Alvarus, Thomas
,
Liber de triplici motu
,
1509
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
of 290
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
N10132
"
level
="
1
"
n
="
1
"
type
="
body
">
<
div
xml:id
="
N15C17
"
level
="
2
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
pars
">
<
div
xml:id
="
N1C8AF
"
level
="
3
"
n
="
2
"
type
="
other
"
type-free
="
tractatus
">
<
div
xml:id
="
N1D065
"
level
="
4
"
n
="
2
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
pb
chead
="
Secundi tractatus
"
file
="
0135
"
n
="
135
"/>
<
note
position
="
left
"
xml:id
="
N1D1F3
"
xml:space
="
preserve
">dicitur.</
note
>
<
p
xml:id
="
N1D1F7
">
<
s
xml:id
="
N1D1F8
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices / iſte due concluſiones tam illate: et ab iſta
<
lb
/>
opinione / et altera ſunt concedende. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D1FD
"
xml:space
="
preserve
">Et ideo ſunt cor
<
lb
/>
relaria et non inconuenientia.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1D202
">
<
s
xml:id
="
N1D203
"
xml:space
="
preserve
">Contra quia tunc ſequeretur / a qua
<
lb
/>
libet parte proportionali alicuius mobilis ſecun-
<
lb
/>
dum certam diuiſionem procedendo demeretur ali
<
lb
/>
qua velocitas: ita quelibet ſecundum talem diui
<
lb
/>
ſionem moueatur minori velocitate ꝙ̄ antea mo-
<
lb
/>
uebatur: et tamen totum mobile mouetur continuo
<
lb
/>
vniformiṫ et eq̄ velociṫ ſicut ãtea: ſꝫ ↄ̨ſeq̄ns eſt falſū:
<
lb
/>
igitur illud ex quo ſequitur: </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D214
"
xml:space
="
preserve
">Falſitas conſequentis
<
lb
/>
oſtenditur / quia alias ſequeretur / tota velocitas
<
lb
/>
poteſt demi a partibus proportionalibus manen
<
lb
/>
te tamen ſemper velocitate totius equali / quod eſt
<
lb
/>
mere impoſſibile. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D21F
"
xml:space
="
preserve
">Patet hoc poſito / in hora con-
<
lb
/>
tinue cuiuſlibet partis proportionalis ſecundum /
<
lb
/>
hanc diuiſionem remittatur motus quo ad vſ ve-
<
lb
/>
niat ad non gradum / tunc continuo per illam horã
<
lb
/>
tale mobile per te mouebitur equaiiter et vniformi-
<
lb
/>
ter: ergo adhuc poſt illud inſtans terminatiuum po
<
lb
/>
terit ſic moueri motu partium ad non gradum re-
<
lb
/>
miſſo: </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D230
"
xml:space
="
preserve
">Sed iam probo ſequelam: et pono caſum /
<
lb
/>
vna rota diuidatur per partes proportionales cir
<
lb
/>
culares concentricas minoribus terminatis verſus
<
lb
/>
peripheriam rote: et a prima dematur medietas ſue
<
lb
/>
velocitatis et a ſequenti eam puta a ſecunda demat̄̄
<
lb
/>
medietas vnius gradus et a tertia quarta vniꝰ gra-
<
lb
/>
dus: et ſic conſequenter procedendo per partes ſub
<
lb
/>
duplas quo poſito a puncto extremo nulla veloci-
<
lb
/>
tas demitur: et mouetur: igitur continuo mouet̄̄ vni
<
lb
/>
formiter </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D245
"
xml:space
="
preserve
">Patet conſequentia et tamen quelibet ꝑs
<
lb
/>
eius proportionalis ſecundum certam diuiſionem
<
lb
/>
mouetur velocitate minori / ꝙ̄ mouebatur antea
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N1D24D
"
xml:space
="
preserve
">Sed ad inferendum quelibet pars proportiona
<
lb
/>
lis ſecundum talem diuiſioneꝫ moueatur ſubdupla
<
lb
/>
velocitate oportet ponere in caſu / a qualibet illa
<
lb
/>
rum dematur medietas velocitatis qua antea mo-
<
lb
/>
