Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 30
[out of range]
>
<
1 - 30
[out of range]
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
116
"/>
Quare ſi partes infinitæ ſint magnitudinis, id quod neceſſariò contingeret, ſi in infinitum è parti
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg965
"/>
<
lb
/>
bus aliæ partes infinitæ ſecerni poſſent: aliter
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
in quolibet quodque ineſſet: ſi partes, inquam,
<
lb
/>
ſint infinitæ magnitudinis, & totum quoque infinitum ſit, oportet; id verò ſenſus non oſtendit:
<
lb
/>
ſed hominem finitæ molis eſſe cognoſcit, formicam non modo finitæ, verum etiam paruæ. </
s
>
<
s
>Rur
<
lb
/>
ſus quodlibet quantum bifariam ſecari, aut in partes æquales, vt in dimidia; rurſus hæc in alia di
<
lb
/>
midia: & ſic deinceps. </
s
>
<
s
>& planum eſt ſectionem in partes equales eſſe finitam. </
s
>
<
s
>Neque enim quan
<
lb
/>
tum diuidi poteſt in plura, quàm duo dimidia, treisúe tertias aut quatuor quartas. </
s
>
<
s
>ea ſola ſectio
<
lb
/>
in infinitum duci poteſt quæ fit in parteis inæquales. </
s
>
<
s
>At cùm in infinitum in quaque parte ſecre
<
lb
/>
tio ſuppetat, & infinitæ ſint partes neceſſe eſt. </
s
>
<
s
>Tùm verò quia ſi omnes infinitæ
<
expan
abbr
="
eademq́
">eademque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>numeri
<
lb
/>
infiniti; æquales partes infinitæ in aliquo toto inerunt. </
s
>
<
s
>infinitæ enim cùm ſint, altera alteram non
<
lb
/>
ſuperat. </
s
>
<
s
>itaque ſunt æquales. </
s
>
<
s
>immò pars erit toti æqualis, cùm ſic infinita ſit pars,
<
expan
abbr
="
quemadmodũ
">quemadmodum</
expan
>
<
lb
/>
totum. </
s
>
<
s
>& quanuis aſsiduè ſecernatur ex aliqua parte, aut toto: nihilominus nil deteretur de to
<
lb
/>
to: infinitum enim ſemper relinquetur. </
s
>
<
s
>cùm verò totum ſit finitæ magnitudinis, ſoleat autem id
<
lb
/>
quod eſt finitæ magnitudinis, ablatione partium finitarum denique conſumi perſeuerabit adhuc
<
lb
/>
eiuſmodi, vt in infinitum diuidi poſsit. </
s
>
<
s
>Etiam ſi cuiuſque rei certi ſunt fines, quod ad magnitudi
<
lb
/>
nem
<
expan
abbr
="
paruitatemq́
">paruitatemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>attinet, aut ſecretio ſtabit aliquandò, aut ſi producetur, ad minimum
<
expan
abbr
="
nunquã
">nunquam</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg966
"/>
<
lb
/>
deueniemus. </
s
>
<
s
>Sic minima naturalis rei magnitudo non exiſtet, id verò ſenſui repugnat. </
s
>
<
s
>Accedit
<
lb
/>
eodem, quòd ipſe non diſtinguit accidens à ſubſtantia: ſic enim per ſe ſubſiſtere vult album, vt
<
lb
/>
lignum: proinde nulla eſt apud ipſum differentia inter generationem & affectionem quæ tamen
<
lb
/>
apparet perſpicuè: quandò erubeſcens homo idem remanet: non idem verò, ſi cùm cadauere
<
lb
/>
commutetur. </
s
>
<
s
>Ponit etiam generationem vniuſmodi, cùm ſit adeò multiplex: quòd opinatur om
<
lb
/>
ne id quod gignitur, exoriri facta partium ſimilium ſecretione ex illa ſua congerie & earundem
<
lb
/>
concretione. </
s
>
<
s
>Atqui non modo generantur res in natura per concretionem & compoſitionem,
<
lb
/>
ſed per reſolutionem & ſecretionem, vt cùm è domo fiunt lapides, & aqua ex luto. </
s
>
<
s
>& fieri po
<
lb
/>
teſt, vt non modo quippiam conſtet ex partibus conſimilibus, ſed ex diſsimilibus item. </
s
>
<
s
>vt cùm
<
lb
/>
lutum ex terra & aqua exiſtit. </
s
>
<
s
>Et facit natura apponendo, vt in prima conſtitutione fœtus; de
<
lb
/>
trahendo, vt cùm gignit ex putri dulcia ſegregans ab amaris, aut transfigurando, veluti dum pro
<
lb
/>
ducit parteis difformes, eaſdem quoque componendo producit, vltimo afficiendo vt ignem in
<
lb
/>
teruentu caloris. </
s
>
<
s
>Idem quoque elementa vocata dicit eſſe compoſita, & aliàs partes elementis
<
lb
/>
ſimpliciores ſtatuit. </
s
>
<
s
>At ſimplicium motus ſolent eſſe ſimplices, mixtorum mixti. </
s
>
<
s
>Hîc autem mo
<
lb
/>
tus mixti, vt ignis, eſt ſimplex. </
s
>
<
s
