Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N1C8AF" level="3" n="2" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N1DD6A" level="4" n="3" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N1E4F5">
                  <s xml:id="N1E4F9" xml:space="preserve">
                    <pb chead="Secundi tractatus" file="0147" n="147"/>
                  plex eſt: </s>
                  <s xml:id="N1E503" xml:space="preserve">Nam quidam eſt vniformiter difformis ter­
                    <lb/>
                  minatus ad non gradum in altero extremo. </s>
                  <s xml:id="N1E508" xml:space="preserve">Alter
                    <lb/>
                  vero eſt vniformiter difformis vtrobi ad graduꝫ
                    <lb/>
                  terminatus. </s>
                  <s xml:id="N1E50F" xml:space="preserve">Et de vtro iſtorum dicitur /  gradui
                    <lb/>
                  ſuo medio correſpondet: id eſt gradui motus quem
                    <lb/>
                  habet in medio temporis. </s>
                  <s xml:id="N1E516" xml:space="preserve">Nam quanto velociꝰ mo­
                    <lb/>
                  uetur mobile motum vniformiter difformiter medi­
                    <lb/>
                  ante medietate talis motus intenſiori tanto tardiꝰ
                    <lb/>
                  mouetur mediãte medietate remiſſiori, et ſic eque ve­
                    <lb/>
                  lociter mouetur ac ſi moueretur gradu medio. </s>
                  <s xml:id="N1E521" xml:space="preserve">Et
                    <lb/>
                  ad cognitionem talis gradus medii pono aliq̈s ꝓ­
                    <lb/>
                  poſitiones.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1E528">
                  <s xml:id="N1E529" xml:space="preserve">Prima propoſitio </s>
                  <s xml:id="N1E52C" xml:space="preserve">In omni latitudīe
                    <lb/>
                  vniformiter difformi incipiente a gradu a termina­
                    <lb/>
                  ta ad non gradum: gradus medius eſt ſubduplus
                    <lb/>
                  ad extremuꝫ intenſius: ita  ſi latitudo incipiat ad
                    <lb/>
                  octauo et terminatur ad nõ gradū: gradus medius
                    <lb/>
                  eſt gradus quartus q2 quartus gradꝰ eſt ſnbduplꝰ
                    <lb/>
                  ad octauum. </s>
                  <s xml:id="N1E53B" xml:space="preserve">Ad quam ꝓpoſitionem oſtendendam
                    <lb/>
                  ſupponendum eſt /  quandocun ſunt iufiniti ter­
                    <lb/>
                  mini cõtinuo ꝓportionales ꝓportione dupla / tūc to­
                    <lb/>
                  tum aggregatum ex eis eſt duplum ad totuꝫ aggre­
                    <lb/>
                  gatū ex oībus ſequētibus primū. </s>
                  <s xml:id="N1E546" xml:space="preserve">Secūdo ſupponē­
                    <lb/>
                  dum eſt /  medium eſt illḋ quod equaliter dlſtat ab
                    <lb/>
                  extremis </s>
                  <s xml:id="N1E54D" xml:space="preserve">Hee ſuppoſitiones ſatis aperte ſunt ex ṗ­
                    <lb/>
                  ma et ſecunda partibus. </s>
                  <s xml:id="N1E552" xml:space="preserve">His ſuppoſitis arguitur ꝓ­
                    <lb/>
                  poſitio: et volo /  diuidatur latitudo vniformiter
                    <lb/>
                  difformis a nõ gradu vſ ad certum gradum ī par­
                    <lb/>
                  tes ꝓportionales continuo ſe habentes ī ꝓportio­
                    <lb/>
                  ne dupla: et arguo ſic / gradus initians aggregatuꝫ
                    <lb/>
                  ex omnibus latitudinibus ſequentibus primam eſt
                    <lb/>
                  medius: et talis eſt ſubduplus ad gradum intenſio­
                    <lb/>
                  rem illius latitudinis / igitur talis latitudinis vni-
                    <lb/>
                  formiter difformis terminate ad non gtadum: gra­
                    <lb/>
                  dus medius eſt ſubduplus ad extremum intenſius
                    <lb/>
                  eiuſdem latitudinis: et ſic ꝓbabis de qualibet alia
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1E56A" xml:space="preserve">Conſequentia patet, et arguitur maior / q2 talis gra­
                    <lb/>
                  dus equaliter diſtat ab extremis illius latitudinis /
                    <lb/>
                  vt patet ex prima ſuppoſitione </s>
                  <s xml:id="N1E571" xml:space="preserve">Nam initiat ſecun­
                    <lb/>
                  dam medietatem latitudinis: et terminat primam:
                    <lb/>
                  igitur eſt medius gradus: </s>
                  <s xml:id="N1E578" xml:space="preserve">Patet conſequentia ex
                    <lb/>
                  ſecunda ſuppoſitione. </s>
                  <s xml:id="N1E57D" xml:space="preserve">Sed  iſte ſit ſubduplus ad
                    <lb/>
                  extremum intenſius probatur: quia ipſe bis ſūptꝰ
