Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Table of figures

< >
< >
page |< < (135) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div18" type="section" level="1" n="15">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4121" xml:space="preserve">
              <pb o="135" file="0147" n="147" rhead="De Calore."/>
            ximo calente exugat ſibi aduerſos igniculos, quibus incaleſcere in-
              <lb/>
            cipiat, illo præter naturam tepeſcente. </s>
            <s xml:id="echoid-s4122" xml:space="preserve">Quod ſi tenuiſſimas na-
              <lb/>
            turas in corporibus alias Calidas, Frigidas alias concipiamus in-
              <lb/>
            uicem, vbi proximæ fiant, pugnantes, adeò vt, dum igniculi
              <lb/>
            frigidos Spiritus commouere atque agitare conantur, hi motione
              <lb/>
            huiuſmodi à ſuâ figurâ nonnihil diſtorti, viciſſim illos virtute ſuâ
              <lb/>
            elaſticâ circumplecti, atque conſtringere tentent, ac propterea
              <lb/>
            fugam, quâ data via, molientes igniculi alij ad interiora ſui cor-
              <lb/>
            poris ſe recipiant, alij extruſi in proximi corporis poros ſe inſi-
              <lb/>
            nuent, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4123" xml:space="preserve">inde alios ſpiritus frigidos extrudant, quibus locum in
              <lb/>
            altero corpore reliquerunt auolantes: </s>
            <s xml:id="echoid-s4124" xml:space="preserve">Haud ægrè intelligimus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4125" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quomodo accidat non exiguo Naturæ compendio hoc caloris at-
              <lb/>
            que frigoris commercium, commigrantibus ſcilicet ex altero in
              <lb/>
            alterum corpus expirationibus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4126" xml:space="preserve">quo pacto ex contrarij cir-
              <lb/>
            cumſeſſione, ſeu Antiperiſtaſi, augeatur calor, aut frigus, re-
              <lb/>
            cedentibus ad interiora ſpiritibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s4127" xml:space="preserve">Ex hac, confligentibus in-
              <lb/>
            ter ſe diſſimilibus corporibus, commutatione ſpirituum, vt ferè
              <lb/>
            tantundem frigoris proximo corpori reddant, quantum caloris
              <lb/>
            ab illo recipiunt (quemadmodum cum manus calida frigidam
              <lb/>
            fouet) oritur pax inter ea corpora, quorum par caloris atque
              <lb/>
            frigoris menſura deprehenditur, &</s>
            <s xml:id="echoid-s4128" xml:space="preserve">, vt Scholæ loquuntur, Simile
              <lb/>
            non agit in ſimile: </s>
            <s xml:id="echoid-s4129" xml:space="preserve">Cum enim, ex Naturæ corpora molientis in-
              <lb/>
            ſtituto, efficientia omnis à calore ortum habeat, quippe qui eſt
              <lb/>
            motûs initium, ſi calor in vtroque corpore æqualis fuerit, par
              <lb/>
            eſt igniculorum menſura, ſimilis eorum impetus & </s>
            <s xml:id="echoid-s4130" xml:space="preserve">agitatio: </s>
            <s xml:id="echoid-s4131" xml:space="preserve">vbi
              <lb/>
            autem duo æqualia æqualiter mouentur, ſe viciſſim vrgere ne-
              <lb/>
            queunt, vt alterum ab altero extrudatur, aut, ſi ſpatia commu-
              <lb/>
            tent, perinde ſe res habet, atque ſi vtrunque ſuâ ſe iactâſſet in
              <lb/>
            aulâ; </s>
            <s xml:id="echoid-s4132" xml:space="preserve">ac proinde ſemper æqualis manet calor in vtroque, atque
              <lb/>
            frigus æquale: </s>
            <s xml:id="echoid-s4133" xml:space="preserve">hoc tamen intelligendum eſt, ſi paria ſint cetera
              <lb/>
            omnia; </s>
            <s xml:id="echoid-s4134" xml:space="preserve">nam ſi particulæ aliquæ non agitabantur, nil prohibet,
              <lb/>
            quin immiſſis igniculis nouis agitari incipiant, aut nouis ſpiritibus
              <lb/>
            frigidis magis conſtringantur, ſi facilior ſit ab altero in alterum
              <lb/>
            tranſitus.</s>
            <s xml:id="echoid-s4135" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4136" xml:space="preserve">Grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s4137" xml:space="preserve">Hanc igniculorum immiſſionem facilè admittent, eam-
              <lb/>
            que prohiberi obſtructis poris, illi exiſtimabunt, qui plumbum
              <lb/>
            liquefactum manibus ſucco Mercurialis & </s>
            <s xml:id="echoid-s4138" xml:space="preserve">Portulacæ madefactis
              <lb/>
            pertractare ſe poſſe profitentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4139" xml:space="preserve">Alij ſucco Maluæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s4140" xml:space="preserve">ouorum </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>