Alvarus, Thomas
,
Liber de triplici motu
,
1509
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Table of contents
<
1 - 30
31 - 42
[out of range]
>
<
1 - 30
31 - 42
[out of range]
>
page
|<
<
of 290
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
N10132
"
level
="
1
"
n
="
1
"
type
="
body
">
<
div
xml:id
="
N15C17
"
level
="
2
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
pars
">
<
div
xml:id
="
N1C8AF
"
level
="
3
"
n
="
2
"
type
="
other
"
type-free
="
tractatus
">
<
div
xml:id
="
N1D065
"
level
="
4
"
n
="
2
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
p
xml:id
="
N1D2D9
">
<
s
xml:id
="
N1D33F
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
chead
="
De motu locali quo ad effectū ſcḋm ſubiectū difformi.
"
file
="
0136
"
n
="
136
"/>
et ſic cõſequēter: et manifeſtū eſt / talis linea erit in
<
lb
/>
finita habens cõtinuo circuitiones maiores, et mo
<
lb
/>
uetur vniformiter difformiter: et nullã eſt eius me-
<
lb
/>
diū quantū ad longitudinē. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D353
"
xml:space
="
preserve
">et per ↄ̨ñs nõ poteſt mo
<
lb
/>
tus eius cõmenſurari penes gradū exiſtentē in me-
<
lb
/>
dio eiꝰ quantū ad lõgitudinē. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D35A
"
xml:space
="
preserve
">Preterea cõſimile ar
<
lb
/>
gumentū eſſet oīno ſi ſignaretur vnū quadratum a
<
lb
/>
centro illiꝰ rote vſ ad circūferentiã: et ꝓtraheret̄̄
<
lb
/>
vna linea girans oēs partes ꝓportionales eiꝰ per
<
lb
/>
modum cuiuſdam diametri infinite / vt philoſophi
<
lb
/>
oſtendunt communiter in materia de infinito. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D367
"
xml:space
="
preserve
">Illa
<
lb
/>
enim mouetur vniformiter difformiter quo ad ſub-
<
lb
/>
iectuꝫ cum ſit pars corporis vniformiter difformi-
<
lb
/>
ter moti quo ad ſubiectum: tamen in eo non repe-
<
lb
/>
ritur punctus medius.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1D372
">
<
s
xml:id
="
N1D373
"
xml:space
="
preserve
">Quarto principaliter contra eandem
<
lb
/>
ſecundã partē cõcluſionis argr̄: q2 ſi illa pars eſſet
<
lb
/>
vera / ſequeretur / celū nõ mouetur ita velociter ſi-
<
lb
/>
cut linea equinoctialis (et loquor de primo mobili) /
<
lb
/>
ſed cõſequēs eſt falſum: igitur et antecedēs. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D37E
"
xml:space
="
preserve
">Conſe-
<
lb
/>
quētia ptꝫ et coloratur falſitas cõſequētis: q2 ſi nõ
<
lb
/>
mouet̄̄ ita velociter ſicut linea eq̇noctialis, et linea
<
lb
/>
eq̇noctialis eſt linea exiſtens in medio eiꝰ: ergo mo
<
lb
/>
bile motū vniformiter difformiter quo ad ſubiectū
<
lb
/>
nõ mouetur ita velociter ſicut pūctus exiſtēs in me-
<
lb
/>
dio eiꝰ.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0136-01a
"
xlink:label
="
note-0136-01
"
xml:id
="
N1D3A7
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N1D392
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices negando falſitatē conſequentis: et
<
lb
/>
ad ꝓbationē dices / in celo, et in quolibet corpore
<
lb
/>
ſperico motꝰ velocitas debet attendi penes lineaꝫ
<
lb
/>
deſcriptã a pūcto exiſtente in medio inter polum et
<
lb
/>
punctū velociſſime motū: et ſic motꝰ primi mobilis
<
lb
/>
cõmenſurari hꝫ penes lineã deſcriptã a pūcto / q̇ eſt
<
lb
/>
in medio inter polum ſiue articum ſine autarticum
<
lb
/>
et lineam equinoctialem.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1D3AD
">
<
s
xml:id
="
N1D3AE
"
xml:space
="
preserve
">Sed cõtra. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D3B1
"
xml:space
="
preserve
">Q2 vel debet attēdi penes
<
lb
/>
lineã deſcriptã a pūcto medio in ſuperficie cõcaua
<
lb
/>
vel in ſuperficie cõuexa: ſed nullū iſtoꝝ eſt dicendū:
<
lb
/>
igr̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D3BA
"
xml:space
="
preserve
">Antecedens argr̄ / q2 punctus exiſtens in medio
<
lb
/>
quãtū ad ſuperficiē cõuexã nõ eſt ſimpliciter in me-
<
lb
/>
dio nec punctꝰ exiſtens in ſuꝑficie cõcaua: igr̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D3C1
"
xml:space
="
preserve
">Item
<
lb
