Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

List of thumbnails

< >
121
121 (107)
122
122 (108)
123
123 (109)
124
124 (110)
125
125 (111)
126
126 (112)
127
127 (113)
128
128 (114)
129
129 (115)
130
130 (116)
< >
page |< < (133) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div150" type="section" level="1" n="118">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3819" xml:space="preserve">
              <pb o="133" file="0147" n="147" rhead="SECTIO SEPTIMA."/>
            circumſtagnantem durante deſcenſu ejecta fuit: </s>
            <s xml:id="echoid-s3820" xml:space="preserve">hæc enim vis viva, quæ redi-
              <lb/>
            re non poteſt ad aquam in cylindro, facit potiſſimum ut aquæ multum abſint,
              <lb/>
            quo minus priſtinam, ex quâ ceciderant, in refluxu attingant altitudinem:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3821" xml:space="preserve">nec tamen unica eſt hæc ratio, etiamſi vel nihil obſtent impedimenta tenaci-
              <lb/>
            tatis, adhæſionis, hujuſmodique alia: </s>
            <s xml:id="echoid-s3822" xml:space="preserve">Altera ratio indicata fuit §. </s>
            <s xml:id="echoid-s3823" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s3824" xml:space="preserve">Iſtius
              <lb/>
            vero rationis menſura ex ipſo aſcenſu eſt deducenda, cum prior ad deſcenſum
              <lb/>
            pertineat & </s>
            <s xml:id="echoid-s3825" xml:space="preserve">ſola, abſtrahendo animum ab impedimentis extrinſecis, in cauſa
              <lb/>
            eſt, cur non aqua in aſcenſu tantum ſupra ſuperficiem externam elevetur,
              <lb/>
            quantum infra eandem depreſſa fuerat. </s>
            <s xml:id="echoid-s3826" xml:space="preserve">Notandum enim eſt, futurum fuiſſe,
              <lb/>
            aquis vel per minimum foramen influentibus, ut eadem velocitate aſcende-
              <lb/>
            rent, tanquam ſi omne fundum deeſſet, plenoque orificio irrumperent, ſimo-
              <lb/>
            do poſt influxum impetum, quem in aquas internas faciunt, totum exererent
              <lb/>
            ad earum aſcenſum promovendum: </s>
            <s xml:id="echoid-s3827" xml:space="preserve">Verum quicunque hanc rem recte perpen-
              <lb/>
            dit facile videt, plerumque impetum iſtum totum fere impendi in motum ali-
              <lb/>
            quem inteſtinum, qui nihil aſcenſum promoveat; </s>
            <s xml:id="echoid-s3828" xml:space="preserve">dico autem notanter ple-
              <lb/>
            rumque (quod bene notetur velim) quia cum foramen magnum admodum
              <lb/>
            eſt, non difficulter prævidetur, impetum aquarum influentium ita apte fieri,
              <lb/>
            ut motus internus haud parum inde promoveatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3829" xml:space="preserve">at cum foramen minus eſt,
              <lb/>
            liquet, rem ſecus ſe habere. </s>
            <s xml:id="echoid-s3830" xml:space="preserve">Recte igitur adhibetur hypotheſis noſtra, cum vel
              <lb/>
            fundum omne abeſt, aut fere totum eſt perforatum (ſic enim exceſſus velocita-
              <lb/>
            tis aquæ influentis ſupra velocitatem aquæ internæ nullus, aut valde exiguus eſt,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s3831" xml:space="preserve">nullum illa in hanc impetum facit) vel etiam cum foramen minimum eſt, quia
              <lb/>
            ſic omnis impetus infringitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3832" xml:space="preserve">Sed ſi foramen rationem habuerit ad amplitudi-
              <lb/>
            nem tubi, veluti ut √ 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s3833" xml:space="preserve">ad 1, vel ut 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s3834" xml:space="preserve">ad 1, aut circiter, major paululum
              <lb/>
            erit motus quam qui ex iſta hypotheſi ſequitur, quia tunc notabilem impetum
              <lb/>
            faciunt aquæ irruentes, nec is omnis per rei naturam perditur.</s>
            <s xml:id="echoid-s3835" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3836" xml:space="preserve">Facile igitur eſt ſine inſtituto calculo prævidere ſequentes in aquarum,
              <lb/>
            poſtquam ex certa altitudine delapſæ fuerunt, refluxu affectiones.</s>
            <s xml:id="echoid-s3837" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3838" xml:space="preserve">I. </s>
            <s xml:id="echoid-s3839" xml:space="preserve">Nullum nempe fore refluxum ſenſibilem, ſi foramen ſit valde par-
              <lb/>
            vum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3840" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3841" xml:space="preserve">II. </s>
            <s xml:id="echoid-s3842" xml:space="preserve">Cum pars cylindri ſubmerſa non mutata maneat, nunquam aquas in
              <lb/>
            refluxu certum terminum prætergreſſuras, ſi vel in infinitum elevatæ fuerint
              <lb/>
            aquæ in prævio deſcenſu: </s>
            <s xml:id="echoid-s3843" xml:space="preserve">nunquam enim, ex quâcunque altitudine incipiat
              <lb/>
            deſcenſus, omnes aquæ ex cylindro effluunt, ut vidimus, §. </s>
            <s xml:id="echoid-s3844" xml:space="preserve">§. </s>
            <s xml:id="echoid-s3845" xml:space="preserve">5. </s>
            <s xml:id="echoid-s3846" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3847" xml:space="preserve">7.</s>
            <s xml:id="echoid-s3848" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>