Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
pb
pagenum
="
118
"/>
<
p
type
="
main
">
<
s
>Prętereà non facilè eſt docere quę nam principia ſignificauerit Ariſtoteles, dum de numero prin
<
arrow.to.target
n
="
marg976a
"/>
<
lb
/>
cipiorum à Platone poſito verba facit, & monet item à Platone recepta fuiſſe tria principia. </
s
>
<
s
>Nanque Alexander auctore Simplicio tria illa ab Ariſtotele notata fuiſſe narrat materiam, effi
<
lb
/>
ciens, & exemplat, ſiue Ideam. </
s
>
<
s
>Verùm hæc quæ profitetur Alexander, neque conſentiunt cum
<
lb
/>
ijs quæ ſibi voluit Ariſtoteles, neque ad rem faciunt, neque item cum Platonis ipſius placitis
<
expan
abbr
="
cõgruunt
">con
<
lb
/>
gruunt.</
expan
>
</
s
>
<
s
>Etenim duo ponit ex ſententia Platonis magnum, & paruum quibus vna materia ſigni
<
lb
/>
ficatur. </
s
>
<
s
>Tùm deinde tria Platoni adſcribit Ariſtoteles quæ ſint interna rerum principia, perſequi
<
lb
/>
tur etiam Alexander externa. </
s
>
<
s
>Poſtremò tria tantum ponit iuxta dogma Platonis, & aliqua tùm
<
lb
/>
ex externis, tùm ex internis omittit. </
s
>
<
s
>cùm perſpicuè meminerit Plato de fine, citat ipſius Platonis
<
lb
/>
verba Simplicius è Timæo: & Alexander ea penes omnium regem cuncta ſunt & illius
<
lb
/>
cauſſa. </
s
>
<
s
>proinde ſcibit duas principiorum ſeries à Platone fuiſſe conſtitutas, alteram
<
expan
abbr
="
præcipuorũ
">præcipuorum</
expan
>
<
lb
/>
quæ complectenerentur finem,
<
expan
abbr
="
efficiẽs
">efficiens</
expan
>
, & exemplar; </
s
>
<
s
>atque alteram cauſſarum adiuuantium,
<
expan
abbr
="
quarũ
">quarum</
expan
>
<
lb
/>
ſpecies eſſent aſſecutus; </
s
>
<
s
>cùm de internis verba faciat, & materiam vt duo ex illis tribus accipiat.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Itaque Theophraſtus illud quidem ſapienter. </
s
>
<
s
>quòd duo principiorum genera acceperit Plato, vnum quòd generaliter omnem cauſſæ rationem complectatur, atque alterum quod rerum na
<
arrow.to.target
n
="
marg976b
"/>
<
lb
/>
turam reſpiciat, & generatim multò plura ſunt principia ſimpliciter quæ poſuit Plato, vt optimè
<
lb
/>
docet Simplicius, hæ enim omnia numerantur in principiis à Platone eſſentia, idem, diuerſum,
<
lb
/>
ſtatus, motus, & tempus: </
s
>
<
s
>at verò rerum naturalium principia duo tantummodo ſunt, materia ni
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg976c
"/>
mirum quæ duitate, & magno
<
expan
abbr
="
paruoq̀.
">paruoque</
expan
>
exprimitur, & efficiens.
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
</
s
>
<
s
>ibi enim de ipſo meminit vbi
<
lb
/>
dicit. </
s
>
<
s
>operæpretium igitur eſt effectorem ac patrem vniuerſi inuenire ac
<
expan
abbr
="
demõſtrare
">demonſtrare</
expan
>
. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Quamobrẽ
">Quamobrem</
expan
>
<
lb
/>
admiratur Alexander, cùm Plato de efficiente & ſine verba fecerit, cur Ariſtoteles nullius harum
<
lb
/>
cauſſarum mentionem in Platonica opinione fecerit, & eius
<
expan
abbr
="
cõſilij
">conſilij</
expan
>
duas cauſſas enarrat, primam
<
lb
/>
quò Plato enumerans cauſſas, hanc vtranque reliquerit, vt erat auctor Ariſtoteles in lib. de bon.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>alteram quòd eas excludit numero cauſſarum ortus & interitus, aut non diligenter exponit. </
s
>
<
s
>Ve
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg976d
"/>
rùm hoc non ſatis aptè, cùm de tali principiorum genere nihil ibi tractet Ariſtoteles.
