Bošković, Ruđer Josip - Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Scan	Original
131	79
132	80
133	81
134	82
135	83
136	84
137	85
138	86
139	87
140	88
141	89
142	90
143	91
144	92
145	93
146	94
147	95
148	96
149	97
150	98
151	99
152	100
153	101
154	102
155	103
156	104
157	105
158	106
159	107
160	108

13684THEORIÆ alicubi intervallum inter duos proximos limites ſit etiam in
11& reſpectu ori-
ginis abſciſſa-
rum, poſitos
ordine quocun-
que. quacunque ratione majus, quam ſit diſtantia præcedentis ab
origine abſciſſarum A, alibi in intervallo vel exiguo, vel in-
genti ſint quamplurimi inter ſe ita proximi, ut a ſe invicem
diſtent minus, quam pro quovis aſſumpto, aut dato interval-
lo. Id evidenter fluit ex eo ipſo, quod poſſint ſectiones cur-
væ cum axe haberi quotcunque, & ubicunque. Sed ex eo,
quod arcus curvæ ubicunque poſſint habere poſitiones quaſ-
cunque, cum ad datas curvas accedere poſſint, quantum li-
buerit, ſequitur, quod limites ipſi cohæſionis poſſint alii aliis
eſſe utcunque validiores, vel languidiores, atque id quocun-
que ordine, vel ſine ordine ullo; ut nimirum etiam ſint in mi-
noribus diſtantiis alicubi limites validiſſimi, tum in majori-
bus languidiores, deinde itidem in majoribus multo validio-
res, & ita porro; cum nimirum null’is ſit nexus neceſſarius
inter diſtantiam limitis ab origine abſciſſarum, & ejus vali-
ditatem pendentem ab inclinatione, & receſſu arcus ſecantis
reſpectu axis, quod probe notandum eſt, futurum nimirum uſui
ad oſtendendum, tenacitatem, ſive cohæſionem, a denſitate
non pendere.

184. In utroque limitum genere ſieri poteſt, ut curva in
22Quæ poſitio re-
ctæ tangentis
curvam in li-
mite rariſſima,
quæ frequentiſ-
fima. Arcus
exigui hinc &
inde æquales,
& ſimiles. ipſo occurſu cum axe pro tangente habeat axem ipſum, ut ha-
beat ordinatam, ut aliam rectam aliquam inclinatam. In pri-
mo caſu maxime ad axem accedit, & initio ſaltem languidiſ-
ſimus eſt limes; in ſecundo maxime recedit, & initio ſaltem
eſt validifſimus; fed hi caſus debent eſſe rariſſimi, ſi uſpiam
funt: nam cum ibi debeat & axem ſecare curva, & progredi,
adeoque ſecari in puncto eodem ab ordinata producta, debe-
bit habere flexum contrarium, ſive mutare directionem flexus,
quod utique fit, ubi curva & rectam tangit ſimul, & ſecat.
Rariſſimos tamen debere eſſe ibi hos flexus, vel potius nul-
los, conſtat ex eo, quod flexus contrarii puncta in quovis
finito arcu datæ curvæ cujuſvis numero ſinito eſſe debent, ut
in Theoria curvarum demonſtrari poteſt, & alia puncta ſunt
infinita numero, adeoque illa cadere in interſectiones eſt infini-
ties improbabilius. Poſſunt tamen ſæpe cadere prope limi-
tes: nam in ſingulis contorſionibus curvæ ſaltem ſinguli fle-
xus contrarii eſſe debent. Porro quamcunque directionem ha-
buerit tangens, ſi accipiatur exiguus arcus hinc, & inde a
limite, vel maxime accedet ad rectam, vel habebit curva-
turam ad ſenſum æqualem, & ad ſenſum æquali lege progre-
dientem utrinque, adeoque vires in æquali diſtantia exigua
a limite erunt ad ſenſum hinc, & inde æquales; ſed diſtantiis
auctis poterunt & diu æqualitatem retinere, & cito etiam ab
ea recedere.

185. Hi quidem ſunt limites per interſectionem curvæ
33Tranſitus per
infinitum c cum axe, viribus evaneſcentibus in ipſo limite. At

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
131	79
132	80
133	81
134	82
135	83
136	84
137	85
138	86
139	87
140	88
141	89
142	90
143	91
144	92
145	93
146	94
147	95
148	96
149	97
150	98
151	99
152	100
153	101
154	102
155	103
156	104
157	105
158	106
159	107
160	108

Scan	Original
131	79
132	80
133	81
134	82
135	83
136	84
137	85
138	86
139	87
140	88
141	89
142	90
143	91
144	92
145	93
146	94
147	95
148	96
149	97
150	98
151	99
152	100
153	101
154	102
155	103
156	104
157	105
158	106
159	107
160	108

Scan	Original
131	79
132	80
133	81
134	82
135	83
136	84
137	85
138	86
139	87
140	88
141	89
142	90
143	91
144	92
145	93
146	94
147	95
148	96
149	97
150	98
151	99
152	100
153	101
154	102
155	103
156	104
157	105
158	106
159	107
160	108