Ex dictis etiam licebit duas alias veluti affines quæſtiones
diluere. Vna eſt, cur flante ex latere vento, veloque cum malo
ad latus oppoſitum inclinante, non ſequatur nauis ſubmerſio?
Quamuis enim nautæ cum cæteris nauigantibus ideo in latus
nauis, quod verſus ventum eſt, ſe conferant, vt proprio onere
compenſetur impetus veli, ac pondus mali in oppoſitum incli
nantis: Nihilominus hoc non videtur ſufficere, attenta vehe
mentia ſpiritus impellentis, magnaque vi quam exhibet malus
dum ſe conuertit, tanquam vectis ad latus illud quod deprimit.
Reſpondetur tamen iuxta prædicta, quod malus licet incline
tur ad latus præſcriptum, non vrget ſecundum ipſam inclina
tionem verſus idem latus directè, ſed verſus proram, vel oram
lli propinquam, propter rationem adductam; eo ſcilicet, quod
ſinu veli obliquato non minus ex parte eiuſdem lateris ventus
ibi collectus impellat, modereturque proinde impetus in pedem
eiuſdem antennæ ex alia parte, ne ad latus oppoſitum malus
ipſe omnino cogatur nauem inflectere.
diluere. Vna eſt, cur flante ex latere vento, veloque cum malo
ad latus oppoſitum inclinante, non ſequatur nauis ſubmerſio?
Quamuis enim nautæ cum cæteris nauigantibus ideo in latus
nauis, quod verſus ventum eſt, ſe conferant, vt proprio onere
compenſetur impetus veli, ac pondus mali in oppoſitum incli
nantis: Nihilominus hoc non videtur ſufficere, attenta vehe
mentia ſpiritus impellentis, magnaque vi quam exhibet malus
dum ſe conuertit, tanquam vectis ad latus illud quod deprimit.
Reſpondetur tamen iuxta prædicta, quod malus licet incline
tur ad latus præſcriptum, non vrget ſecundum ipſam inclina
tionem verſus idem latus directè, ſed verſus proram, vel oram
lli propinquam, propter rationem adductam; eo ſcilicet, quod
ſinu veli obliquato non minus ex parte eiuſdem lateris ventus
ibi collectus impellat, modereturque proinde impetus in pedem
eiuſdem antennæ ex alia parte, ne ad latus oppoſitum malus
ipſe omnino cogatur nauem inflectere.
Altera verò quæſtio eſt, cur nauis hunc prout deſcripſimus
curſum ſeruando, ſecurius incedat, minusque ſubmerſioni ſit ob
noxia, quàm cum ex puppi flante vento recta procedit? Id quod
inexpertis mirum videri ſolet, cum quippe talis inclinatio, qua ſæ
pè etiam mare intus excipitur, ſubmerſionem potius minetur, quam
ſecuritatem polliceatur. Contrà verò ſecundis ventis æquatisque
velis abſque vlla nauis inclinatione progrediendo, nullus appareat
caſus pertimeſcendus. Sed facilis eſt reſponſio; nam velo ad pro
ram laxato, ventisque ſecundis obtumeſcenti, plus quandoque con
tingit ſe ad vnum, quam ad alterum latus inflectere, eo quod ne
queat tam antenna, quàm velum exactè in duas partes ęquales
vtrinque ad malum diſtribui. Cumque in hac latione qua nauis
recta è puppi mouetur in proram, temo ſcindat quidem mare
obuium eodem pacto in directum, ſed illud non excipiat ad dex
teram, aut ſiniſtram, nec ideo vim alienam inferat naui circa
curſus moderationem per proræ conuerſionem: hinc fit, vt repen
tino ſuperueniente impetu vehementi, atque in vnam magis
quàm in alteram veli partem incuſſo, ob aptiorem poſitionem
illius, aut magnitudinem maiorem; facilè totum nauigium à re-
curſum ſeruando, ſecurius incedat, minusque ſubmerſioni ſit ob
noxia, quàm cum ex puppi flante vento recta procedit? Id quod
inexpertis mirum videri ſolet, cum quippe talis inclinatio, qua ſæ
pè etiam mare intus excipitur, ſubmerſionem potius minetur, quam
ſecuritatem polliceatur. Contrà verò ſecundis ventis æquatisque
velis abſque vlla nauis inclinatione progrediendo, nullus appareat
caſus pertimeſcendus. Sed facilis eſt reſponſio; nam velo ad pro
ram laxato, ventisque ſecundis obtumeſcenti, plus quandoque con
tingit ſe ad vnum, quam ad alterum latus inflectere, eo quod ne
queat tam antenna, quàm velum exactè in duas partes ęquales
vtrinque ad malum diſtribui. Cumque in hac latione qua nauis
recta è puppi mouetur in proram, temo ſcindat quidem mare
obuium eodem pacto in directum, ſed illud non excipiat ad dex
teram, aut ſiniſtram, nec ideo vim alienam inferat naui circa
curſus moderationem per proræ conuerſionem: hinc fit, vt repen
tino ſuperueniente impetu vehementi, atque in vnam magis
quàm in alteram veli partem incuſſo, ob aptiorem poſitionem
illius, aut magnitudinem maiorem; facilè totum nauigium à re-