1nem verò præter naturam retrahatur verſus centrum E; im
pellente ſcilicet ipſo mouente; vtique ſi pari proportione
ipſorum laterum CF, & CE deduceretur, ipſis duabus
lationibus proculdubio moueretur per diametrum CD, vt
cum Ariſtotele demonſtrauimus in principio. At cum non
ſeruetur eadem proportio inter lationem ſecundum natu
ram, ac præter naturam, vt ibi etiam explicuimus; hinc fit, vt
punctum C moueatur per arcum CD, cui diameter qua
drati ſubtenditur, & in quo nulla eſt pars, ſuper quam diſce
dendo à puncto C, non moueatur vtraque latione, nunc
magis; nunc minus ſe appropinquando puncto F, ac ſeruan
do ſemper eandem diſtantiam à centro E. Mouetur it a que
punctum C vſque ad D, motione reſultante ex duabus
lationibus explicatis: at que adeo nulla alia adhibita vi, aut
impulſu, qui correſpondeat ei ſicut illis, vt dictum eſt. Et
ſic verificatur, quod ait Ariſtoteles: ſecundum hanc motio
nem, quæ fit ſuper diametrum; (nempe per arcum, cui illa
ſubtenditur) ſe ipſum mouere circulum.
pellente ſcilicet ipſo mouente; vtique ſi pari proportione
ipſorum laterum CF, & CE deduceretur, ipſis duabus
lationibus proculdubio moueretur per diametrum CD, vt
cum Ariſtotele demonſtrauimus in principio. At cum non
ſeruetur eadem proportio inter lationem ſecundum natu
ram, ac præter naturam, vt ibi etiam explicuimus; hinc fit, vt
punctum C moueatur per arcum CD, cui diameter qua
drati ſubtenditur, & in quo nulla eſt pars, ſuper quam diſce
dendo à puncto C, non moueatur vtraque latione, nunc
magis; nunc minus ſe appropinquando puncto F, ac ſeruan
do ſemper eandem diſtantiam à centro E. Mouetur it a que
punctum C vſque ad D, motione reſultante ex duabus
lationibus explicatis: at que adeo nulla alia adhibita vi, aut
impulſu, qui correſpondeat ei ſicut illis, vt dictum eſt. Et
ſic verificatur, quod ait Ariſtoteles: ſecundum hanc motio
nem, quæ fit ſuper diametrum; (nempe per arcum, cui illa
ſubtenditur) ſe ipſum mouere circulum.
Quæſtio Nona.
Cvr ea, quæ per maiores circulos tolluntur, &
trahuntur, facilius & citius moueri contin
git, veluti maioribus trochleis, quàm mino
ribus, & ſcytalis ſimiliter? An quoniam
quantò maior fuerit illa, quæ à centro eſt, in
æquali tempore maius mouetur ſpatium?
Quamobrem æquali inexiſtente onere, idem faciet: quemad
modum diximus, maiores libras minoribus exactiores eſſe.
Spartum enim in illis centrum eſt: libræ autem vtrin que par
tes, quæ ex centro ſunt, exiſtunt.
trahuntur, facilius & citius moueri contin
git, veluti maioribus trochleis, quàm mino
ribus, & ſcytalis ſimiliter? An quoniam
quantò maior fuerit illa, quæ à centro eſt, in
æquali tempore maius mouetur ſpatium?
Quamobrem æquali inexiſtente onere, idem faciet: quemad
modum diximus, maiores libras minoribus exactiores eſſe.
Spartum enim in illis centrum eſt: libræ autem vtrin que par
tes, quæ ex centro ſunt, exiſtunt.
COMMENTARIVS.
Maior eſt difficultas, & controuerſia circa experien
tiam hic ſuppoſitam ab Ariſtotele, dum quæſtionem
proponit, quam circa cauſam ipſius adductam in
tiam hic ſuppoſitam ab Ariſtotele, dum quæſtionem
proponit, quam circa cauſam ipſius adductam in