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
</
s
>
<
s
>In
<
expan
abbr
="
eaſdẽ
">eaſdem</
expan
>
<
lb
/>
quoque reprehenſiones incidit Plutarchus qui tria hæc principia quæ nobis Ariſtoteles indica
<
lb
/>
uit, mentem eſſe voluit, ideam & materiam. </
s
>
<
s
>Itaque duo reipſa, mea quidem ſententia, ſunt ea
<
lb
/>
principia quæ ſtatuit Plato, materia quam facit
<
foreign
lang
="
grc
">συναίπον</
foreign
>
, ideſt, cauſſam adiuuantem, ſed duo nominat magnum, ſcilicet, & paruum eius infinitatem vocibus illis deſcribens, & vnum quod,
<
lb
/>
vel eſt idea, vel forma. </
s
>
<
s
>ac ſi veſtigiis Ariſtotelis inſiſtamus, ideam eſſe putabimus, quippe quòd
<
arrow.to.target
n
="
marg976e
"/>
<
lb
/>
in hac methodo non ſemel accuſet Platonem qui Ideas cenſuerit eſſe principia rerum ſenſilium
<
lb
/>
quę per ſeipſas extra materiam forent, ſi vſquam eſſent. </
s
>
<
s
>Pythagoras decem contrariorum paria, ſiue coniugationes omnium principia conſtituit: ſeu quò multum ipſe tribueret numeris quo
<
lb
/>
rum principem denarium eſſe crederet, ſeu quò hæc ita inter ſe diſcreta eſſe putaret, & quæ in
<
lb
/>
ter ſe reſolui non poſſent, adhuc incertum eſt. </
s
>
<
s
>certè quòd numeri collocarentur in principiis,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg976f
"/>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
eos perſuadebat, quòd reliquis omnibus eſſent priores, quippe qui illis ſeparentur.
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
</
s
>
<
s
>Tùm
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg976g
"/>
etiam quòd res imitantur numeros: (nimirum propter gradus quibus eſſentię ſeiunguntur) ſicut
<
lb
/>
ergo prius eſſe debet id, vnde ſumitur imitatio, quàm id quod imitatur, & exemplar eſt prius
<
expan
abbr
="
exẽplo
">exem
<
lb
/>
plo</
expan
>
; </
s
>
<
s
>ſic etiam res quæ numerantur, & quæ numeros imitantur, ſunt poſteriores numeris. </
s
>
<
s
>Hos
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg976h
"/>
ipſi ſubſtantias non accidentia faciunt quę ſint immobiles,
<
emph
type
="
sup
"/>
e
<
emph.end
type
="
sup
"/>
neque tamen habeant vim mouen
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg976i
"/>
di, & per finitum
<
expan
abbr
="
infinitumq̀.
">infinitumque</
expan
>
partiuntur,
<
emph
type
="
sup
"/>
f
<
emph.end
type
="
sup
"/>
infinitum non modo ſenſilibus, ſed ijs tribuunt quę
<
lb
/>
in ſolam mentem cadunt, & infinitum extra mundum vagari volunt. </
s
>
<
s
>Sed non ſoli Pythagoræi
<
lb
/>
numeros principia faciunt; Plato item numeratur in illis. </
s
>
<
s
>Niſi quòd Plato rerum principia ſta
<
lb
/>
tuit numeros mathematicos. </
s
>
<
s
>Pythagoræi verò, quòd multas eorum affectiones, in corporibus
<
arrow.to.target
n
="
marg976j
"/>
<
lb
/>
quę ſub ſenſum cadunt, ineſſe perſpicerent; numeros quidem entia poſuerunt, ſed non ſeiunctos
<
lb
/>
ab entibus, verùm illorum materiam. </
s
>
<
s
>Etenim numerorum affectiones in concentu, cęlo,
<
expan
abbr
="
multisq̀.
">multisque</
expan
>
<
lb
/>
aliis inſunt. </
s
>
<
s
>Separabant illi numeros à rebus ſensilibus quò ſi in illis poſiti forent, cùm cætero
<
lb
/>
qui nullam habeant firmitatem, eorum ſcientiam non futuram: </
s
>
<
s
>vult enim ſcientia de rebus per
<
lb
/>
manentibus & æternis exiſtere. </
s
>
<
s
>Tùm etiam quia poſtulata non ſunt de rebus ſenſilibus, verùm de
<
lb
/>
ijs quæ mens iam conceperit. </
s
>
<
s
>Sed videant iſti qua machina euertant illud argumentum. </
s
>
<
s
>Si nu
<
lb
/>
meri ſeparati ſint, quo pacto proprietates eorum in rebus ſenſilibus inſunt. </
s
>
<
s
>Hoc igitur vnum in
<
lb
/>
rebus ipſis ineſſe rectè Pythagoręi cenſuerunt: quia verò principium apud eſt numerus, ſiue
<
lb
/>
vnum, & eſt ſubſtantia, cætera, vt quò ſit bonum, illi vni accidunt. </
s
>
<
s
>Hoc verò principium, cùm
<
lb
/>
multa cauſſarum genera ſint, quemadmodum ſit cauſſa, aut qua ratione reſpiciat bonum, ipſis
<
lb
/>
auctoribus incertum eſt. </
s
>
<
s
>Cæterùm de numerorum conditionibus & gradibus quia multa à do
<
lb
/>
ctiſsimis viris accuratiſsime tradita ſunt, neque admodum valent ad phyſiologię principia quam
<
lb
/>
nunc perſequimur, inuenienda, hilari fronte dimittentur, illud adnotabimus ſolum quò neſci
<
lb
/>
uerunt ipſi diſtinguere id quod eſt prius ratione, ab eo quod eſt natura prius: numeri verò ſola </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>