Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of contents

< >
[1.] Capitulum primum de proportione et eius diuiſione.
[2.] Cpitulum ſecundum / in quo agitur de ſpe­ciebus horum quin generum proportionū et de ipſarum generatione.
[3.] Capitulū tertiū / in quo oſtenditur: et de­mõſtratur: proportionem irrationalem eſſe ponendam.
[4.] Capitulum quartum / in quo agitur de infinitis ſpeciebus proportionis irratio­nalis: et de earum procreatione.
[5.] Capitulū quintū / in quo agit̄̄ de diuiſione corporis in partes proportionales qua pro­portione rationali quis voluerit.
[6.] Capitulū ſextū / ī quo datur modus di­uidendi corpus in partes proportiona-les proportione irrationali.
[7.] Capitulum ſeptimum / in quo agi­tur de proportione ordinum par- tium proportionalium interſcala-riter ſe habentium.
[8.] Capitulum octauum / in quo agi-tur de inuentione proportionis mi-noris inequalitatis et etiam maio-ris reſpectu cuiuſcū numeri ex re-bus diuiſibilibus compoſiti.
[1.] Capitulum primum in quo a: gitur de diffinitione et diuiſione proportionalitatum.
[2.] Capitulum ſecundum / in quo ꝓbantur alique proprietates predictarum ꝓpor-tionalitatem ſiue medietatum.
[3.] Capitulum tertium / in quo agitur de quibuſdam propor­tionalitatibus et modis argu­endi in eis.
[4.] Capitulum quartum / in quo agitur de ex-ceſſu cõpoſitione et diuiſione ꝓportionū.
[5.] Capitulum quintum / in quo reci-tatur paucis et impugnatur opinio baſani politi de proportione ſiue cõmenſurabilitate proportionum.
[6.] Capitulū ſextū / in quo agitur de pro-portionū proportione: cõmenſurabilita­te earūdem, et incõmenſurabilitate.
[7.] Capitum ſeptimū / in quo agitur de medie rei inuentione et proportione proportionuꝫ rationalis et irrationalis.
[8.] Capitulum octauū / in quo agitur decre-mento et decremento ꝓportionū.
[1.] Capitulum primum / in quo ponitur et improbatur vna opinio: de cauſa velocitatis motus.
[2.] Capitulum ſecundū / in quo recitantur et improbantur ſecunda et tertia opinio-nes. de cauſa velocitatis motuum.
[3.] Capitulum tertium / in quo ponitur alia opinio et vera.
[4.] Quartum capitulum / in quo ponunt̄̄ ſeptē regule de propor­tionalitate motus quas ponit philoſophus ſeptimo phiſico-rum quas etiam in preſenti ca-pite examinandas duxi.
[5.] Capitulum quintum / in quo ponuntur regule ſiue concluſiones velocitatis et tar­ditatis motus penes proportionem pro­portionum conformiter ad intentionem calculatoris.
[6.] Sextum capitulum / in quo ponūtur alique obiectiones contra aliquas concluſiones ſuperioris capitis.
[7.] Septimum capitulum / in quo inquiri­tur: vtrum aliqua potentia non varia-riata per medium vniforme aut diffor-me, vniformiter ad non gradum vel ad gradum ſuum motum remittere aut in­tendere valeat.
[8.] Capitulū octauū / in quo inquiritur an due potentie īequales idē mediū īuariatū tran-ſeūtes valeãt vniformiter remittere aut intē­dere motum ſuum per ambarū vel alterius earum variationem.
[9.] Capitulum nonum / quod obiicit cõcluſioni­bus duoꝝ p̄cedentium capitum.
[10.] Capitulum decimum / in quo oſten-ditur, et traditur noticia velocitatis motus penes cauſam in medio vni-formiter difformi quieſcente: poten-tia continuo variata.
[11.] Capitulum vndecimum / in quo pulchre admodum comparantur motus diuerſa-rum potentiarum in eodem medio vnifor­miter difformi inuariato mouentium per earum potentiarum vniforme crementum
[12.] Capitulum duodecimum: aliqui-bus predictarum concluſionum pre-cedentium capitum obiiciens.
