Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(126)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div426
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
138
">
<
pb
o
="
126
"
file
="
0146
"
n
="
146
"
rhead
="
GNOMONICES
"/>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7692
"
xml:space
="
preserve
">QVONIAM igitur eſt, vt k M, ſinus totus ad MR, ſinũ cõplementi diſtã
<
unsure
/>
tiæ Soli
<
unsure
/>
s à meridie,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-01
"
xlink:href
="
note-0146-01a
"
xml:space
="
preserve
">Altitudo Solis
<
lb
/>
ſupra Horizon-
<
lb
/>
tem quomodo
<
lb
/>
ex hora cognita
<
lb
/>
ſupputetur.</
note
>
ita K λ, medieras rectæ cõpoſitæ ex ſinu altitudinis meridianæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7693
"
xml:space
="
preserve
">ſinu meridianæ depreſſionis, ad
<
lb
/>
rectã λ T: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7694
"
xml:space
="
preserve
">Si fiat, vt ſinus totus ad ſinum cõplementi diſtãtiæ Solis à meridie, ita k λ, medietas re-
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-0146-01
"
xlink:href
="
fig-0146-01a
"
number
="
107
">
<
image
file
="
0146-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0146-01
"/>
</
figure
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-02
"
xlink:href
="
note-0146-02a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
<
figure
xlink:label
="
fig-0146-02
"
xlink:href
="
fig-0146-02a
"
number
="
108
">
<
image
file
="
0146-02
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0146-02
"/>
</
figure
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-03
"
xlink:href
="
note-0146-03a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-04
"
xlink:href
="
note-0146-04a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
ctæ compoſitæ ex ſinu altitudinis meridianæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7695
"
xml:space
="
preserve
">ſinu depreſſionis meridianæ, ad aliud, inuenietur
<
lb
/>
recta λ T, differentia nimirum inter T N, ſinum altitudinis Solis tempore obſeruationis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7696
"
xml:space
="
preserve
">re-
<
lb
/>
ctam λ N, quæ differentia eſt inter prædictam medietatem K λ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7697
"
xml:space
="
preserve
">K N, ſinum altitudinis meri-
<
lb
/>
dianæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7698
"
xml:space
="
preserve
">Ex hac autem recta λ T, reperiemus ſinum altitudinis Solis T N, atque adeo & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7699
"
xml:space
="
preserve
">altitudinẽ
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-05
"
xlink:href
="
note-0146-05a
"
xml:space
="
preserve
">Quando diſtan
<
lb
/>
tia Solis à meri
<
lb
/>
die in parallelo
<
lb
/>
boreali minor
<
lb
/>
eſt quadrante.</
note
>
ipſam Solis, hoc modo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7700
"
xml:space
="
preserve
">In parallelis borealibus, quando diſtantia Solis à meridie minor eſt qua-
<
lb
/>
drante, ſeu ſex horis, addatur recta inuenta λ T, ad λ N, differentiam inter medietatem prædi-
<
lb
/>
ctam, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7701
"
xml:space
="
preserve
">ſinum altitudinis meridianæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7702
"
xml:space
="
preserve
">Componetur enim hac ratione ſinus altitudinis Solis T N,
<
lb
/>
vt in prima figura, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7703
"
xml:space
="
preserve
">tertia apparet.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7704
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">Quando diſtan
<
lb
/>
tia Solis à meri
<
lb
/>
die in parallelo
<
lb
/>
boreali quadrãs
<
lb
/>
eſt.</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7705
"
xml:space
="
preserve
">QVOD ſi diſtantia Solis à meridie contineat quadrantem, ſiue 6 horas, erit differentia inter-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-07
"
xlink:href
="
note-0146-07a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
dictam merietatem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7706
"
xml:space
="
preserve
">ſinum altitudinis meridianæ, nempe recta λ N, ſinus altitudinis Solis, vt
<
lb
/>
ex eiſdem figuris patet: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7707
"
xml:space
="
preserve
">quia tunc Sol in puncto P, ſui paralleli exiſtet, atq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7708
"
xml:space
="
preserve
">adeo recta λ M, erit
<
lb
/>
portio diametri paralleli Horizontis, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7709
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7710
"
xml:space
="
preserve