                    <lb/>
                  conſtituit extremum intenſius adequate: igitur.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1E584">
                  <s xml:id="N1E585" xml:space="preserve">Alio modo Hentiſber deducit hanc concluſionem
                    <lb/>
                  in ſuo tractatu de motu locali capite primo.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1E58A">
                  <s xml:id="N1E58B" xml:space="preserve">Secunda propoſitio </s>
                  <s xml:id="N1E58E" xml:space="preserve">Gradus mediꝰ
                    <lb/>
                  motus vniformiter difformis vtrobi ad gradum
                    <lb/>
                  terminati eſt intenſior quaꝫ ſubduplus ad extremū
                    <lb/>
                  intenſius. </s>
                  <s xml:id="N1E597" xml:space="preserve">Probatur hec ꝓpoſitio / quia omnis gra­
                    <lb/>
                  dus ſubduplus ad extremum intenſius tantum di-
                    <lb/>
                  ſtat ab extremo intenſiori quantum a nõ gradu: ſꝫ
                    <lb/>
                  uullus gradus medius latitudinis vtrobi ad gra­
                    <lb/>
                  dum terminate tantum diſtat ab extremo intenſio-
                    <lb/>
                  ri eius quantum a non gradu: igitur nullus gradꝰ
                    <lb/>
                  medius latitudinis vtrobi ad gradum terminate
                    <lb/>
                  eſt ſubduplus ad extremum intenſius eiuſdem lati-
                    <lb/>
                  tudinis: nec remiſſior / vt ꝓbabītur: ergo intenſior.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1E5AA">
                  <s xml:id="N1E5AB" xml:space="preserve">Conſequentia patet in ſecundo ſecunde. </s>
                  <s xml:id="N1E5AE" xml:space="preserve">Et maior
                    <lb/>
                  patet ex precedēti propoſitione: et minor probatur /
                    <lb/>
                  quia tantum talis gradus diſtat ab extremo inten­
                    <lb/>
                  ſiori quantū diſtet adequate ab extremo remiſſiori
                    <lb/>
                  ſed non tantum talis gradus medius diſtat ab ex-
                    <lb/>
                  tremo intenſiori quantum diſtat a non gradu / vt ſa­
                    <lb/>
                  tis patet de ſe: igitur non tantuꝫ diſtat ab extremo
                    <lb/>
                  intenſiori quãtum a non gradu </s>
                  <s xml:id="N1E5BF" xml:space="preserve">Patet conſequētia
                    <lb/>
                  per hanc maximam </s>
                  <s xml:id="N1E5C4" xml:space="preserve">Quando aliqua duo ſunt eq̈-
                    <cb chead="Capitulum tertium"/>
                  lia q̇cq̇d eſt maius vno eſt maius altero. </s>
                  <s xml:id="N1E5CA" xml:space="preserve">Et per hoc
                    <lb/>
                  patet facile /  talis gradꝰ ē intenſior gradu ſudu-
                    <lb/>
                  plo ad extremum intenſius. </s>
                  <s xml:id="N1E5D1" xml:space="preserve">q2 magis diſtat a non
                    <lb/>
                  gradu quam gradus ſubduplus ad extremum in-
                    <lb/>
                  tenſius / et ſic patet propoſitio.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1E5D8">
                  <s xml:id="N1E5D9" xml:space="preserve">Tertia proportio </s>
                  <s xml:id="N1E5DC" xml:space="preserve">Cuiuſlibet latitudi­
                    <lb/>
                  nis motus vniformiter difformis terminati ad nõ
                    <lb/>
                  gradum: medietas intenſior eſt in triplo intenſior
                    <lb/>
                  medietate remiſſiori. </s>
                  <s xml:id="N1E5E5" xml:space="preserve">Probatur hec ꝓpoſitio ſup-
                    <lb/>
                  ponendo /  quando ſunt tres termini continuo ꝓ-
                    <lb/>
                  portionabiles ꝓportione dupla / tūc extremi ad ex-
                    <lb/>
                  tremū eſt proportio duplicata / et per conſequens q̈­
                    <lb/>
                  drupla. </s>
                  <s xml:id="N1E5F0" xml:space="preserve">Hoc ſuperius oſtenſum eſt in ſecunda par-
                    <lb/>
                  te ſexti capitis octaua concluſione. </s>
                  <s xml:id="N1E5F5" xml:space="preserve">Secundo ſup-
                    <lb/>
                  ponendum eſt /  in qualibet tali latitudine motus
                    <lb/>
                  vniformiter difformis terminati ad non gradum
                    <lb/>
                  gradus initians ſecundam partem proportionalē
                    <lb/>
                  ꝓportione dupla eſt ſubduplus ad extremum inten­
                    <lb/>
                  ſius: et gradus initians tertia tem proportio­
                    <lb/>
                  nalem eſt ſubduplus ad gradum initiantē ſecundã:
                    <lb/>
                  et ſic conſequenter (loquor de partibus proportiõa­
                    <lb/>