/>
tale mobile nõ mouetur ita velotiter ſicut ſuꝑficies
<
lb
/>
cõuexa nec ita tarde ſicut ſuꝑficies cõcaua: ergo ſe-
<
lb
/>
quitur / velocitas eiꝰ nõ habet attendi penes pun
<
lb
/>
ctū hoc eſt penes lineã deſcriptã a puncto exiſtente
<
lb
/>
in ſuperficie conuexa: nec in ſuperficie concaua.</
s
>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:id
="
N1D3CE
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur.</
note
>
<
p
xml:id
="
N1D3D2
">
<
s
xml:id
="
N1D3D3
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices / velocitas illius primi mobilis menſu-
<
lb
/>
randa eſt a puncto exiſtente in medio inter ſuperfi
<
lb
/>
ciem concauam et conuexam inter polum et punctū
<
lb
/>
velociſſime motum totius orbis.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1D3DC
">
<
s
xml:id
="
N1D3DD
"
xml:space
="
preserve
">Contra. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D3E0
"
xml:space
="
preserve
">Quia tunc ſequeret̄̄ hec con-
<
lb
/>
cluſio / ſi primum mobile condenſaretur verſus
<
lb
/>
ſuperficiem conuexam quieſcentem ipſum cõtinuo
<
lb
/>
velocius et velociꝰ moueretur: et ſi rarefieret verſus
<
lb
/>
concauam quieſcente etiam conuexa ipſum mobi-
<
lb
/>
le cõtinuo tardius et tardius moueretur / ſed conſe-
<
lb
/>
quens eſt falſum: q2 tunc ſequeret̄̄ / ̄tocū illud
<
lb
/>
mobile efficeret̄̄ maiꝰ tardius moueretur, et quãto
<
lb
/>
minus velociꝰ quod videtur abſurdū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D3F3
"
xml:space
="
preserve
">cū ceteris pa-
<
lb
/>
ribus videatur / corpus maius maiorē lineã de-
<
lb
/>
ſcribat quã minꝰ. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D3FA
"
xml:space
="
preserve
">Sed ſequela probatur / q2 quãto
<
lb
/>
punctus medius magis accedat ad ſuperficiē con-
<
lb
/>
uexã per condenſationē tanto magis recedit a cen
<
lb
/>
tro, et per cõſequens maiorē lineã deſcribit, et quã
<
lb
/>
to magis recedit a ſuperficie cõuexa magis accedit
<
lb
/>
ad centrū ſpere vel ad axem: et per cõſequens mino
<
lb
/>
rem lineam circularem deſcribit, et ſic tardius mo
<
lb
/>
uetur / quod fuit probandū.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0136-02a
"
xlink:label
="
note-0136-02
"
xml:id
="
N1D41A
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N1D410
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices ↄ̨cedēdo cõclu-
<
cb
chead
="
De motu locali quo ad effectū ſcḋm ſubiectū difformi.
"/>
ſionem ſicut concedenda eſt.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1D420
">
<
s
xml:id
="
N1D421
"
xml:space
="
preserve
">Sed cõtra. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D424
"
xml:space
="
preserve
">Quia tunc ſequeretur /
<
lb
/>
ſi omnes ſpere intermedie corrumperentur, et pri-
<
lb
/>
mum mobile quieſcente conuexa ſuperficie rarefie-
<
lb
/>
ret verſus axem quo ad vſ ex orbe efficiat̄̄ ſpera
<
lb
/>
ſolida vnicam ſuperficiem dumtaxat habens: tūc
<
lb
/>
illud mobile iam factum ſpera ſolida longe tardi
<
lb
/>
us moueretur quam antea, et etiam moueretur vni
<
lb
/>
formiter difformiter quo ad ſubiectum: ſed conſe-
<
lb
/>
quens eſt falſum: igitur illud ex quo ſequitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D437
"
xml:space
="
preserve
">Se-
<
lb
/>
quela patet ex opinione et ſolutiõibus datis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D43C
"
xml:space
="
preserve
">Sed
<
lb
/>
falſitas conſequentis quo ad primam partem ar-
<
lb
/>
guitur / quia tunc ſequeretur / ab equali propor-
<
lb
/>
tione inequales motus prouenirēt: ſed conſequēs
<
lb
/>
eſt falſum: et contra baſim et fundamentum totius
<
lb
/>
huius operis: igitur illud ex quo ſequitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D449
"
xml:space
="
preserve
">Seque-
<
lb
/>
la tamen probatur / quia modo intelligentia mouet
<
lb
/>
primum mobile ab aliqua proportione, et tunc ip-
<
lb
/>
ſū ſic rarefactū / vt ponitur ab eadem proportione
<
lb
/>
mouetur ad eadem intelligentia / quia volo / nullo
<
lb
/>
pacto plus reſiſtet quam antea reſiſtebat, et tamen
<
lb
/>