">Vnde ſi medietas prædicta auferatur ex ſinu altitudinis
<
lb
/>
meridianæ, relinquetur ſinus altitudinis Solis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7711
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7712
"
xml:space
="
preserve
">ALITER quoq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7713
"
xml:space
="
preserve
">inueniemus altitudinem Solis, cum ſex horis à meridie abeſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7714
"
xml:space
="
preserve
">Ductis enim
<
lb
/>
in prima ſigura ex M, F, ad A C, duabus perpendicularibus M α, F β; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7715
"
xml:space
="
preserve
">quoniã eſt, vt E F, ſinus to-
<
lb
/>
tus ad F β, ſinum altitudinis poli, ita E M, ſinus declinationis ad M α, ſinum altitudinis Solis:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7716
"
xml:space
="
preserve
">
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-08
"
xlink:href
="
note-0146-08a
"
xml:space
="
preserve
">4. ſexti.</
note
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-09
"
xlink:href
="
note-0146-09a
"
xml:space
="
preserve
">34. primi.</
note
>
(Eſt namq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7717
"
xml:space
="
preserve
">M α, æqualis ſinui altitudinis Solis λ N.) </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7718
"
xml:space
="
preserve
">Si fiat, vt ſinus totus ad ſinum altitudinis
<
lb
/>
poli, ita ſinus declinationis ad aliud, inuenietur ſinus altitudinis Solis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7719
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7720
"
xml:space
="
preserve
">SI autẽ diſtantia Solis à meridie quadrantẽ vel 6. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7721
"
xml:space
="
preserve
">horas ſuperet, vt in ſecunda figura cernitur,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-10
"
xlink:href
="
note-0146-10a
"
xml:space
="
preserve
">Quando diſtan
<
lb
/>
tia Solis à meri
<
lb
/>
die in parallelo
<
lb
/>
boreali maior
<
lb
/>
eſt quadrante.</
note
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-11
"
xlink:href
="
note-0146-11a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
auferenda eſt recta inuenta λ T, ex λ N, differentia inter dictam medietatem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7722
"
xml:space
="
preserve
">ſinum altitudi-
<
lb
/>
nis meridianæ, vt habeatur T N, ſinus altitudinis Solis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7723
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7724
"
xml:space
="
preserve
">IN ſignis deniq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7725
"
xml:space
="
preserve
">auſtralibus ſemper auferenda eſt differentia inter medietatem dictam, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7726
"
xml:space
="
preserve
">ſi-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-12
"
xlink:href
="
note-0146-12a
"
xml:space
="
preserve
">Qua
<
unsure
/>
ndo Solin
<
lb
/>
parallelo auſtra
<
lb
/>
li exiſtit.</
note
>
num altitudinis meridianæ, hoc eſt, recta λ N, ex recta λ T, inuenta, vt relinquatur T N, ſinus
<
lb
/>
altitudinis Solis, vt perſpicuum eſt ex figura quarta, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7727
"
xml:space
="
preserve
">quinta.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7728
"
xml:space
="
preserve
">
<
unsure
/>
</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7729
"
xml:space
="
preserve
">CÆTERVM Sole exiſtente in æquinoctijs, multo breuius altitudinem Solis conſequemur
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0146-13
"
xlink:href
="
note-0146-13a
"
xml:space
="
preserve
">Altitudo Solis
<
lb
/>
ſupra Horizon
<
lb
/>
tem quomodo
<
lb
/>
in æquinoctiis
<
lb
/>
ex data hora nu
<
lb
/>
meranda ſit.</
note
>
ex data hora. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7730
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam enim in ſexta figura eſt, vt H E, ſinus totus ad R E, ſinum cõplementi di-
<
lb
/>
ſtantiæ Solis à meridie, ita H N, ſinus complementi altitudinis poli ad T N, ſinum altitudinis So-
<
lb
/>
lis: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7731
"
xml:space
="
preserve
">Si fiat vt ſinus totus ad ſinum complementi diſtantiæ Solis à meridie, ita ſinus complementi
<
lb
/>
altitudinis poliad aliud, habebitur ſinus altitudinis Solis tempore obſeruationis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7732
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">2. vel 4. ſexti</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7733
"
xml:space
="
preserve
">SIMILITER altitudinem Solis in Verticali circulo proprie dicto exiſtentis, ſine magno </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>