Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N140CB" type="main">
              <s id="N14130">
                <pb pagenum="136" xlink:href="005/01/144.jpg"/>
              dem, vel æquali potentia; ſicut celerius mouentur maiores
                <lb/>
              libræ, quàm minores ab eodem, vel æquali pondere. </s>
              <s id="N1413E">Non
                <lb/>
              enim aliter ſe habet circulus ſtans ſuper planum, quàm libra
                <lb/>
              ſupra fulcimentum in æquilibrio conſtituta. </s>
            </p>
            <p id="N14145" type="main">
              <s id="N14147">At Ariſtotelem per angulos circuli intelligere angulos
                <lb/>
              à nobis explicatos, illud confirmat, quod cum dixiſſet an­
                <lb/>
              gulum circuli maioris habere nutum ad angulum circuli
                <lb/>
              minoris, quaſi id probans ait: Et ſicut diameter ad diame­
                <lb/>
              trum, ita circumferentia ad circumferentiam. </s>
              <s id="N14153">In quibus
                <lb/>
              verbis vtrumque ipſorum angulorum latus comprehendit
                <lb/>
              nempe rectum, &
                <expan abbr="curuũ">curuum</expan>
              . </s>
              <s id="N1415E">
                <expan abbr="Idemq.">Idemque</expan>
              eſt, ac dicere, quia
                <expan abbr="">cum</expan>
              præ­
                <lb/>
              dicti anguli conſtent ex huiuſmodi lateribus, ſicut latera ma­
                <lb/>
              iora, eo quod magis diſtent à centro, velocius mouentur; ita
                <lb/>
              pariter angulus ex illis conſtitutus, velocius mouebitur; ma­
                <lb/>
              gis enim diſtat à centro extremum diametri maioris, quàm
                <lb/>
              minoris, ſimiliter que portio maioris circumferentiæ ab illo
                <lb/>
              deſcriptæ, quàm minoris, vt per ſe patet. </s>
            </p>
            <p id="N14174" type="main">
              <s id="N14176">Quod autem Baldus obijcit Ariſtoteli, prædictum nu­
                <lb/>
              tum, quem ipſe gratis explicat per angulos sectores, nul­
                <lb/>
              lam arguere maiorem mobilitatem circuli maioris, eo quod
                <lb/>
              quantum vnus ſector adiuuat deſcenſum ex vna parte, tan­
                <lb/>
              tum alter oppoſitus retardet aſcenſum ex alia, nihil con­
                <lb/>
              uincit. </s>
              <s id="N14183">Nam idem dici poſſet de extremitate diametri lon­
                <lb/>
              gius à centro diſtante, vt nihil conferat ad maiorem veloci­
                <lb/>
              tatem, eo quod altera extremitas tantundem debeat retar­
                <lb/>
              dare; Quod ſanè falſum eſt, quoniam tam in illo, quàm in
                <lb/>
              iſto motu ſupponitur impetus aliquis impreſſus, virtute cu­
                <lb/>
              ius motus ipſe exerceatur, ac vna pars circuli, vel diametri
                <lb/>
              ſuperet aliam æqualem. </s>
              <s id="N14192">Alioquin ſicut ſola maior diſtan­
                <lb/>
              tia extremitatis diametri non ſufficit ad motum illius; ita
                <lb/>
              nec maior nutus circuli maioris. </s>
              <s id="N14199">Vtrumque tamen confert
                <lb/>
              ad velocitatem ſuppoſito motu. </s>
              <s id="N1419E">Nam virtus illa impreſſa
                <lb/>
              nutu proprio ipſius circuli adiuta, efficacius operatur in ea
                <lb/>
              parte vbi imprimitur, vel in quam prius impreſſa fuerit à
                <lb/>
              motore. </s>
            </p>
            <p id="N141A8" type="main">
              <s id="N141AA">Quod verò adducit ad probandum potius minores circu-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>