Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
Scan Original
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N15AC3">
            <p id="N17547" type="main">
              <s id="N17577">
                <pb pagenum="104" xlink:href="026/01/136.jpg"/>
              1000000. quæ omnia ſunt inſenſibilia, neque maiorem habent diffi­
                <lb/>
              cultatem, quàm in motu perpendiculari, de quo ſuprà; etiam conceſſis
                <lb/>
              vltrò omnibus experimétis propoſitis. </s>
              <s id="N17584">Igitur ſuppoſitâ progreſſione ſpa­
                <lb/>
              tiorum arithmetica in inſtantibus, tàm propè accedit ad aliam, quàm
                <lb/>
              Galileus ponit, ſiue in perpendiculari deorſum, ſiue in quadrante fune­
                <lb/>
              penduli; </s>
              <s id="N1758E">aſſumptis ſcilicet partibus temporis ſenſibilibus, vt differentia
                <lb/>
              diſcernit non poſſit; </s>
              <s id="N17594">immò nec duplum differentiæ, nec centuplum, nec
                <lb/>
              millecuplum; </s>
              <s id="N1759A">ſed de his ſatis quæ ex dictis ſuprà facilè intelligi poſſunt:
                <lb/>
              quare veniemus iam ad rationes. </s>
            </p>
            <p id="N175A0" type="main">
              <s id="N175A2">Prima ratio, quam affert Galileus eſt; </s>
              <s id="N175A6">quia cum natura in ſuis opera­
                <lb/>
              tionibus adhibeat ſimpliciſſima media; </s>
              <s id="N175AC">& cum acceleratio motus natu­
                <lb/>
              ralis non poſſit fieri iuxta faciliorem, vel ſimpliciorem progreſſionem,
                <lb/>
              quàm ſit-ea quæ fit per quadrata; </s>
              <s id="N175B4">non eſt dubium, quin iuxta illam pro­
                <lb/>
              greſſio motus naturaliter accelerati fieri debeat; præſertim cùm omni­
                <lb/>
              bus experimentis conſentiat, & in ea omnia phænomena explicari
                <lb/>
              poſſint. </s>
            </p>
            <p id="N175BE" type="main">
              <s id="N175C0">Reſp. Primò progreſſionem arithmeticam ſimplicem iuxta hos nu­
                <lb/>
              meros 1.2.3.4. longè ſimpliciorem eſſe alia quæ fit iuxta illos 1.3.5.7.vt
                <lb/>
              nemo non iudicabit. </s>
              <s id="N175C7">Secundò
                <expan abbr="">cum</expan>
              accidit duas hypotheſes conuenire cum
                <lb/>
              omnibus experimentis ſeu phænomonis, debet eſſe aliqua ratio, cur ad­
                <lb/>
              hibeatur vna potiùs quàm alia; </s>
              <s id="N175D3">ſed nulla eſt ratio, cur Galileus adhibeat
                <lb/>
              ſuam, vti videbimus; </s>
              <s id="N175D9">nos verò ratione demonſtratiuâ probamus noſtram; </s>
              <s id="N175DD">
                <lb/>
              igitur noſtra eſt præferenda pro theorica rei veritate; quia verò alia in
                <lb/>
              temporibus ſenſibilibus proximè ad verum accedit eam adhibendam eſſe
                <lb/>
              decernemus infrà ad praxim, & communem iſtorum motuum men­
                <lb/>
              ſuram. </s>
            </p>
            <p id="N175E8" type="main">
              <s id="N175EA">Secunda ratio eſt; </s>
              <s id="N175ED">quia, ſi accipiatur ſubduplum maximæ, & minimæ
                <lb/>
              velocitatis; ſitque ex his quaſi conflata velocitas motus æquabilis, hoc
                <lb/>
              motu æquabili æquali tempore pèrcurretur ſpatium idem, quod antè
                <lb/>
              motu naturaliter accelerato v.g. ſint numeri datæ progreſſionis 1.3.5.7.
                <lb/>
              9.11. certè ſumma terminorum ſeu totum ſpatium erit 36. accipiatur
                <lb/>
              ſubduplum primi 1/2 & ſexti 5. 1/2 habebitur velocitas vt 6. igitur cum
                <lb/>
              velocitate vt 6. æquali tempore percurretur ſpatium 36. quod rectè de­
                <lb/>
              monſtrauit Galileus. </s>
            </p>
            <p id="N17602" type="main">
              <s id="N17604">Reſpondeo non minùs noſtram hypotheſim cum hoc ipſo ſtare, quàm
                <lb/>
              ſtet hypotheſis Galilei: </s>
              <s id="N1760A">ſint enim 6. inſtantia, & ſingulis ſua tribuantur
                <lb/>
              ſpatiola more dicto 1 2 3 4 5 6. ſumma ſpatiorum eſt 21. aſſumatur ſub­
                <lb/>
              duplum velocitatis primi inſtantis 1/2, & ſubduplum ſexti inſtantis, ſcili­
                <lb/>
              cet 3. conflatum ex vtroque 3 1/3; </s>
              <s id="N17614">ducatur in 6.id eſt in numerum termi­
                <lb/>
              norum, vel inſtantium; ſumma erit 21. igitur quod tribuit Galileus ſuæ
                <lb/>
              progreſſioni, etiam noſtræ competit. </s>
            </p>
            <p id="N1761C" type="main">
              <s id="N1761E">Tertia ratio petitur ex matheſi ſit enim linea AE diuiſa in quatuor
                <lb/>
              partes æquales, quæ nobis repreſentent 4. partes temporis æquales; </s>
              <s id="N17624">
                <lb/>
              haud dubiè, cùm acquirantur temporibus æqualibus æqualia velocitatis
                <lb/>
              momenta; </s>
              <s id="N1762B">haud dubiè, inquam, his 4. temporibus AB, BC, CD, DE, ac-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>