Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006583
">
<
pb
pagenum
="
498
"
xlink:href
="
016/01/147.jpg
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg948
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006584
">
<
margin.target
id
="
marg947
"/>
Coria vt va
<
lb
/>
rium color
<
lb
/>
recipiant.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006585
">
<
margin.target
id
="
marg948
"/>
Naxus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006586
">Numerantur inter pulchra ligna Naxi
<
lb
/>
arboris, ex quo arcus fiunt: roſeus in illis
<
arrow.to.target
n
="
marg949
"/>
<
lb
/>
colos ac ſplendens. </
s
>
<
s
id
="
s.006587
">Sed Fraxini truncus om
<
lb
/>
nium eſt pulcherrimus: ſecatur in tenues
<
lb
/>
bracteas, fiunt ex eo tabulæ, ac menſæ pre
<
lb
/>
cioſi vſus: natiuum decorem, qui vndarum
<
lb
/>
varietate ſubtili conſtat, illito oleo è lini ſe
<
lb
/>
mine adeò augent, vt aureæ videantur. </
s
>
<
s
id
="
s.006588
">Com
<
lb
/>
bibunt ipſum intus ob calorem, & tenuita
<
lb
/>
tem illarum, ſubſtantiæque olei ſubtilita
<
lb
/>
tem: quod vt combiberint, ſplendor & colos
<
lb
/>
additur non deciduus, ſed æternus: omne
<
lb
/>
enim oleum ( vt dixi ) ſplendet, ſed hoc
<
lb
/>
maximè, vnde etiam ligna alia pulchriora
<
lb
/>
reddit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006589
">
<
margin.target
id
="
marg949
"/>
Fraxinus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006590
">Fraxinus è Germania eligitur, vt naxus
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg950
"/>
<
lb
/>
è Medera inſula Occidentis. </
s
>
<
s
id
="
s.006591
">Verùm, vt hæ
<
lb
/>
ligna pulcherrima edunt, ita arborum pul
<
lb
/>
cherrima platanus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.006592
">Hæc aliquando re
<
lb
/>
gum regem Xerxem meruit amatorem. </
s
>
<
s
id
="
s.006593
">Pri
<
lb
/>
mùm enim admiratus eam eſt: deinde ada
<
lb
/>
mauit ita, vt in expeditione proficiſcens diem
<
lb
/>
vnam integram ſub illa conſumpſerit: inde
<
lb
/>
diſcedens, cuſtodes amaſiæ reliquit, & do
<
lb
/>
na: etenim armillas, torques, chlamy
<
lb
/>
des, cæteraque nobilitatis ornamenta,
<
lb
/>
in amoris ſui teſtimonium ramis illius ap
<
lb
/>
pendit.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg951
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006594
">
<
margin.target
id
="
marg950
"/>
Platanus
<
lb
/>
arborum
<
lb
/>
pulcherri
<
lb
/>
ma.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006595
">Xerxes rex
<
lb
/>
amauit pla
<
lb
/>
tanum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006596
">
<
margin.target
id
="
marg951
"/>
Plantarum
<
lb
/>
pulchritudo
<
lb
/>
quibus con
<
lb
/>
ſtet.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006597
">Quæres forſan, Vnde plantis tanta pul
<
lb
/>
chritudo? </
s
>
<
s
id
="
s.006598
">Hæc conſtat fronde denſa, ſem
<
lb
/>
perque virente, ramis patulis atque robu
<
lb
/>
ſtis, vmbra ſalubri, copioſaque trunco te
<
lb
/>
rete, craſſo ac firmo, profundis radicibus,
<
lb
/>
quas limpidus fons perpetuò irriget, læta
<
lb
/>
viriditatis ſpecies, concutienteſque aſſiduè
<
lb
/>
venti. </
s
>
<
s
id
="
s.006599
">Hæc inquam, potuerunt maximum
<
lb
/>
regem in ſui amorem trahere. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006600
">Ob quæ, loto arbori ſecundus pulchritu
<
lb
/>
dinis honos debetur. </
s