tardius mouetur vt dicis: igitur ab eadem propor
<
lb
/>
tione inequales velocitates proueniunt / quod fuit
<
lb
/>
probandum. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D45C
"
xml:space
="
preserve
">¶ Et ſi dicas / in celo nulla eſt reſi-
<
lb
/>
ſtentia nec ibi proprie motus factus a certa pro
<
lb
/>
portione inter actiuitatem et reſiſtentiam: ponamꝰ
<
lb
/>
caſum ſimilem de quodam orbe habente grauita-
<
lb
/>
tē facto ex aliquo mixto vel aliquo elemento quod
<
lb
/>
ſic rarefiat
<
reg
norm
="
quoaduſque
"
type
="
simple
">quoaduſ</
reg
>
efficiatur ſpera ſolida nul-
<
lb
/>
la addita grauitate vel leuitate: et moueatur ab ea
<
lb
/>
dem virtute a qua antea mouebatur / quo poſito ſe-
<
lb
/>
quitur illam: igitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D46F
"
xml:space
="
preserve
">Sed falſitas ſecunde par-
<
lb
/>
tis conſequentis arguitur / quia talis motus non
<
lb
/>
ita ſe habet quanto punctus magis diſtat a cen
<
lb
/>
tro tanto velocius moueatur / vt patet de punctis
<
lb
/>
terminatibus axem / qui maxime diſtant a centro
<
lb
/>
et tamen nõ mouent̄̄: igitur talis motꝰ nõ eſt vnifor-
<
lb
/>
miter difformis quo ad ſubiectū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D47E
"
xml:space
="
preserve
">Patet conſequē-
<
lb
/>
tia a definitione ad definitum negatiue. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D483
"
xml:space
="
preserve
">Nec valet
<
lb
/>
dicere / per centrū in tali motu debet ītelligi po-
<
lb
/>
lus / quia etiam contra illud procedit ratio. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D48A
"
xml:space
="
preserve
">Nõ em̄
<
lb
/>
quanto punctus in illa ſpera ſolida magis diſtat
<
lb
/>
a polo tanto velocius mouetur / vt patet de punctis
<
lb
/>
exiſtentibus prope centrum ſpere circa axem que
<
lb
/>
puncta ita tarde mouentur ſicut aliqua que ſunt ꝓ
<
lb
/>
pinquiora polo: ergo nec centrum ſphere eſt cen-
<
lb
/>
trum talis motus nec polus
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0136-03a
"
xlink:label
="
note-0136-03
"
xml:id
="
N1D4F2
"
xml:space
="
preserve
">Confir-
<
lb
/>
matio.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N1D49E
"
xml:space
="
preserve
">¶ Et confirmatur / quia
<
lb
/>
ſi illa opinio eſſet vera / ſequeretur / ſi aliqua rota
<
lb
/>
continuo condenſaretur verſus centrū mouente e-
<
lb
/>
tiam ſuperficie conuexa et motore non mouente a
<
lb
/>
maiori conamine: tunc continuo illa rota tardius
<
lb
/>
et tardius moueretur: ſed conſequens eſt falſum:
<
lb
/>
igitur illud ex quo ſequitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D4AD
"
xml:space
="
preserve
">Sequela ꝓbatur / quia
<
lb
/>
continuo punctus medius minorem lineam deſcri-
<
lb
/>
bit: igitur tardius mouetur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D4B4
"
xml:space
="
preserve
">Falſitas tamen con-
<
lb
/>
ſequētis arguitur / quia illa rota eque velociter cir
<
lb
/>
cuit ſicut ãtea: g̊ eque velociter mouetur ſicut antea
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N1D4BC
"
xml:space
="
preserve
">Patꝫ ↄ̨ña / q2 circuitio talis rote nihil aliud eſt quã
<
lb
/>
motus circularis talis rote. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1D4C1
"
xml:space
="
preserve
">Item hec circuitio eſt
<
lb
/>
ita velox ſicut antea et hec circuitio eſt hic motur
<
lb
/>
circularis: igitur hic motus circularis eſt ita velox
<
lb
/>
ſicut antea / et per conſequens illa rota tunc non tar
<
lb
/>
dius mouetur / quod fuit probandum.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0136-04a
"
xlink:label
="
note-0136-04
"
xml:id
="
N1D4FA
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N1D4D1
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices for-
<
lb
/>
te negando falſitatem conſequentis, et ad probati
<
lb
/>
onem concedo / ita velociter circuit ſicut antea, et
<
lb
/>
negando / ita velociter mouetur, et cum probatur
<
lb
/>
per ſyllogiſmum expoſitorum: dico / quod male cõ
<
lb
/>
cluditur ſed oportet inferre: ergo hic motus circu- </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>