[13.] Capitulum tridecimum / in quo ponū­tur alique concluſiones velocitatē mo­tus penes cauſam declarãtes in medio non reſiſtente in quo eſt progreſſio la-titudinis reſiſtentie vniformiter diffor­mis: gradu intenſiori quieſcente.
[14.] Quartumdecimum capitulum: in quo ponuntur concluſiones de velo-citate motus in medio non reſiſtente, in quo eſt progreſſio ſiue extenſio la-titudinis reſiſtentie nõ gradu aut ex­tremo remiſſiori quieſcente inſequē-do ordinem et modum calculatoris.
< >
page |< < of 290 > >|
142
Et arguitur primo / motus vnifor-
miter
difformis velocitas no eſt gradn illiꝰ medio
ↄ̨menſurãda
/ q2 ſeq̄retur / omne quod mouetur in
aliquo
tempore vniformiter diffõrmiter a non gra­
du
vſ ad certum gradum id eſt a non gradu vſ
ad
duo decimum moueretur in duplo tardius quã
mobile
motum per idem tempus gradu duo deci-
mo
continuo / ſed conſequens eſt falſum: igitur illḋ
ex
ſeq̇t̄̄.
Cõſeq̄ntia pꝫ / q2 in toto illo tp̄e tale mobi­
le
motū vniformiṫ difformiṫ mouet̄̄ ita velociṫ ac ſi
moueretur
motu vt ſex ſi talis motus debeat correſ­
pondere
gradui medio cum ſex ſit gradus mediꝰ in­
ter
duodecim et non gradū: ſed ſi continuo per ideꝫ
tempus
moueretur gradu ſexto in duplo tardiꝰ mo­
ueretur
mobili moto gradu duodecimo vniformi-
ter
: igitur.
Sed falſitas conſequentis oſtenditur / q2
ſi
in illo tempore moueretur in duplo tardius quaꝫ
mobile
motum gradu duodecimo: vel igitur ī vtra­
medietate moueretur in duplo tardius, vel in ali­
qua
: vel in aliqua non: ſed neutrum iſtorum eſt dicē­
dum
: igitur.
Non primum / quia in prima mouetur
in
quadruplo minus: igitur non in duplo minꝰ nec
ſecundum
: quoniam in ſecunda medietate non mo-
uetur
in duplo minus ſed in ſexquitertio
Uelocitas
enī
ſecunde medietatis temporis correſpondet gra­
dui
nouo: vt ptꝫ ex iſto dicendi.
Forte dices et be­
ne
ad illud quod querit argumentum / in toto tem­
pore
adequate mouetur in duplo minus quam mo­
bile
motum vniformiter vt duodecim: tamē per nul­
lam
partem temporis mouetur adequate in duplo
minus
.
Et ideo illa conſequentia non valet: moue-
tur
in iſto tempore in duplo minus.
ergo in vtra
medietate
: vel in aliqua: vel in aliqua non.
Nam in
prima
mouetur in quadruplo minus quam mobile
gradu
duodecimo et in ſecunda in ſexquitertio.
Sed contra / quia ſi illa ſolutio eēt bo-
na
ſequeretur / in ſecunda medietate prime medie­
tatis
in triplo velocius moueretur illud mobile quã
in
prima eiuſdem medietatis: et diuiſa illa medieta­
te
adhuc in duas in ſubtriplo moueretur: ſed conſequens
eſt
falſum: igitur illud ex quo ſequitur.