>
<
s
id
="
s.006601
">Non eſt hæc adeò in
<
lb
/>
Italia frequens: exoritur tamen & in illa,
<
arrow.to.target
n
="
marg952
"/>
<
lb
/>
omnium bonorum ſimul atque malorum
<
lb
/>
parente. </
s
>
<
s
id
="
s.006602
">Eſt lotos arbor procera, patula, am
<
lb
/>
pla, cortice leni cæruleo, fructu ceraſij
<
lb
/>
parui, dulci & odorato. </
s
>
<
s
id
="
s.006603
">Gratia tanta ar
<
lb
/>
bori, vt etiam ad nomen vſque peruenerit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006604
">Nam herba eſt eiuſdem nominis, de qua
<
lb
/>
fabulantur Poëtæ, eos qui ederint, tanta af
<
lb
/>
fici voluptate, vt è loco illo vbi abundet,
<
lb
/>
diſcedere nequeant. </
s
>
<
s
id
="
s.006605
">Sed non eſt hîc locus
<
lb
/>
fabulis, hiſtoria peragatur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006606
">
<
margin.target
id
="
marg952
"/>
Lotos arbor.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006607
">Diximus itaque, colores omnes plantas
<
lb
/>
excipere, non ita ſapores, nam ſalſo carere
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg953
"/>
<
lb
/>
videntur: reliquos habent, amarum, dulcem,
<
lb
/>
acrem, acidum. </
s
>
<
s
id
="
s.006608
">Amaræ, gentiana, aloës, ſan
<
lb
/>
tonicum abſynthij genus dulces, glycyrrhi
<
lb
/>
za, ſaccharum, polypodium: acres, ſiliqua
<
lb
/>
ſtrum, piper, naſturtium, allia, cepe: acidæ, vt
<
lb
/>
oxalis, oxyla pathum: inſipidæ, vt rapæ, mal
<
lb
/>
ue, betæ: at ſalſi ſaporis nullas eſſe Theo
<
lb
/>
phraſtus putat, quanquam muſcus ſalſus ſit,
<
lb
/>
ſed non admodum. </
s
>
<
s
id
="
s.006609
">Cauſam huius eſſe dicit,
<
lb
/>
quòd alimentum ipſum plantarum ne
<
lb
/>
quaquam ſalſum eſſe poſſit. </
s
>
<
s
id
="
s.006610
">At cùm plures
<
lb
/>
ſint terræ ſalſæ, nec quæ naſcuntur herbæ
<
lb
/>
in maris littore tamen ſalſæ ſint, exiſti
<
lb
/>
mandum non eſt, cauſam eſſe inopiam ſal
<
lb
/>
ſi alimenti. </
s
>
<
s
id
="
s.006611
">Ergo plures plantas ſalſas eſſe
<
lb
/>
dicimus, non tamen tot quot amaræ, vel
<
lb
/>
dulces: nec tam euidenter. </
s
>
<
s
id
="
s.006612
">Cùm verò ſal
<
lb
/>
ſus ſapor ſolus erodat, plantæ verò tardè
<
lb
/>
eiiciant excrementa, ob id vix fieri po
<
lb
/>
teſt, vt planta egregiè ſalſa ſit: humida enim
<
lb
/>
eſt, & ſalſum erodit humida, vt etiam
<
lb
/>
in animalibus videmus, quæ à ſolo humo
<
lb
/>
re ſaporem hunc præferente eroduntur &
<
lb
/>
exeduntur. </
s
>
<
s
id
="
s.006613
">Quædam verò plantæ cùm non
<
lb
/>
vehementer ſalſam ferant terram, vt ci
<
lb
/>
trangula, limunia, mala medica, ſi non
<
lb
/>
ſæpiùs aqua perfundantur, areſcunt ſta
<
lb
/>
tim, quoniam non miteſcens ſalſugo plan
<
lb
/>
tam illicò perimit. </
s
>
<
s
id
="
s.006614
">Accedit quòd cùm om
<
lb
/>
nes ſapores in tenui poſſint eſſe ſubſtan
<
lb
/>
tia, præter ſalſum, tenue alimentum ſo
<
lb
/>
lùm trahente planta, omnes ſapores
<
lb
/>
etiam trahere poterit, præter ſalſum. </
s
>
<
s
id
="
s.006615
">Sal
<
lb
/>
ſugo etiam imbecillima eſt ſaporum:
<
lb
/>
nam multa quantitas ſalis, vt aqua ſalſa
<
lb
/>
reddatur, eſt neceſſaria: cùm igitur & pa
<
lb
/>
rum nutriat quod ſalſum eſt, & diffici
<
lb
/>
lè trahatur, quia craſſum, & multum
<
lb
/>
offendat, & parum guſtum afficiat, ne
<
lb
/>
ceſſe eſt paucas plantas, ac quæ tales ſit,
<
lb
/>
tenuiter ſalſas videri. </
s
>
<
s
id
="
s.006616
">Nutrit tamen Indi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg954
