Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
< >
page |< < of 290 > >|
145 ram in proportione irrationali / et volo / in maio­
ri
illarum moueatur a. mobile gradu octauo et in
minori
illarū moueatur idem mobile gradu quar­
to
(Semper in iſtis argumentis ſuppono / vni gra­
dui
velocitatis in hora correſpondeat pedanea per­
tranſitio
) quo poſito ſic argumentor talis motus
eſt
difformiter difformis: et tamen non poteſt redu-
ci
ad vniformitatem:
Nec eius valet dari ſiue aſſi-
gnari
determinata intenſio: igitur.
Maior eſt nota /
et
minor probatur ſupponēdo / quanto aliq̈ pars
motus
totalis eſt tn minori parte temporis tãto mi­
nus
facit ad denominationem intenſionis totiꝰ mo­
tus
ceteris aliis paribus: et tanto minus de ſpacio
per
talem motum tranſitur: vt motus vt vnum par-
tialis
in vna quarta hore facit ad intenſionem to-
tius
motus vt vna quarta, et per illum in illa quar-
ta
pertranſitur quarta pars pedalis.
Et generali-
ter
obſeruandum eſt / in quacun proportione ſe
habet
pars temporis ad totuꝫ tempus in eadem ſe
habet
velocitas motus in llla parte ad velocitateꝫ
totalis
motus in toto tempore.
Quo poſito argui-
tur
aſſumptum / quia motus vt .8. in illa parte tem-
poris
non ſe habet in aliqua proportione rationa­
li
ad totalem motum, nec etiam vt quatuor: et penes
tales
proportiones debet inueſtigari eius intenſio
et
reductio ad vniformitatem: igttur non poteſt da­
ri
eius determinata intenſio aut reductio ad vnifor­
mitatem
.
Conſequentia patet cum minore: et argui­
tur
maior / quia partes temporis in quibus ſunt illi
motus
ſe habent ad totum tempus in proportione
irrationali
/ vt poſitum eſt: igitur etiam motus illa­
rum
partium ad totalem motum.
Conſequentiã de­
clarat
ſuppoſitio. 11Dicitur.
Dices forte et bene concedendo /
talis motus non poteſt dari determinata inten-
ſio
et rationalis reductio ad vniformitatem: ita ī­
tenſio
illius motus ſe habeat ad motum alicuius il­
larum
partium in proportione aliqua rationali:
nec
hoc eſt inconueniens, nec contra tituluꝫ queſtio­
nis
: quia intelligitur titulus queſtionis dūmodo ꝑ­
tes
in quibus tales motus ponūtur ſe habeãt in ꝓ-
portione
rationali.
Unum tamen eſt / quod poſtea
oſtendetur
/ talis motus totalis eſt intenſior quã
motus
vt ſex.
Sed contra ſolutionem arguitur ſic /
quia
aliquis eſt motus difformis cuius partes ſūt
in
partibus temporis rationalē ꝓportionē haben­
tibus
ad totū tempus: et tamē talis motꝰ valet
reduci
ad vniformitatē, nec valet inueniri certa eiꝰ
intenſio
: igit̄̄ ſolutio nulla.
Arguitur antecedēs et
pono
caſum / diuidatur hora per partes ꝓportio­
nales
proportione dupla: et in prima a. mobile mo­
ueatur
aliquatulū velociter exempli gratia vt .2. et
in
ſecunda in duplo velocius quã in prima. et in ter­
tia
in triplo: et ſic conſequenter aſcendendo per om­
nes
numeros.
quo poſito ſic arguitur / talis mo-
tus
eſt difformiter difformis cuius partes ſunt in
partibus
temporis habentibꝰ proportionē ratio-
nalem
in ordine ad totum: et tamē non inuenit̄̄ nec
dabilis
eſt certa intenſio eiꝰ nec reductio ad vnifor­
mitatem
: igitur propoſitū: tota ratio patet dem-
pta
minore / que ſic arguit̄̄ / q2 ille motus videtur eſſe
infinitus
: igitur valet dari determinata eiꝰ intē­
tio
ſaltem finita de qua loquimur.
Probatur añs /
quia
in infinitū intēſus eſt ille motus in illa hora:
igitur
apparet / ſit īfinitus. 22Dicitur.
