1docet habere iſtum ad illum.
Hoc eſt propenſio, quam an
gulus circuli maioris habet ſupra angulum circuli minoris
circa idem centrum deſcripti, vt celerius, ac facilius cum.
illo, ac toto circulo ſecundùm abſidem moueatur.
gulus circuli maioris habet ſupra angulum circuli minoris
circa idem centrum deſcripti, vt celerius, ac facilius cum.
illo, ac toto circulo ſecundùm abſidem moueatur.
Eſto enim circulus maior ABCD, minor verò EFGH,
circa idem centrum I ſupra planum KL. Diameter au
tem maioris circuli ſit AC, minoris EG. Angulus item
maioris ACD; minoris ve
52[Figure 52]
rò EGH. Dicimus ergo an
gulum ACD habere nu
tum quendam, & inclina
tionem ſupra angulum
EGH, qua, & ſe ipſum, &
illum procliuiorem reddit
ad motum ſecundum abſi
dem ſuper planum KL, ſi
circulus ipſe maior per im
pulſum motoris verſus L
moueatur. Porrò angulus
ACD, tam ex parte diametri, vel ſemidiametri, quàm ex
parte portionis circumferentiæ, ex quibus tanquam ex duo
bus lateribus conſtat, velocius, ac facilius poteſt moueri,
quàm angulus EGH. Ex parte quidem ſemidiametri, ſeu
lateris recti; quia extremum C magis elongatur à centro
I quàm G. Ex parte verò portionis circunferentiæ, ſeu la
teris curui; quia CD magis etiam diſtat ab eodem centro,
ac minus curuatur, quàm GH; minusque proinde retrahitur
nè moueatur motu naturali, ad rectum ſcilicet magis ap
propinquanti ideoque velocius ac facilius. Sed angulus C
inclinari non poteſt verſus L quin ſecum rapiat angulum
G, quem intra ſe continet. Igitur angulus ipſe C, nutum,
& propenſionem habet ad angulum G, vt ſimul ac facilius
moueantur modo quo diximus ad quemlibet impulſum
motoris. Cumque infiniti ſint huiuſmodi anguli in explica
tis circulis, hinc ſit, vt rectè ex illis concludat Ariſtoteles,
mobiliores eſſe circulos maiores, ac celerius moueri ab ea
circa idem centrum I ſupra planum KL. Diameter au
tem maioris circuli ſit AC, minoris EG. Angulus item
maioris ACD; minoris ve
52[Figure 52]rò EGH. Dicimus ergo an
gulum ACD habere nu
tum quendam, & inclina
tionem ſupra angulum
EGH, qua, & ſe ipſum, &
illum procliuiorem reddit
ad motum ſecundum abſi
dem ſuper planum KL, ſi
circulus ipſe maior per im
pulſum motoris verſus L
moueatur. Porrò angulus
ACD, tam ex parte diametri, vel ſemidiametri, quàm ex
parte portionis circumferentiæ, ex quibus tanquam ex duo
bus lateribus conſtat, velocius, ac facilius poteſt moueri,
quàm angulus EGH. Ex parte quidem ſemidiametri, ſeu
lateris recti; quia extremum C magis elongatur à centro
I quàm G. Ex parte verò portionis circunferentiæ, ſeu la
teris curui; quia CD magis etiam diſtat ab eodem centro,
ac minus curuatur, quàm GH; minusque proinde retrahitur
nè moueatur motu naturali, ad rectum ſcilicet magis ap
propinquanti ideoque velocius ac facilius. Sed angulus C
inclinari non poteſt verſus L quin ſecum rapiat angulum
G, quem intra ſe continet. Igitur angulus ipſe C, nutum,
& propenſionem habet ad angulum G, vt ſimul ac facilius
moueantur modo quo diximus ad quemlibet impulſum
motoris. Cumque infiniti ſint huiuſmodi anguli in explica
tis circulis, hinc ſit, vt rectè ex illis concludat Ariſtoteles,
mobiliores eſſe circulos maiores, ac celerius moueri ab ea