Fabri, Honoré
,
Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur
,
1665
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 248
>
Scan
Original
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 248
>
page
|<
<
of 248
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
pb
pagenum
="
139
"
xlink:href
="
025/01/143.jpg
"/>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001580
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Antim.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001581
"> Faciam capias. </
s
>
<
s
id
="
s.001582
">Sit tubus AB ſemper aquâ plenus, ſit fiſtula
<
lb
/>
<
figure
id
="
id.025.01.143.1.jpg
"
xlink:href
="
025/01/143/1.jpg
"
number
="
47
"/>
<
lb
/>
primum GH, per quam aqua extruditur, vi
<
lb
/>
ponderis AB. haud dubiè ſi ſit fiſtula GI duplo
<
lb
/>
longior, extrudetur aqua per GH, velociore
<
lb
/>
motu, & tardiore per GI. experientia hujus rei
<
lb
/>
perſpecta eſt; quia ſæpè probata; ratio verò
<
lb
/>
non ita fortè cuipiam in promptu eſt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001583
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Auguſtin.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001584
"> Iam mihi venit in mentem; nem
<
lb
/>
pe vis eadem motrix minus mobile velociùs,
<
lb
/>
majus verò tardiùs movet; quid mirum igitur,
<
lb
/>
ſi minorem aquæ molem fiſtula GH contentam,
<
lb
/>
vis ponderis GH faciliùs & velociùs extrudat,
<
lb
/>
quàm duplò majorem contentam fiſtula GI. im
<
lb
/>
mò facilè crediderim, motus eſſe, vt longitudines
<
lb
/>
permutando. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001585
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Antim.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001586
"> Ab hoc vltimo incipio, quod manifeſtè falſum eſſe, demon
<
lb
/>
ſtro, nempe inde ſequeretur infinitè velociùs extrudi aquam per nudum &
<
lb
/>
nulla fiſtula inſtructum foramen B, quàm per fiſtulam quamlibet etiam bre
<
lb
/>
viſſimam; prætereà cùm per fiſtulam GH, aut GI aqua extruſa motu
<
lb
/>
æquabili moveri cenſeatur, acquiſito ſcilicet in ipſa extruſione, id eſt, in
<
lb
/>
ipſo foramine: ſi in præciſa vi motrice ſiſtamus, cùm hæc æqualem mo
<
lb
/>
tum omnibus partibus extruſis imprimat, quem deinde retinent per totam
<
lb
/>
fiſtulæ longitudinem, non videtur, cur velociùs per breviorem, tardiùs per
<
lb
/>
longiorem moveatur; aliunde igitur illa motuum inæqualitas petenda
<
lb
/>
eſt; nimirum ab impedimento & reſiſtentia fiſtulæ; nempe cava illa ſuper
<
lb
/>
ficies, non ita eſt lævigata, quin aliquid ſcabrum, aliquæ ſalebræ, ſtriæ, aut
<
lb
/>
rugæ inſint; cum enim aqua nullum ſpatium liberum habeat intra fiſtu
<
lb
/>
lam, vix credi poteſt, quantum inde illius curſus retardetur; & verò aquæ
<
lb
/>
currentis ſuperficies adeò plana eſſe non ſolet, præſertim ſi velociore motu
<
lb
/>
fluat; vt igitur ſuperficies aquæ convexa probè congruat ſuperficiei cavæ
<
lb
/>
fiſtulæ, id certè non ſponte, ſed vi quadam fieri dumtaxat poteſt; vnde illius
<
lb
/>
curſum retardari neceſſe ſit: cùm igitur in longiore fiſtula longior ſit ſu
<
lb
/>
perficies, longius ſeu majus erit impedimentum; igitur per longiorem fi
<
lb
/>
ſtulam plus remoræ nacta, tardius aqua extruditur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001587
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Auguſtin.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001588
"> In qua porro proportione vnus motus alium ſuperat? </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001589
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Antim.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
Hæc proportio ita inveniri poteſt; comparetur aquæ quantitas
<
lb
/>
extruſa per nudum foramen B, factum in lamina quaſi indiviſibili, cùm ea
<
lb
/>
quæ per fiſtulam GH extruditur, æquali tempore, motus erunt vt quanti
<
lb
/>
tates permutando; fiatque vt differentia quantitatum ſit ad aliam vt GH,
<
lb
/>
ad GI, id eſt, in ratione dupla, erit aqua extruſa per GH ad extruſam per
<
lb
/>
GI, vt aqua extruſa per nudum foramen, minus prima differentia ad ean
<
lb
/>
dem, minùs ſecunda differentia; erunt autem motus vt quantitates aquæ
<
lb
/>
extruſæ: hic non conſidero modicam illam & inſenſibilem reſiſtentiam,
<
lb
/>
quæ procedit à peripheria foraminis laminæ; quia hæc ſupponitur indivi
<
lb
/>
ſibilis ſuperficies, ac proinde quælibet ſuperficies cava ad illam peripheriam </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>