Falſitas con­
ſequentis
probatur / quia tunc ſequeretur / quodlib3
mobile
incipiens moueri a non gradu vſ ad certū
gradum
infinita tarditate moueri per aliquod tem­
pus
: ſed conſequens eſt falſum: igitur illud ex quo
ſequitur
: ſequela probatur / quoniã in mediate poſt
inſtans
initiatiuum motus tale mobile mouebitur
aliquantula
velocitate: et in duplo minori et in tri-
plo
minori et in quadruplo / et ſic conſequenter: igi-
tur
infinita tarditate mouebitur / quodlibet tale mo­
bile
:
Antecedens patet ex ſolutione. Sed falſitas cõ­
ſequentis arguitur / quia alias ſequeretur mobile /
quod
continuo infinite velociter intendit motum ſu­
um
infinitum tarde moueri: ſed conſequens videtur
implicare
/ igitur illud ex quo ſequitur:
Et ſequela
ꝓbatur
pono caſum / ſint īfinita mobilia .a.b.c.
etc
. que moueantur per horaꝫ vniformiter difformi­
ter
incipiendo a non gradu et a. moueatur per ean-
dem
a non gradu vſ ad octauum: et b. a non gra-
du
vſ ad ſextumdecimum: et c. a non gradu vſ ad
triceſimum
ſecundum et conſequenter ꝓcedendo
numeros
duplos: et hoc in eadem hora: quo poſito
ſic
argumentor / quodlibet iſtorum mobilium infini­
ta
tarditate per aliquod tempus mouebitur.
ſed in
ta
velocitate aliquod iſtorum per idem tempus in-
tendet
motum ſuum.
ergo aliquod iſtorum quod in­
finita
tarditate per aliquod tempus mouebitur in­
finita
velocitate per aliquod tempus intendit mo-
tum
ſuum / quod fuit probaudum.
11cõfirma-
tio
.
Et confirmatur / quia ſi quilibet motus vniformi­
ter
difformis commenſurari debeat penes graduꝫ
medium
ſequeretur / motus a certo gradu vſ ad
non
gradum vt exempli gratia quo aliquod mobi­
le
mouetur a quarto vſ ad non gradum remitten­
do
motum ſuum in hora: et motus quo aliquod mo­
bile
mouetur vniformiter difformiter a non gradu
vſ
ad quartum in eadem hora eſſent omnino eq̈-
les
/ ſꝫ hoc eſt falſum: igr̄ illud ex quo ſeq̇tur.
Seque-
la
probatur vtriuſ motus illorū duorum motu­
um
gradus medius eſt vt duo / et per conſequens illi
motus
ſunt equales.
Sed iam oſtenditur falſitas
contequentis
: quia tunc ſequeretur / ſi aliquis mo­
tus
intenderetur a gradu vt .4. vſ ad gradū du-
plum
in hora et alter motus equalis illi puta vt .4.
ab
eodem gradu quarto ln eadem hora vniformi-
ter
et eque velociter remittatur vſ ad quietem ſiue
ad
non gradum motus: tunc talis motus qui remit­
titur
non dumtaxat vniformiter et eqne velociter re­
mitteretur
ſicut alter motus equalis ei intendere-
tur
in eodem tempore: ſed hoc eſt falſum / quia quã-
tam
latitudineꝫ acquirit ille motus qui intenditur
tantam
adequate deperdit ille motus qui remitti-
tur
in eodem tempore.
Naꝫ ille intenditur cum ſit
vt
.4. acquirit .4. gradus ſupra ſe: et in eodeꝫ tempo­
re
ille qui remittitur vſ ad non gradum cum ſic vt
quatuor
perdit etiam quatuor gradus in eodē tem­
pore
.
Sed iam probo ſequelam / quoniam ille motꝰ
vt
.4. qui remittitur in hora vſ ad non gradum re­
mittitur
in eadem hora ad ſuum ſubduplum, et ad
ſuum
ſubquadruplum: et ad ſuum ſuboctuplum: et
ſic
in infinitum
Motus vero alter qui intendit̄̄ pre­
ciſe
intenditur ad ſuum duplum.
igitur in infinituꝫ
maiorem
proportionem deperdit motus qui remit­
titnr
quam acquirat motus qui intenditur: et con­
ſequens
non ita velociter ſicut vnus remittitur al-
ter
intenditur / quod fuit probandum.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index