Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N140CB" type="main">
              <s id="N14130">
                <pb pagenum="136" xlink:href="005/01/144.jpg"/>
              dem, vel æquali potentia; ſicut celerius mouentur maiores
                <lb/>
              libræ, quàm minores ab eodem, vel æquali pondere. </s>
              <s id="N1413E">Non
                <lb/>
              enim aliter ſe habet circulus ſtans ſuper planum, quàm libra
                <lb/>
              ſupra fulcimentum in æquilibrio conſtituta. </s>
            </p>
            <p id="N14145" type="main">
              <s id="N14147">At Ariſtotelem per angulos circuli intelligere angulos
                <lb/>
              à nobis explicatos, illud confirmat, quod cum dixiſſet an­
                <lb/>
              gulum circuli maioris habere nutum ad angulum circuli
                <lb/>
              minoris, quaſi id probans ait: Et ſicut diameter ad diame­
                <lb/>
              trum, ita circumferentia ad circumferentiam. </s>
              <s id="N14153">In quibus
                <lb/>
              verbis vtrumque ipſorum angulorum latus comprehendit
                <lb/>
              nempe rectum, &
                <expan abbr="curuũ">curuum</expan>
              . </s>
              <s id="N1415E">
                <expan abbr="Idemq.">Idemque</expan>
              eſt, ac dicere, quia
                <expan abbr="">cum</expan>
              præ­
                <lb/>
              dicti anguli conſtent ex huiuſmodi lateribus, ſicut latera ma­
                <lb/>
              iora, eo quod magis diſtent à centro, velocius mouentur; ita
                <lb/>
              pariter angulus ex illis conſtitutus, velocius mouebitur; ma­
                <lb/>
              gis enim diſtat à centro extremum diametri maioris, quàm
                <lb/>
              minoris, ſimiliter que portio maioris circumferentiæ ab illo
                <lb/>
              deſcriptæ, quàm minoris, vt per ſe patet. </s>
            </p>
            <p id="N14174" type="main">
              <s id="N14176">Quod autem Baldus obijcit Ariſtoteli, prædictum nu­
                <lb/>
              tum, quem ipſe gratis explicat per angulos sectores, nul­
                <lb/>
              lam arguere maiorem mobilitatem circuli maioris, eo quod
                <lb/>
              quantum vnus ſector adiuuat deſcenſum ex vna parte, tan­
                <lb/>
              tum alter oppoſitus retardet aſcenſum ex alia, nihil con­
                <lb/>
              uincit. </s>
              <s id="N14183">Nam idem dici poſſet de extremitate diametri lon­
                <lb/>
              gius à centro diſtante, vt nihil conferat ad maiorem veloci­
                <lb/>
              tatem, eo quod altera extremitas tantundem debeat retar­
                <lb/>
              dare; Quod ſanè falſum eſt, quoniam tam in illo, quàm in
                <lb/>
              iſto motu ſupponitur impetus aliquis impreſſus, virtute cu­
                <lb/>
              ius motus ipſe exerceatur, ac vna pars circuli, vel diametri
                <lb/>
              ſuperet aliam æqualem. </s>
              <s id="N14192">Alioquin ſicut ſola maior diſtan­
                <lb/>
              tia extremitatis diametri non ſufficit ad motum illius; ita
                <lb/>
              nec maior nutus circuli maioris. </s>
              <s id="N14199">Vtrumque tamen confert
                <lb/>
              ad velocitatem ſuppoſito motu. </s>
              <s id="N1419E">Nam virtus illa impreſſa
                <lb/>
              nutu proprio ipſius circuli adiuta, efficacius operatur in ea
                <lb/>
              parte vbi imprimitur, vel in quam prius impreſſa fuerit à
                <lb/>
              motore. </s>
            </p>
            <p id="N141A8" type="main">
              <s id="N141AA">Quod verò adducit ad probandum potius minores circu-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>