Stevin, Simon, Mathematicorum hypomnematum... : T. 4: De Statica : cum appendice et additamentis, 1605

Page concordance

< >
Scan Original
111 111
112 112
113 113
114 114
115 115
116 116
117 117
118 118
119 119
120 120
121 121
122 122
123 123
124 124
125 125
126 126
127 127
128 128
129 129
130 130
131 131
132 132
133 133
134 134
135 135
136 136
137 137
138 138
139 139
140 140
< >
page |< < (147) of 197 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div616" type="section" level="1" n="443">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4356" xml:space="preserve">
              <pb o="147" file="527.01.147" n="147" rhead="*DE* H*YDROSTATICES ELEMENTIS.*"/>
            experientiæ manifeſtè repugnat. </s>
            <s xml:id="echoid-s4357" xml:space="preserve">Quamobrem minor aquæ copia A B C D
              <lb/>
            premit fundum C D æquivalenter majori C D E F.</s>
            <s xml:id="echoid-s4358" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div618" type="section" level="1" n="444">
          <head xml:id="echoid-head462" xml:space="preserve">3 Exemplum.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4359" xml:space="preserve">Vas A B C D aquæ plenum, cujus fundum D C horizonti parallelum ro-
              <lb/>
            tundo foramine pertundatur, quod ligneus tegat orbis G H materie quàm
              <lb/>
            aqua levior. </s>
            <s xml:id="echoid-s4360" xml:space="preserve">Exponatur deinde vas alterum I K L ſuperiori quidem æquealtum,
              <lb/>
            ſed minus & </s>
            <s xml:id="echoid-s4361" xml:space="preserve">aquæ item plenum, cujus fundũ ad M N perforatum æqualiter an-
              <lb/>
            tecedenti E F, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4362" xml:space="preserve">orbe quoque O P ipſi G H æquali obtegatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4363" xml:space="preserve">Quibus poſitis,
              <lb/>
            orbis G H contra communem ligni naturam vimq́ue ingenitam ex aqua non
              <lb/>
            emerget, ſed foramini E F incumbens tam valenter premet quàm columna
              <lb/>
            aquea E F Q R multata differentiâ ponde-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-527.01.147-01" xlink:href="fig-527.01.147-01a" number="208">
                <image file="527.01.147-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/527.01.147-01"/>
              </figure>
            rũ lignei orbis G H & </s>
            <s xml:id="echoid-s4364" xml:space="preserve">aquæ ipſi æqualis. </s>
            <s xml:id="echoid-s4365" xml:space="preserve">Et
              <lb/>
            quî experimento hoc cognoſcas, orbi G H
              <lb/>
            libram affigito, cujus pondus S ponderi di-
              <lb/>
            cto æquale ſit, eritq́ue orbis G H ipſi æqui-
              <lb/>
            libris. </s>
            <s xml:id="echoid-s4366" xml:space="preserve">Similiter firmato ad orbem O P li-
              <lb/>
            bram, cujus pondus T ſuperiori S æque-
              <lb/>
            ponderet, orbisq́ue hic O P ponderi T ma-
              <lb/>
            nebit æquilibris. </s>
            <s xml:id="echoid-s4367" xml:space="preserve">auctis autem ponderibus
              <lb/>
            S, T, orbes G H, O P attollentur, atque
              <lb/>
            adeò hâc viâ deprehĕdes orbes iſtos in fun-
              <lb/>
            da ſubjecta æqualem impreſsionem facere; </s>
            <s xml:id="echoid-s4368" xml:space="preserve">unde propoſiti veritas perſpicitur
              <lb/>
            videlicet minorem aquæ molem I K L tam validè quàm majorem A B C D
              <lb/>
            premere fundum ſibi ſubjectum.</s>
            <s xml:id="echoid-s4369" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div620" type="section" level="1" n="445">
          <head xml:id="echoid-head463" xml:space="preserve">NOTATO.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4370" xml:space="preserve">Si differentia ponderis orbis G H à pondere ãquæ ſibi æqualis, excederet
              <lb/>
            columnam aqueam E F Q R, orbem G H iſtic non hæſurum ſed à foramine
              <lb/>
            ſurſum emerſurum.</s>
            <s xml:id="echoid-s4371" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4372" xml:space="preserve">Præterea ſi diſcus G H eſſet è plumbo, fervovè, aut alia materiâ graviore
              <lb/>
            quam aqua formatus, ejus in ſubjectum foramen impreſsionem fore tantam,
              <lb/>
            quanta ſit columnæ aqueę E F Q R auctæ differentia ponderis, quę inter H or-
              <lb/>
            bem dictum & </s>
            <s xml:id="echoid-s4373" xml:space="preserve">aquæ molem ſibi æqualem intercedit.</s>
            <s xml:id="echoid-s4374" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4375" xml:space="preserve">Denique ſi G H materiâ eſſet aquæ æquilibri, impreſſionem ejus in fora-
              <lb/>
            men E F, columnæ aqueæ E F Q R, æqualem fore.</s>
            <s xml:id="echoid-s4376" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div621" type="section" level="1" n="446">
          <head xml:id="echoid-head464" xml:space="preserve">4 Exemplum.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4377" xml:space="preserve">Eſto A B C D vas aquę plenum, cujus fundum C D pertuſum ſit ſpatio E F
              <lb/>
            atque ipſi incumbat orbis diſcusve materię levioris quam
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-527.01.147-02" xlink:href="fig-527.01.147-02a" number="209">
                <image file="527.01.147-02" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/527.01.147-02"/>
              </figure>
            aqua, is tantam impreſſionem faciet in foramen E F quan-
              <lb/>
            tam ſupra oſten dimus: </s>
            <s xml:id="echoid-s4378" xml:space="preserve">exponatur item tubulus I K L cu-
              <lb/>
            jus ſummum foramen I eâdem ſit altitudine cum A B,
              <lb/>
            imum eſto E F. </s>
            <s xml:id="echoid-s4379" xml:space="preserve">Canaliculus hic aqua oppletus tam vali-
              <lb/>
            dè parte inferna preſſabit orbem G H quam univerſa aqua
              <lb/>
            A B C D ipſi inſidens parte oppoſita, quia orbis G H ad-
              <lb/>
            ſcendet. </s>
            <s xml:id="echoid-s4380" xml:space="preserve">Atque adeò 1 ℔ aquę (tantæ enim aquæ capacem
              <lb/>
            fingo canaliculum) in orbe G H majorem efficientiam exerere poterit </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>