Biancani, Giuseppe
,
Aristotelis loca mathematica
,
1615
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 355
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
pb
pagenum
="
140
"
xlink:href
="
009/01/140.jpg
"/>
<
chap
>
<
p
type
="
head
">
<
s
id
="
s.002394
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Ex Quinto Metaphyſicæ.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.002395
">
<
arrow.to.target
n
="
marg201
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.002396
">
<
margin.target
id
="
marg201
"/>
210</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.002397
">Tex. 2. (
<
emph
type
="
italics
"/>
Alia verò cauſa eſt forma, & exemplar: hæc autem eſt ratio ip
<
lb
/>
ſius quid erat eſſe, & horum genera, vt ipſius Diapaſon duo ad vnum,
<
lb
/>
& ſimpliciter numerus, & partes, quæ in ratione ſunt
<
emph.end
type
="
italics
"/>
) affert exem
<
lb
/>
plum cauſæ formalis ex Muſica petitum;
<
expan
abbr
="
aitq́
">aitque</
expan
>
; cauſam formalem
<
lb
/>
illius conſonantiæ, quæ Diapaſon dicitur,
<
expan
abbr
="
eſtq́
">eſtque</
expan
>
; omnium perfectiſſima, eſſe
<
lb
/>
duplam proportionem, ideſt, quæ eſt inter duo, & vnum, id, quod omnes
<
lb
/>
Muſici
<
expan
abbr
="
fatẽtur
">fatentur</
expan
>
. </
s
>
<
s
id
="
s.002398
">quod vt inelius intelligas, repete, quæ in 2. Poſter. ad tex. 1.
<
lb
/>
ſcripta ſunt: necnon quæ in libro de Senſu in cap. 8. Amplius inquit cauſam
<
lb
/>
formalem genericam eiuſdem Diapaſon eſſe numerum, & partes numeri,
<
lb
/>
ſub numero enim continentur & duo, & vnum. </
s
>
<
s
id
="
s.002399
">Occurrit hoc loco vnum
<
lb
/>
magnopere notandum, videlicet tam conſonantias, quam diſſonantias ha
<
lb
/>
bere proportiones numerorum, hoc tamen diſcrimine, quod conſonantiæ
<
lb
/>
habent ſolùm proportiones numerorum eorum, qui quaternario continen
<
lb
/>
tur, ex veterum præſertim Pythagoreorum ſententia, qui propterea vltra
<
lb
/>
quaternarium progredi vetabant. </
s
>
<
s
id
="
s.002400
">Recentiores tamen uſque ad ſenarium
<
lb
/>
procedunt, quippe, qui omnes vocum conſonantias admittunt, quæ pro
<
lb
/>
portionibus numerorum ſenario contentorum præditæ ſint. </
s
>
<
s
id
="
s.002401
">Diſſonantiæ
<
lb
/>
verò ſecundum priſcos habent proportiones numerorum extra quaterna
<
lb
/>
rium progredientium, iuxta noſtros autem extra ſenarium. </
s
>
<
s
id
="
s.002402
">qua de re pluri
<
lb
/>
bus Zarlinus colloquio 2. definit. </
s
>
<
s
id
="
s.002403
">3.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.002404
">
<
arrow.to.target
n
="
marg202
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.002405
">
<
margin.target
id
="
marg202
"/>
211</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.002406
">Tex. 3.
<
emph
type
="
italics
"/>
(Partes
<
expan
abbr
="
quoq;
">quoque</
expan
>
totius
<
emph.end
type
="
italics
"/>
) ideſt ſunt materia; loquitur enim de cauſa
<
lb
/>
materiali. </
s
>
<
s
id
="
s.002407
">libuit locum hunc annotare in gratiam Geometricarum demon
<
lb
/>
ſtrationum, quorum media ſæpè ſunt ex cauſa materiali ſumpta, quod ta
<
lb
/>
men non ita ab omnibus obſeruatur,
<
expan
abbr
="
quotieſcunq;
">quotieſcunque</
expan
>
enim probant affectio
<
lb
/>
nem quampiam de aliquo ſubiecto, ex eo, quod ſubiectum illud ſit, vel di
<
lb
/>
midium alicuius, vel duplum, vel reliquum, vel tertia pars, & his ſimilia,
<
lb
/>
erit talis ratio in genere cauſæ materialis. </
s
>
<
s
id
="
s.002408
">
<
expan
abbr
="
neq;
">neque</
expan
>
eſt cur recentiores quidam,
<
lb
/>
naturalibus ſcientijs aſſueti, negent huiuſmodi materiam veram eſſe mate
<
lb
/>
riam, ac proinde neque, Geometricas demonſtrationes veras eſſe demonſtra
<
lb
/>
tiones; dicendum enim talem quidem materiam non eſſe veram materiam
<
lb
/>
phyſicam, & proinde illas demonſtrationes
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
eſſe veras naturales demon
<
lb
/>
ſtrationes, eſſe tamen veram materiam intelligibilem, quæ Geometriæ ſu
<
lb
/>
bijcitur, & proinde demonſtrationes illas veras eſſe demonſtrationes Geo
<
lb
/>
metricas; id quod Ariſt. ſæpius in libris Poſter, apertè ſignificat, tum aſſer
<
lb
/>
tionibus, tum exemplis quamplurimis. </
s
>
<
s
id
="
s.002409
">Quapropter cauendum eſt illis, ne
<
lb
/>
ingrati animi notam incurrant, dum pulcherrimam artem reſolutoriam,
<
lb
/>
quam Ariſt. à Mathematicis acceptam omnibus ſcientijs accommodauit
<
lb
/>
(vt initio Priorum oſtenſum eſt) eam ipſi ita alijs facultatibus adaptent, vt
<
lb
/>
Mathematicis ipſis, ex quibus orta, & ſub quibus adoleuit, pulla ratione
<
lb
/>
conuenire poſſit. </
s
>
<
s
id
="
s.002410
">De hac materia fuſius infra in additamento de natura Ma
<
lb
/>
thematicarum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.002411
">
<
arrow.to.target
n
="
marg203
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.002412
">
<
margin.target
id
="
marg203
"/>
212</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.002413
">Tex. 3. (
<
emph
type
="
italics
"/>
Et ipſius Diapaſon duplum, & numerus
<
emph.end
type
="
italics
"/>
) ſcilicet cauſæ formales
<
lb
/>
ſunt, quemadmodum ſupra tex. 2. huius cap. explicatum eſt.</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>