uebatur: et ſic habebitur propoſitum. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D258
"
xml:space
="
preserve
">Et ſi tibi caſꝰ
<
lb
/>
appareat difficilis / vt nunc michi videor facile erit
<
lb
/>
verificare illum caſum in rota flexibili puta aque vĺ
<
lb
/>
alterius liquoris exiſtentis intra ſperam rotundaꝫ
<
lb
/>
et quilibet punctus eius moueatur quieſcente cētro
<
lb
/>
motu circulari: partibus eius mouentibus eodē mo
<
lb
/>
do quo ponitur in caſu:</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1D267
">
<
s
xml:id
="
N1D268
"
xml:space
="
preserve
">Tertio principaliter contra ſecundaꝫ
<
lb
/>
partem queſtionis videlicet / non debet attēdi pe-
<
lb
/>
nes gradum medium arguitur ſic: quia ſi illud eſſet
<
lb
/>
veruꝫ ſequeretur / ſi vna rota moueretur difformi
<
lb
/>
ter quo ad ſubiectum a non gradu vſ ad certū gra
<
lb
/>
dum ita pars illa que eſt a centro vſ ad medie-
<
lb
/>
tatem ſemidiametri moueatur a non gradu vſ ad
<
lb
/>
quartum: et reſidua pars vſ ad circunferentiã mo
<
lb
/>
ueatur a quarto vſ ad duodecimum / tunc talis ro
<
lb
/>
ta moueretur velocitate vt ſex: ſed conſequens ē fal
<
lb
/>
ſum / igitur illud ex quo ſequitur </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D27F
"
xml:space
="
preserve
">Sequela probatur /
<
lb
/>
quia ille eſt gradus medius inter duodecimū et non
<
lb
/>
gradum. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D286
"
xml:space
="
preserve
">Sed iam arguitur falſitas conſequentis /
<
lb
/>
quia tunc ſequeretur / illa rota eque velociter mo
<
lb
/>
ueretur ſicut ſi motus eius eſſet vniformiter diffor-
<
lb
/>
mis a non gradu vſ ad duodecimum. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D28F
"
xml:space
="
preserve
">Sed conſe-
<
lb
/>
quens eſt falſum: igitur illud ex quo ſequitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D294
"
xml:space
="
preserve
">Con-
<
lb
/>
ſequentia apparet: et falſitas conſequentis argui-
<
lb
/>
tur / quia ſi illa rota moueretur vniformiter diffor-
<
lb
/>
miter a non gradu vſ ad duodecimum: tunc pun-
<
lb
/>
ctus medius ſemidiametri moueretur velocitate vt
<
lb
/>
ſex / et per conſequēs maiori velocitate quam modo
<
lb
/>
et quilibet punctus intrinſecꝰ maiori velocitate quã
<
lb
/>
modo / vt ſatis patet intueti: ergo ſequitur / illa ro
<
cb
chead
="
Capitulum ſecundum
"/>
ta mouetur / tunc maiori velocitate quã modo. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D2A8
"
xml:space
="
preserve
">Pro
<
lb
/>
batur hec conſequentia / quia modo videlicet quan-
<
lb
/>
do vna pars eius que incipit a centro rote et termi-
<
lb
/>
natur ad medium ſemidiametri mouetur a nõ gra-
<
lb
/>
du vſ ad quartum et reliqua pars a quarto vſ
<
lb
/>
ad duodecimum: a velocitate vel penes velocitatem
<
lb
/>
alicuius puncti intrinſeci eius commēſuratur et at
<
lb
/>
tenditur motus illius rote, et ab eodem poſtea deb3
<
lb
/>
attendi quando velocius mouetur: igitur propoſi-
<
lb
/>
tum: quia rota manet: nec rarefacta: nec condenſa
<
lb
/>
ta: et idem continuo manet punctus eius mediꝰ quã
<
lb
/>
do mouetur ſic motu difformiter difformi et quam
<
lb
/>
do mouetur motu vniformiter difformi.</
s
>
</
p
>
<
note
position
="
right
"
xml:id
="
N1D2C3
"
xml:space
="
preserve
">dicitur.</
note
>
<
p
xml:id
="
N1D2C7
">
<
s
xml:id
="
N1D2C8
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices negando ſequelam: et ad probationem: di
<
lb
/>
ces / non eſt cõtra te: quia tu vis dicere / / debet at
<
lb
/>
tendi motus difformis quo ad ſubiectum penes gra
<
lb
/>