"/>
<
lb
/>
cum mare ſalſam herbam, quam vocant
<
lb
/>
ſalgazum, quæ in eius ſuperficie perpe
<
lb
/>
tuò natat, adeoque copioſam, vt floren
<
lb
/>
tia prata referat: nam viridis partim eſt,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg955
"/>
<
lb
/>
partim crocea: alitur tamen non ſalſo, ſed
<
lb
/>
( vt dixi ) gingni humido, quod ſali con
<
lb
/>
iunctum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.006617
">Noſtrum quoque mare mol
<
lb
/>
liſſimum herbæ genus alit, algam voca
<
lb
/>
tum, quæ ſimili ratione relicta ſalſugi
<
lb
/>
ne, nutritur ex pingui, quare & vere
<
lb
/>
pullulat, & æſtate viret, & hyeme emo
<
lb
/>
ritur, ob id etiam quòd ex pingui alatur
<
lb
/>
ferendis vrceis accommodata, vnde in
<
lb
/>
illa ſepulta vaſa vitrea Veneti ad nos
<
lb
/>
tranſmittunt. </
s
>
<
s
id
="
s.006618
">Eſt & coralina, muſci ma
<
lb
/>
rini genus, egregiè ſalſa, ſed in exte
<
lb
/>
riore ſuperficie tantùm: vnde cùm manſa
<
lb
/>
fuerit, aſtringens ſolùm ſapor apparet in
<
lb
/>
fine. </
s
>
<
s
id
="
s.006619
">Herba eſt exili caule, minuto folio:
<
lb
/>
optima punicea, purpureáve ac ſplen
<
lb
/>
dens. </
s
>
<
s
id
="
s.006620
">Contra vermes maximo præſidio,
<
lb
/>
maximè cum lacte. </
s
>
<
s
id
="
s.006621
">Itaque ſalſus ſapor ei
<
lb
/>
inhæret, potiùs quàm inſitus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.006622
">Sed
<
lb
/>
vnde origo plantarum in aquis? </
s
>
<
s
id
="
s.006623
">Inquit A
<
lb
/>
riſtoteles, & rectè, quòd quieſcente aqua,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg956
"/>
<
lb
/>
ſumma pars à calore aëris corrumpitur,
<
lb
/>
atque putreſcit, atque ſic vitam recipit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006624
">Sed quia contingit, aquam moueri, herba
<
lb
/>
ſine foliis, ac radice generatur. </
s
>
<
s
id
="
s.006625
">Indicio
<
lb
/>
eſt, ob quietem herbas generari, quòd in
<
lb
/>
fluminibus aqua perpetuò fluit, herba nul
<
lb
/>
la generatur. </
s
>
<
s
id
="
s.006626
">Quum igitur herbam vide
<
lb
/>
ris in aquis naſcentem, indicium ti
<
lb
/>
bi erit aquas illas quieſcere & putreſ
<
lb
/>
cere. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006627
">
<
margin.target
id
="
marg953
"/>
Omnia ſapo
<
lb
/>
rum genera
<
lb
/>
in plantis,
<
lb
/>
præter ſal
<
lb
/>
ſum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006628
">
<
margin.target
id
="
marg954
"/>
Salgazus
<
lb
/>
herba maris.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006629
">
<
margin.target
id
="
marg955
"/>
Alga maris
<
lb
/>
herba.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006630
">
<
margin.target
id
="
marg956
"/>
Origo plan
<
lb
/>
tarum in
<
lb
/>
aquis.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006631
">Rurſus quia ſuperſtare aquis abſque fo
<
lb
/>
liis herba non poteſt, diximus autem ca
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg957
"/>
<
lb
/>
rere illam foliis, ipſa planta foliorum
<
lb
/>
conſitorum inſtar erit. </
s
>
<
s
id
="
s.006632
">Carere verò foliis,
<
lb
/>
indicio eſt herbas, quæ aquis inaſcun
<
lb
/>
tur: quoniam iunci fronde carent, quam
<
lb
/>
vis non aquæ: ſed aquarum alueis tum ri
<
lb
/>
pis inaſcantur: ob fluctus enim neceſſe eſ
<
lb
/>
ſet, vt frondes, foliave, ſi qua eſſent ex
<
lb
/>
ciderent. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>