Vitruvius, Marci Vitruvii Pollionis De architectura libri decem : ope codicis Guelferbytani, editionis principis, ceterorumque subsidiorum recensuit, et glossario in quo vocabula artis propria Germ. Ital. Gall. et Angl. explicantur, 1800
page |< < (112) of 376 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div96" type="section" level="1" n="54">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2326" xml:space="preserve">
              <pb o="112" file="0138" n="138" rhead="M. VITRUVII P. DE ARCHITECTURA"/>
            capitulis et ſpiris altae quarta parte ejusdem diametri: </s>
            <s xml:id="echoid-s2327" xml:space="preserve">Epiſtylia et orna-
              <lb/>
            menta earum columnarum altitudinis quinta parte: </s>
            <s xml:id="echoid-s2328" xml:space="preserve">Pluteum inſuper cum
              <lb/>
            unda et corona inferioris plutei dimidia parte, ſupra id pluteum colum-
              <lb/>
            nae quarta parte minore altitudine ſint, quam inferiores: </s>
            <s xml:id="echoid-s2329" xml:space="preserve">Epiſtylia et or-
              <lb/>
            namenta earum columnarum quinta parte. </s>
            <s xml:id="echoid-s2330" xml:space="preserve">Item ſi tertia epiſcenos futu-
              <lb/>
            ra erit, mediani plutei, ſummum ſit dimidia parte: </s>
            <s xml:id="echoid-s2331" xml:space="preserve">Columnae ſummae
              <lb/>
            medianarum minus altae ſint, quarta parte: </s>
            <s xml:id="echoid-s2332" xml:space="preserve">Epiſtylia cum coronis earum
              <lb/>
            columnarum, item habeant altitudinis quintam partem. </s>
            <s xml:id="echoid-s2333" xml:space="preserve">Nec tamen in om-
              <lb/>
            nibus theatris ſymmetriae ad omnes rationes et effectus poſſunt reſpondere,
              <lb/>
            ſed oportet architectum animadvertere, quibus proportionibus neceſſe ſit
              <lb/>
            ſequi ſymmetriam, et quibus rationibus ad loci naturam aut magnitudi-
              <lb/>
            nem operis debeat temperari. </s>
            <s xml:id="echoid-s2334" xml:space="preserve">Sunt enim res quas et in puſillo et in magno theatro neceſſe eſt eadem magnitudine fieri propter uſum: </s>
            <s xml:id="echoid-s2335" xml:space="preserve">uti
              <lb/>
            gradus, diazomata, pluteos, itinera, aſcenſus, pulpita, tribunalia, et ſi qua
              <lb/>
            alia intercurrunt, ex quibus neceſſitas cogit diſcedere ab ſymmetria ne im-
              <lb/>
            pediatur uſus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2336" xml:space="preserve">Non minus, ſi qua exiguitas copiarum, id eſt, marmoris, ma-
              <lb/>
            teriae, reliquarumque rerum, quae parantur in opere, defuerint, paululum
              <lb/>
            demere aut adjicere, dum id ne nimium improbe ſiat, ſed cum ſenſu, non
              <lb/>
            erit alienum. </s>
            <s xml:id="echoid-s2337" xml:space="preserve">Hoc autem erit ſi architectus erit uſu peritus, praeterea in-
              <lb/>
            genio mobili ſolertiaque non fuerit viduatus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2338" xml:space="preserve">Ipſae autem ſcenae ſuas
              <lb/>
            habeant rationes explicatas, ita uti mediae valvae ornatus habeant aulae
              <lb/>
            regiae, dextra ac ſiniſtra hoſpitalia. </s>
            <s xml:id="echoid-s2339" xml:space="preserve">Secundum autem ea ſpatia ad orna-
              <lb/>
            tus comparata (quae loca Graeci περιάκτους dicunt ab eo, quod machinae
              <lb/>
            ſunt in iis locis verſatiles trigonos habentes; </s>
            <s xml:id="echoid-s2340" xml:space="preserve">in ſingula tres ſint ſpecies
              <lb/>
            ornationis, quae cum aut fabularum mutationes ſunt futurae, ſeu deorum
              <lb/>
            adventus cum tonitribus repentinis, verſentur, mutentque ſpeciem orna-
              <lb/>
            tionis in frontes); </s>
            <s xml:id="echoid-s2341" xml:space="preserve">ſecundum ea loca verſurae ſunt procurrentes, quae
              <lb/>
            effciunt, una a foro, altera a peregre, aditus in ſcenam.</s>
            <s xml:id="echoid-s2342" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note symbol="3)" position="foot" xml:space="preserve">Sic Cod. ms. et Ed. Sulp. vulgo magnitudine opus.</note>
        </div>
      </text>
    </echo>