dum mediuꝫ quando talis motus eſt vniformiṫ dif
<
lb
/>
formis quo ad ſubiectum: ſed non quando eſt diffor
<
lb
/>
miter difformis: qnia tunc ſequenda eſt tertia pars
<
lb
/>
queſtionis videlicet penes reductionem ad vnifor-
<
lb
/>
mitatem.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1D2D9
">
<
s
xml:id
="
N1D2DA
"
xml:space
="
preserve
">Sed contra / quia ſi in omni motu vni
<
lb
/>
formiter difformi quo ad ſubiectum debeat veloci-
<
lb
/>
tas attendi penes gradum medium / vel igitur ꝑ gra
<
lb
/>
dum medium intelligitur gradus qui eſt medio ta-
<
lb
/>
lis ſubiecti quo ad magnitudinem: vel ī medio quo
<
lb
/>
ad longitudinem, vel in medio quo ad magnitudi-
<
lb
/>
nem et longitudinem ſimul / ſed nullum iſtorum ē di
<
lb
/>
cendum: igitur non debet motus vniformiter diffor
<
lb
/>
mis quo ad ſubiectum velocitas penes gradum me
<
lb
/>
dium commenſurari et attendi. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D2EF
"
xml:space
="
preserve
">Maior quo ad pri-
<
lb
/>
mam partem videlicet / non debeat attendi penes
<
lb
/>
gradum medium hoc eſt exiſtentem in medio ſubie-
<
lb
/>
cti / quo ad magnitudinem patet ex primo argumē-
<
lb
/>
to: et ſecunda confirmatione eius in dubitatiõe for-
<
lb
/>
mata in priori capite / et quo ad ſecundam partē pa
<
lb
/>
tet ex confirmatione ſecundi argumenti eiuſdem du
<
lb
/>
bitationis prioris capitis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D300
"
xml:space
="
preserve
">Sed quantum ad tertiã
<
lb
/>
partem patet manifeſte / quia quãdo rota mouetur
<
lb
/>
ſic vniformiter difformiter quo ad ſubiectum a nõ
<
lb
/>
gradu in centro vſ ad certum gradum in circunfe
<
lb
/>
rentia procedendo a centro vſ ad circunferentiaꝫ
<
lb
/>
nullus idem punctus eſt in medio magnitudinis et
<
lb
/>
longitudinis ſignanter quando rota eſt vbi eq̈
<
lb
/>
lis craſſitudinis </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D311
"
xml:space
="
preserve
">Tamen volo efficatiori argumēto
<
lb
/>
meo iudicio confirmare ſecundam partem minoris
<
lb
/>
videlicet / non debeat velocitas motus vniformi-
<
lb
/>
ter difformis quo ad ſubiectum attendi penes pun
<
lb
/>
ctum exiſtentem in medio mobilis quantum ad lon-
<
lb
/>
gitudinem. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D31E
"
xml:space
="
preserve
">Et in predicta rota de qua ſepe mentio
<
lb
/>
facta eſt a centro eius vſ ad circunferētiam ſigno
<
lb
/>
vnam colūnã ex cuius baſi in centro rote educo line
<
lb
/>
am giratiuam girantem omnes partes proportio
<
lb
/>
nales talis columne / vt ↄ̨muniter ponitur et volo /
<
lb
/>
talis rota moueat̄̄ vniformiṫ difformiter q̊ ad ſub-
<
lb
/>
iectum a non gradu vſ ad octauum / quo poſito ſic
<
lb
/>
argumentor illa linea giratiua mouetur vniformi
<
lb
/>
ter difformiter cum ſit pars corporis vniformiter
<
lb
/>
difformiter moti et tamen motus eius non correſpõ
<
lb
/>
det gradui exiſtenti in medio corporis quantuꝫ ad
<
lb
/>
longitudinem cum nullum tale ſit / vt notum eſt: igi-
<
lb
/>
tur aliquod mouetur vniformiter difformiter quo
<
lb
/>
ad ſubiectum cuius motus velocitas non attendi-
<
lb
/>
tur penes gradum motus exiſtentem in medio eius
<
lb
/>
quantum ad longitudinem. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D33F
"
xml:space
="
preserve
">Simile argumentum
<
lb
/>
fierit / ſi a centro rote educeretur vna linea que circū
<
lb
/>
daret primo primam partem proportionalem cir
<
lb
/>
cularem illius rote, et ſecundam et tertiam et quartã </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>