Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <pb pagenum="137" xlink:href="009/01/137.jpg"/>
          <chap>
            <p type="head">
              <s id="s.002327">EX PRIMO
                <lb/>
              METAPHYSICAE.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002328">
                <arrow.to.target n="marg189"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002329">
                <margin.target id="marg189"/>
              198</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002330">Capite 1.
                <emph type="italics"/>
              (Circa Aegyptum Mathematicæ artes constitutæ ſunt; illic
                <lb/>
              enim gens Sacerdotum vacare permittitur)
                <emph.end type="italics"/>
              Notanda maximè no­
                <lb/>
              bilis Mathematicarum origo, cum ab Aegyptiorum Sacerdoti­
                <lb/>
              bus teſte Philoſopho fuerint adinuentæ, quibus occaſionem præ­
                <lb/>
              buit anniuerſaria agrorum ob Nili innundationem, diuiſio: cum enim iam
                <lb/>
              perplures dimetiendorum agrorum rationes repertæ fuiſſent, Sacerdotes
                <lb/>
              ipſi, quibus per otium licebat, illarum praxium demonſtrationes cœperunt
                <lb/>
              perueſtigare,
                <expan abbr="ſicq́">ſicque</expan>
              ; paulatim poſtea Geometria amplius exculta adoleuit;
                <lb/>
              quæ deinde ijſdem ad res aſtronomicas perſcrutandas
                <expan abbr="adiumẽto">adiumento</expan>
              fuit,
                <expan abbr="hacq́">hacque</expan>
              ;
                <lb/>
              ratione reliquas etiam in mathematicas inciderunt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002331">
                <arrow.to.target n="marg190"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002332">
                <margin.target id="marg190"/>
              199</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002333">Cap. 2.
                <emph type="italics"/>
              (Sicut de præſtigioſis, quæ per ſe mouentur, illi qui nondum ſpeculati
                <lb/>
              ſunt cauſam
                <emph.end type="italics"/>
              ) verbis illis (
                <emph type="italics"/>
              Quæ per ſemouentur
                <emph.end type="italics"/>
              ) vnica dictio
                <expan abbr="Græcareſpõdet">Græca reſpondet</expan>
              ,
                <lb/>
              Automata. </s>
              <s id="s.002334">erant autem Automata apud veteres Gręcos machinæ quędam,
                <lb/>
              quæ à Mathematicis Mechanicæ artis occultis quibuſdam ingenijs, ea arte
                <lb/>
              conſtruebantur, vt à ſeipſis de loco ad locum, ac ſi viuæ eſſent ſpontè pro­
                <lb/>
              grederentur; vnde, & automata, quaſi ſpontanea dicebantur. </s>
              <s id="s.002335">Extat adhuc
                <lb/>
              de huiuſmodi machinis liber Heronis Alexandrini, quem nuper ex græco
                <lb/>
              latinum reddidit doctiſſimus Abbas Guaſtallenfis. </s>
              <s id="s.002336">de huiuſmodi artificioſis
                <lb/>
              operibus, quibus ſæpè priſci ita admirationi fuere, vt præſtigia quædam ar­
                <lb/>
              tificium ignorantibus, viderentur, intelligit hoc loco Ariſt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002337">
                <arrow.to.target n="marg191"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002338">
                <margin.target id="marg191"/>
              200</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002339">Cap. 3. (
                <emph type="italics"/>
              Aut de ſolſtitijs
                <emph.end type="italics"/>
              ) quid ſolſtitium, cur dicatur ſolſtitium, & cur Sol
                <lb/>
              in
                <expan abbr="vtroq;">vtroque</expan>
              topico, quoad dierum incrementum, ac decrementum, & quoad
                <lb/>
              eleuationem eius, aut depreſſionem meridianam, videatur moras trahere,
                <lb/>
              quamuis noſtrum ſit explicare, ob rei tamen facilitatem omittantur. </s>
              <s id="s.002340">Hoc
                <lb/>
              tantum ſcias velim ſolſtitiorum cauſam eſſe Zodiaci ad Tropicos longio­
                <lb/>
              rem adhæſionem, ideſt, quòd Zodiacus propè contactum tropicorum ab ijs
                <lb/>
              parum recedat, cum ergo Sol motu proprio ſemper per Zodiacum inam­
                <lb/>
              bulet, fit vt ipſe
                <expan abbr="quoq;">quoque</expan>
              pariter modicum à tropicis remoueatur, imò pluri­
                <lb/>
              mum ſecus illos incedat, ita vt eo tempore, quo ad eos paulatim accedit,
                <lb/>
              aut ab eis paulatim recedit, quaſi ſtare, ſiue quieſcere apud eoſdem videa­
                <lb/>
              tur:
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              hinc etiam quantitas
                <expan abbr="dierũ">dierum</expan>
              , ac noctium videatur ferè nihil variari;
                <lb/>
              & noua eleuatio, aut depreſſio Solis ſupra horizontem nulla ferè appareat.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002341">
                <arrow.to.target n="marg192"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002342">
                <margin.target id="marg192"/>
              201</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002343">Ibidem (
                <emph type="italics"/>
              Aut de diametri incommenſurabilitate, admirabile enim omnibus vi­
                <lb/>
              detur, ſi quid, cum non ſit minimum non menſuretur, decet autem in contrarium,
                <lb/>
              & in melius ſecundum prouerbium conſumare, quemadmodŭm in his fit, cum diſcant,
                <lb/>
              nihil enim magis vir Geometricus admiraretur, quàm ſi diameter commenſurabi­
                <lb/>
              lis fieret
                <emph.end type="italics"/>
              ) vide quæ de hac commenſurabilitate ſcripſi lib. 1. Priorum, ſect. </s>
              <s id="s.002344">1.
                <lb/>
              cap. 1. Videtur inquit mirum à principio Geometriam aggredienti diame­
                <lb/>
              trum, & latus eiuſdem quadrati non commenſurari, cum in neutro eorum
                <lb/>
              detur minimum, ſeu indiuiſibile, videtur enim omne diuiſibile poſſe </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>