Dices forte / tota-
lis
ille motus eſt ita intenſus ſicut motus qui fit in
ſecunda
parte ꝓportionali temporis: ita talis
motus
eſt ī duplo ītenſior motu facto ī prima par­
te
ꝓportionali tēporis: et reduciter ad vniformita­
tem ſupponendo / per quamlibet partē illius ho­
re
eſt motus vt duo et per totū reſiduū a prima par­
te
ꝓportionali eſt motꝰ vt .4. et per totū reſiduum
a
ſecunda eſt motꝰ vt .6. et per totū reſiduū a tertia
eſt
motus vt .8. / vt facile patet ex caſu: ita queli-
bet
pars ſequens alterã oībus ſequētibus eam
excedit
immediate precedentem per duos gradus.
Quo ſuppoſito arguitur reductio vniformitatis
talis
motus: et volo / capiãtur duo gradus extēſi
per
totū reſiduū a. prīa ꝑte ꝓportionali: et ponan­
tur
in prima ſibi equali.
Diuidendo em̄ proportio­
ne
dupla totū aggregatū ex oībus immediate ſe-
quentibus
aliquã eſt equalis illi / vt patet ex quinto
capite
prime partis) / deinde capiantur duo gradꝰ
a
toto a ſecunda / et ponãtur in ſecunda: et nichil po­
natur
vlterius in prima: aut ſecunda: deinde a ſe-
quentibus
tertiam capiantur duo gradus / qui po­
nantur
in tertia: et ſic cõſequenter.
quo poſito in fi­
ne
totus ille motus erit vniformis vt .4. / igit̄̄ dabi-
lis
eſt eius intēſio et ad vniformitateꝫ reductio ha­
betur
em̄ / velocitas totalis motus eſt dupla ad
velocitatem
eiꝰ que eſt in prima parte proportio-
nali
hore.
Sed contra / quia tunc ſequeretur /
ſi
hora diuidatur per partes ꝓportionales ꝓpor-
tione
tripla et per primã illarū moueat̄̄ aliquod
mobile
aliquantula velocitate: et ſecundam du­
pla
velocitate: et per tertiam tripla: et ſic in infini­
tuꝫ
vt in priori caſu.
tale mobile etiã moueret̄̄ in to­
tali
hora adequate dupla velocitate ad velocitatē
qua
mouetur in prima parte proportionali hore /
ſed
cõſequens eſt falſum / igitur illud ex quo ſequit̄̄
Sequela probatur / quia non videtur maior ratio­
ni
iſto caſu quam in p̄cedenti: falſitas tamē conſe­
quentis
arguitur / quia talis motus eſt dūtaxat in
ſexquialtero
velocior motu prime partis propor-
tionalis
temporis: igitur non eſt ī duplo velocior.
Conſequentia patet: et arguitur añs: et volo gra-
tia
argumēti / motus prime partis proportiona­
lis
ſit vt .2. / quo poſito ſic argumētor motus vt duo
eſt
per totam horã.
ergo talis motus denominat
totū
moueri vt duo in tota hora motꝰ vero vt duo
ſuperadditus
in ſecunda parte ꝓportionali et in
oībus
ſequentibus eſt in ſubtriplo tempore: et eſt
equalis
intenſionis aliis duobꝰ gradibꝰ per to­
tum
: igitur in triplo minus denominat.
Duo vero
gradus
extenſi per tertiã partē ꝓpottionalē et to­
tum
reſiduū ſunt in triplo minori ſubiecto / ergo ad­
huc
in triplo minꝰ denominãt: et ſic conſequenter
ꝓcedendo
per ſubtriplam proportionē: ergo tota­
lis
denominatio talis motꝰ facti in illa hora con-
flatur
ex infinitis cõtinuo ſe habentibꝰ in ꝓportio­
ne
ſubtripla: igitur reſiduū a prima eſt ſubdupluꝫ
ad
primū / vt patet ex correlario prīe ↄ̨cluſionis q̇nti
capitis
prime partis et primū illoꝝ erat vt duo hoc
eſt
prima denomīatio erat vt .2. / igitur oēs alie de­
nominatiões
ſunt vt vnū: modo duo et vnū ſūt tria /
igit̄̄
totalis motꝰ velocitas eſt vt .3. et velocitas in
prima
parte ꝓportionali eſt vt .2. / ergo velocitas to­
talis
motus ſe habet in ꝓportiõe ſexquialtera ad
velocitatem
eiuſdē motꝰ in prima parte ꝓportio-
nali
temporis / quod fuit ꝓbandū: patet tamen con­
ſequentia
/ q2 triū ad duo eſt ꝓportio ſexquialtera.
Quarto principaliter tangēdo motꝰ
difformiter
difformis quorū partes diuerſis con-
tinuo
ꝓportionibus ſe habent: arguitur ſic: q2 ali­
quis
eſt motus difformiter difformis cuius eſt
dabilis
vniformitas nec denoīationis intēſio: igit̄̄

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index