>Mitto quòd, & ſi cauſſam efficientem ponit, rarò illam vſurpat:
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg967
"/>
<
lb
/>
quoniam hoc illi vitium cum aliis commune eſt qui efficientem cauſſam poſuerunt. </
s
>
<
s
>Neque id
<
lb
/>
neceſſe eſt, quòd Anaxagoræ negotium faceſsit. </
s
>
<
s
>Si nihil ex nihilo, & ex quolibet quodlibet, in
<
lb
/>
quoque inſit actu, ſed ſat eſt, ſi vnumquodque ex quo aliquid fit, habeat ad illud poteſtatem ſeu
<
lb
/>
proximam, ſiue remotam. </
s
>
<
s
>Hæc Ariſtoteles in Anaxagoram. </
s
>
<
s
>Cùm Democrito verò pluribus agit
<
lb
/>
Ariſtoteles. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Neque mirum: quando is omnes veteres anteiuit ſapientia. </
s
>
<
s
>& magis propria quæ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg968
"/>
<
lb
/>
ſcientia
<
expan
abbr
="
methodusq́
">methodusque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>affectant, quàm cęteri perſecutus eſt,
<
expan
abbr
="
pluriumq́
">pluriumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>problematum cauſſas na
<
lb
/>
turaliter affert quàm reliqui fecerint ante ipſum. </
s
>
<
s
>Ipſe igitur duo rerum principia faciens plenum
<
lb
/>
& inane. </
s
>
<
s
>ac
<
expan
abbr
="
plenũ
">plenum</
expan
>
ens eſſe volens, quod ex indiuiduis corporibus exiſteret quæ ſpontè deorſum
<
lb
/>
ferrentur, & variis figuris inſignita forent, inane verò non ens, non minus rerum cauſſas ſtatuit
<
lb
/>
inane quod non eſt quàm plenum quod eſt. </
s
>
<
s
>prætereà principium accipit quod valde
<
expan
abbr
="
dubiũ
">dubium</
expan
>
eſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>inane nimirum, & de quo multa poſteà diſputanda ſunt, quin potius tale, vt rerum naturę aduer
<
lb
/>
ſetur. </
s
>
<
s
>Qui verò aliquid docere inſtituit (vt optimè ſcripſit Anaximenes) in primis debet certum
<
lb
/>
aliquod & indubitatum principium ponere. </
s
>
<
s
>Idem quoque ſtatuat magnitudines inſectiles qui
<
lb
/>
bus poſitis mathematica principia quæ ſunt omnium certiſsima, labefactantur. </
s
>
<
s
>Tùm deinde
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg969
"/>
<
lb
/>
deorſum atomi vergant, nullus erit motus naturalis, niſi deorſum; aut ſi alij motus fuerint; iam
<
lb
/>
non erunt naturales: itaque neceſsitas vim naturę ſuperabit, quod ipſius placitis maiorem in mo
<
lb
/>
dum aduerſatur. </
s
>
<
s
>Atomi item ab ipſo ponuntur impatibiles, qualitate omni expertes: vnde igitur
<
lb
/>
in illis initia certorum motuum inerunt? </
s
>
<
s
>Quomodo item figuris præditæ ſunt, ſi ſunt indiuiduę?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>nam figura ſpatij terminus eſt neceſſariò, hoc verò diuiduum. </
s
>
<
s
>Quomodo item mouentur, cùm
<
lb
/>
omne id quod mouetur, neceſſariò diuiduum ſit? </
s
>
<
s
>Niſi fortè & figura & motus indiuiduis abſo
<
lb
/>
lutè, ideſt, terminis denegentur: at indiuidua illa Democritica non ſunt termini, verùm naturam
<
lb
/>
magnitudinis adhuc conſeruant. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
ideoq́
">ideoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>motum
<
expan
abbr
="
figuramq́
">figuramque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>accipere poterunt. </
s
>
<
s
>Prætereà ſi ordi
<
lb
/>
nis ſitus & figuræ commutatio rerum ſubſtantias non immutant: neque enim librorum
<
expan
abbr
="
meorũ
">meorum</
expan
>
<
lb
/>
ſubſtantia variatur, dum ipſos voluo, & diuerſis ſtruo modis, neque cera mutatur, dum imprimi
<
lb
/>
tur, & meo ſigno informatur. </
s
>
<
s
>cur in rerum natura poterunt immutare? </
s
>
<
s
>aut cur in quoque
<
expan
abbr
="
noſtrũ
">noſtrum</
expan
>
<
lb
/>
poſitum non erit, vt lubet, variare rerum naturas, quemadmodum ordinem, poſituram, figuram
<
lb
/>
peruertere poſſumus? </
s
>
<
s
>Quo pacto etiam in vnoquoque mixto indiſſolubiliter atomi continen
<
lb
/>
tur, in animali præſertim cuius adeò varij motus exiſtunt? </
s
>
<
s
>Hæc omnia ſpectare oportebat qui </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>