1ſimo motu extrudit; preme vas quod piam aqua plenum, diſco ligneo, vi
debiſque quam cito per canalem applicatum aqua erumpat.
debiſque quam cito per canalem applicatum aqua erumpat.
Auguſtin.
Hoc ſæpè probavi, & hæc veriſſima cauſa eſt perniciſſimi
Euripporum motus, ſeu curſus; immo luſi aliquando hoc experimento,
plenum aqua tubum cylindricum, diſco æreo apprimè tubi oſtio appoſito,
ex cujus centro anguſtus canaliculus aſſurgebat, tantulùm premebam,
& aqua per dictum canaliculum perniciſſimè aſſurgebat erumpebatque;
vellem autem ſcire proportionem velocitatis, deſcenſum inter operculi,
& erumpentis aquæ aſcenſum.
Euripporum motus, ſeu curſus; immo luſi aliquando hoc experimento,
plenum aqua tubum cylindricum, diſco æreo apprimè tubi oſtio appoſito,
ex cujus centro anguſtus canaliculus aſſurgebat, tantulùm premebam,
& aqua per dictum canaliculum perniciſſimè aſſurgebat erumpebatque;
vellem autem ſcire proportionem velocitatis, deſcenſum inter operculi,
& erumpentis aquæ aſcenſum.
Antim.
Velocitates ſunt vt baſes permutando; cùm enim illa tota por
tio extruſæ aquæ per canaliculum tranſeat, ſubſidente interim operculo,
motus operculi in tubo eſt ad motum aquæ in canaliculo, vt baſis canali
culi ad baſim cubi, neque in hoc eſt difficultas.
tio extruſæ aquæ per canaliculum tranſeat, ſubſidente interim operculo,
motus operculi in tubo eſt ad motum aquæ in canaliculo, vt baſis canali
culi ad baſim cubi, neque in hoc eſt difficultas.
Auguſtin.
Satis eſt; optimè capio: alia difficultas occurrit; ſupra di
xeras, ni fallor, geminos æſtus concurrere in fretis ſupra appellatis; quo
modò igitur fieri poteſt, vt ex anguſtiis, quæ ex dictis fretis ſubjiciuntur
æſtus in Vulturnum eat.
xeras, ni fallor, geminos æſtus concurrere in fretis ſupra appellatis; quo
modò igitur fieri poteſt, vt ex anguſtiis, quæ ex dictis fretis ſubjiciuntur
æſtus in Vulturnum eat.
Antim.
Bellè; Linea fluxus versùs Caurum in dictis anguſtiis, & fre
to Hudſon, in freto Daviſio versùs Septentrionem tendit; at verò linea
refluxus, in freto Daviſio versùs Auſtrum, in Hudſonio & dictis faucibus
in. Vulturnum ; ſed ad propoſitum redeo. Quartò, igitur à maris tractu in
ter Fortunatas & Heſperidum inſulas interjecto, æſtus currit versùs Oc
caſum, nempe in eam partem mare curvatur ad inſtar ſinus immenſi; ſed
versùs ſinuum extremitates vt plurimùm mare currit: ratio ex præmiſſis
principiis neceſſariò ſequitur; cùm enim ſinus versùs extremitates con
trahantur, aut ſaltem contractiores ſint eo maris tractu, ex quo ſuo modo
naſcuntur ſinus, arcus preſſionum ſinui minores, reliquo tractui majores
incumbunt; quid mirum ergo, ſi prævaleant iſti, & aqua illuc versùs ex
tremum ſinum extrudatur? Finge ſinum eſſe fretum, ſed obſtructum;
inde quoque ſequitur, motu velociore extrudi, quando ſinus eſt longè
contractior; hinc magnus æſtus in ſinu Gangetico, Perſico, Arabico, in
quo longè major eſſet, cùm maxima vi mare ab ortu eò feratur, niſi ab
Inſulis circa illius oſtia ſitis, itemque ab anguſtiſſimo aditu, vis æſtus fran
geretur; ad de ſis ſinum Adriaticum, in quo versùs extremitatem æſtus non
minimus eſt, extra Quadraturas, propter rationem expoſitam, quæ maxi
mè hîc locum habet.
to Hudſon, in freto Daviſio versùs Septentrionem tendit; at verò linea
refluxus, in freto Daviſio versùs Auſtrum, in Hudſonio & dictis faucibus
in. Vulturnum ; ſed ad propoſitum redeo. Quartò, igitur à maris tractu in
ter Fortunatas & Heſperidum inſulas interjecto, æſtus currit versùs Oc
caſum, nempe in eam partem mare curvatur ad inſtar ſinus immenſi; ſed
versùs ſinuum extremitates vt plurimùm mare currit: ratio ex præmiſſis
principiis neceſſariò ſequitur; cùm enim ſinus versùs extremitates con
trahantur, aut ſaltem contractiores ſint eo maris tractu, ex quo ſuo modo
naſcuntur ſinus, arcus preſſionum ſinui minores, reliquo tractui majores
incumbunt; quid mirum ergo, ſi prævaleant iſti, & aqua illuc versùs ex
tremum ſinum extrudatur? Finge ſinum eſſe fretum, ſed obſtructum;
inde quoque ſequitur, motu velociore extrudi, quando ſinus eſt longè
contractior; hinc magnus æſtus in ſinu Gangetico, Perſico, Arabico, in
quo longè major eſſet, cùm maxima vi mare ab ortu eò feratur, niſi ab
Inſulis circa illius oſtia ſitis, itemque ab anguſtiſſimo aditu, vis æſtus fran
geretur; ad de ſis ſinum Adriaticum, in quo versùs extremitatem æſtus non
minimus eſt, extra Quadraturas, propter rationem expoſitam, quæ maxi
mè hîc locum habet.
Auguſtin.
Sed quæſo te, cur etiam in mari Mediterraneo, quod maxi
mi ſinus ad inſtar eſt, æſtus non attollitur.
mi ſinus ad inſtar eſt, æſtus non attollitur.
Antim.
Equidem Oceani æſtus per Gaditanum fretum influit, remiſ
ſior tamen; quia cùm versùs Cæciam linea æſtus huic oræ illapſi eat,
valdè obliquè in oſtra freti incidit; vnde valdè remittitur, atque adeò in
oram Syriæ oppoſitam vix traducitur; traducitur tamen, & ſenſu perci
pitur in Novilunio & Plenilunio; licèt verò mare mediterraneum longiſ
ſimum ſit, quia tamen multis inſulis interrumpitur, & ab occaſu in ortum
recta excurrit, & æqualis ferè eſt illius latitudo, arcus preſſionum in eo
ſior tamen; quia cùm versùs Cæciam linea æſtus huic oræ illapſi eat,
valdè obliquè in oſtra freti incidit; vnde valdè remittitur, atque adeò in
oram Syriæ oppoſitam vix traducitur; traducitur tamen, & ſenſu perci
pitur in Novilunio & Plenilunio; licèt verò mare mediterraneum longiſ
ſimum ſit, quia tamen multis inſulis interrumpitur, & ab occaſu in ortum
recta excurrit, & æqualis ferè eſt illius latitudo, arcus preſſionum in eo
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib