1ctitudine viæ deuiet, moxque ſe vnà cum malo ad latus, ad
quod pars illa maior vergerit, omnino declinando demer
gat; niſi protinus obſtauerit gubernator per conuerſionem
temonis, compellendo proram, ac reclinando illam ver
ſus eandem partem, in qua ſequeretur ſubmerſio, ac vn
de deflexerat, vt ventus à tergo ſpirans, ex æquo velum fe
riat in prora, propellatque recta nauigium ſicut prius.
quod pars illa maior vergerit, omnino declinando demer
gat; niſi protinus obſtauerit gubernator per conuerſionem
temonis, compellendo proram, ac reclinando illam ver
ſus eandem partem, in qua ſequeretur ſubmerſio, ac vn
de deflexerat, vt ventus à tergo ſpirans, ex æquo velum fe
riat in prora, propellatque recta nauigium ſicut prius.
Quæſtio Octaua.
Cvr ex figurarum genere quæcunque rotun
dæ ſunt, & circinatæ, facilius mouentur?
Trifariam autem circulum rotari contingit.
Aut enim ſecundum abſidem centro ſimul mo
to, quemadmodum plauſtri vertitur rota: aut
circa manens centrum, veluti trochleæ ſtante
centro, aut in pauimento manente centro, ſicut figuli rota con
vertitur: an celerrima quidem huiuſmodi ſunt, quoniam par
ia ſui parte planum contingunt, veluti circulus ſecundum
punctum, & quoniam non offenſant. A terra enim ſemotus eſt
angulus. Præterea etiam cui obuiam fiunt corpori, id rurſum
ſecundum puſillum tangunt. Si autem rectilineum eſſet, re
ctitudine ſua multum plani contingeret. Ad hæc quo nutat
pondus, eò motor mouet. Cùm igitur ad rectum ſuper plano
circuli fuerit diameter, planum ſecundum punctum contin
gente circulo æquale vtrinque pondus diſterminat diameter.
Cùm autem mouetur plus illico, ad quod mouetur, ceri inde nu
tans, ab impellente facilius in ante mouetur. Quo enim vnum
quodque vergit, mouetur ex facili. Siquidem difficulter ad
contrarium nutus ſui mouetur motum. Praeterea nonnulli
autumant, quod circule linea in perpeti verſatur motu, quem
admodum manentia propter contrarium nixum manent: ſicut
maioribus contingit circulis ad minores. Celeriùs enim ab
æquali mouentur potentia maiores circuli, mouentque onera,
quoniam circuli maioris angulus ad minoris angulum, circu
li nutum habet quendam: & ſicut diameter ad diametrum,
ita maior circulus ad minorem. Infiniti autem ſunt minores.
Si autem ad alterum nutum habet circulus, ſimiliter eſt benè
mobilis. Et aliam ſanè habet inclinationem circulus, & ea
dæ ſunt, & circinatæ, facilius mouentur?
Trifariam autem circulum rotari contingit.
Aut enim ſecundum abſidem centro ſimul mo
to, quemadmodum plauſtri vertitur rota: aut
circa manens centrum, veluti trochleæ ſtante
centro, aut in pauimento manente centro, ſicut figuli rota con
vertitur: an celerrima quidem huiuſmodi ſunt, quoniam par
ia ſui parte planum contingunt, veluti circulus ſecundum
punctum, & quoniam non offenſant. A terra enim ſemotus eſt
angulus. Præterea etiam cui obuiam fiunt corpori, id rurſum
ſecundum puſillum tangunt. Si autem rectilineum eſſet, re
ctitudine ſua multum plani contingeret. Ad hæc quo nutat
pondus, eò motor mouet. Cùm igitur ad rectum ſuper plano
circuli fuerit diameter, planum ſecundum punctum contin
gente circulo æquale vtrinque pondus diſterminat diameter.
Cùm autem mouetur plus illico, ad quod mouetur, ceri inde nu
tans, ab impellente facilius in ante mouetur. Quo enim vnum
quodque vergit, mouetur ex facili. Siquidem difficulter ad
contrarium nutus ſui mouetur motum. Praeterea nonnulli
autumant, quod circule linea in perpeti verſatur motu, quem
admodum manentia propter contrarium nixum manent: ſicut
maioribus contingit circulis ad minores. Celeriùs enim ab
æquali mouentur potentia maiores circuli, mouentque onera,
quoniam circuli maioris angulus ad minoris angulum, circu
li nutum habet quendam: & ſicut diameter ad diametrum,
ita maior circulus ad minorem. Infiniti autem ſunt minores.
Si autem ad alterum nutum habet circulus, ſimiliter eſt benè
mobilis. Et aliam ſanè habet inclinationem circulus, & ea
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib