordinatis expreſſæ ut-
<
lb
/>
cunque magnæ, quæ vi comprimenti, vel diſtrahenti, quan-
<
lb
/>
tum libuerit, valide reſiſtant, vel areæ utcunque magnæ, quæ
<
lb
/>
velocitates quantumlibet magnas reſpectivas elidant, adeoque
<
lb
/>
ſenſibilis mutatio poſitionis mutuæ impediri poteſt contra ut-
<
lb
/>
cunque magnam vel vim prementem, vel celeritatem ab alio-
<
lb
/>
rum punctorum actionibus impreſſam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">In hoc ſecundo genere
<
lb
/>
limitum cohæſionis, aſſumptis etiam majoribus ſegmentis N z,
<
lb
/>
N u, poſſunt & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vires zc, ux, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">areæ N zc, N ux, eſſe quan-
<
lb
/>
tum libuerit exiguæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">idcirco exigua itidem, quantum libue-
<
lb
/>
rit, reſiſtentia, quæ mutationem vetet.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">183. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Poſſunt autem hi limites eſſe quocunque, utcunque ma-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0135-03
"
xlink:href
="
note-0135-03a
"
xml:space
="
preserve
">Poſſe limite
<
gap
/>
<
lb
/>
eſſe quotcun-
<
lb
/>
que numero.
<
lb
/>
utcunque pro-
<
lb
/>
ximos, vel re-
<
lb
/>
motos invicem,</
note
>
gno numero; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum demonſtratum ſit, poſſe curvam in quot-
<
lb
/>
cunque, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quibuſcunque punctis axem ſecare. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Poſſunt id-
<
lb
/>
circo etiam eſſe utcunque inter ſe proximi, vel remoti, </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>