                  libus quantitatiuis) </s>
                  <s xml:id="N1E608" xml:space="preserve">Suppono vlterius /  ſubſexq̇­
                    <lb/>
                  tertium ad quadruplum alicuius eſt triplum ad il-
                    <lb/>
                  lud ſubquadruplum. </s>
                  <s xml:id="N1E60F" xml:space="preserve">Quod probatur facile / quia ſi
                    <lb/>
                  eſt ſubſexquitertium ad illud eſt tres quarte eius: et
                    <lb/>
                  ſubquadruplum ad illud quadruplum eſt vna quar­
                    <lb/>
                  ta: igitur illud ſubſexquitertium erit triplum ad il­
                    <lb/>
                  lud ſubquadruplum. </s>
                  <s xml:id="N1E61A" xml:space="preserve">Patet conſequentia / q2 triuꝫ
                    <lb/>
                  quartarum ad vnam quartam eſt ꝓportio tripla.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1E620" xml:space="preserve">His ſuppoſitis probatur ꝓpoſitio: et diuido vnam
                    <lb/>
                  talem latitudinem per partes ꝓportionales ꝓpor­
                    <lb/>
                  tione dupla: quo poſito arguitur ſic / gradus mediꝰ
                    <lb/>
                  medietatis intenſioris eſt triplus ad graduꝫ medi­
                    <lb/>
                  um medietatis remiſſioris et penes tales gradꝰ me­
                    <lb/>
                  tri habent velocitates illarum medietatū / vt dictū
                    <lb/>
                  eſt. </s>
                  <s xml:id="N1E62F" xml:space="preserve">igitur medietas intenſior eſt triple intenſionis
                    <lb/>
                  ad medietatem remiſſiorem / quod fuit probandum
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1E635" xml:space="preserve">Patet conſequentia cuꝫ minore / et arguitur maior /
                    <lb/>
                  quia vt patet ex ſecunda ſuppoſitione gradus ini-
                    <lb/>
                  tians tertiã partem proportionalem eſt ſubduplꝰ
                    <lb/>
                  ad initiantem ſecundam: et intians ſecundam ad in­
                    <lb/>
                  itiantiantem primam: igitur initians primaꝫ eſt q̈­
                    <lb/>
                  druplus ad initiantem tertiam / vt patet ex prīa ſup­
                    <lb/>
                  poſitione: et ille eſt gradus medius ſecunde medie-
                    <lb/>
                  tatis puta remiſſioris: igitur gradus medius me-
                    <lb/>
                  dietatis remiſſioris ē ſubquadruplus ad extremuꝫ
                    <lb/>
                  intenſius medietatis intenſioris: et gradus mediꝰ
                    <lb/>
                  medietatis intenſioris eſt ſubſexquitertius ad ex-
                    <lb/>
                  tremum intenſius: ergo eſt triplus ad gradum me­
                    <lb/>
                  dium medietatis remiſſioris qui eſt ſubquadruplꝰ
                    <lb/>
                  ad extremum intenſius latitudinis. </s>
                  <s xml:id="N1E652" xml:space="preserve">Patet conſe-
                    <lb/>
                  quentia ex tertia ſuppoſitione. </s>
                  <s xml:id="N1E657" xml:space="preserve">Sed reſtat ꝓbare /
                    <lb/>
                   gradus medius medietatis ītenſioris eſt ſubſex­
                    <lb/>
                  quitertius ad extremum intenſius eiuſdcm medie­
                    <lb/>
                  tatis: </s>
                  <s xml:id="N1E660" xml:space="preserve">Quod probatur ſic / quia talis gradus ē me-
                    <lb/>
                  dius inter duplum et ſubduplum puta inter extre-
                    <lb/>
                  mum intenſius illius medietatis et extremuꝫ remiſ­
                    <lb/>
                  ſius eiuſdem qui eſt ſubduplus ad illum: igitur ta-
                    <lb/>
                  lis gradus medius eſt ſubſexquitertius ad illū du­
                    <lb/>
                  plum puta ad illud extremum intenſius / quod fuit
                    <lb/>
                  probandum. </s>
                  <s xml:id="N1E66F" xml:space="preserve">Patet conſequētia per hanc maximã
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1E673" xml:space="preserve">Omnis gradus medius inter duplum et ſubduplū
                    <lb/>
                  eſt ſexquialterꝰ ad ſubduplum et ſexquitertius ad
                    <lb/>
                  duplum / vt patet de ſenario mediãte inter .4. et .8.
                    <lb/>
                  de ternario mediante inter binarium et quarterna­
                    <lb/>
                  rium et de nouenario mediante inter ſenariū et duo­
                    <lb/>
                  denarium: et vniuerſaliter in omnibus.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1E680">
                  <s xml:id="N1E681" xml:space="preserve">Quarta ꝓpoſitio / que ſequit̄̄ ex priori
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1E685" xml:space="preserve"/>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>