Guevara, Giovanni di
,
In Aristotelis mechanicas commentarii
,
1627
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 303
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
id
="
N10019
">
<
p
id
="
N143FB
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N143FD
">
<
pb
pagenum
="
142
"
xlink:href
="
005/01/150.jpg
"/>
quam à centro habet extremum diametri amplioris circu
<
lb
/>
li, aut rotæ reſpectu minoris, ob principium illud ſæpè re
<
lb
/>
petitum, & à nobis pluries explicatum, quod iterum in libra
<
lb
/>
hic exemplificat. </
s
>
<
s
id
="
N1440F
">Quoniam (inquit) ſicut exactiores ſunt
<
lb
/>
maiores libræ, quam minores,
<
expan
abbr
="
magisq.
">magisque</
expan
>
aut facilius mouen
<
lb
/>
tur; ita maiores circuli, vel rotæ, æquali exiſtente onere,
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cæterisq.
">cæterisque</
expan
>
paribus, vt dictum eſt: Cum rotæ ex totidem li
<
lb
/>
bris, ſeu brachijs libræ videantur compactæ, quot ſunt dia
<
lb
/>
metri ex quibus conſtant. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N14423
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N14425
">Diximus autem cæteris paribus; nam vt rectè Baldus ad
<
lb
/>
monuit, ſi rota maior corpulentiorem proportionaliter ha
<
lb
/>
beat axem, quàm minor, non mouetur velocius. </
s
>
<
s
id
="
N1442C
">Siquidem
<
lb
/>
quo maior fuerit diameter rotæ reſpectu diametri ſui axis,
<
lb
/>
eò facilius mouebitur: quo verò minor, eò difficilius. </
s
>
<
s
id
="
N14433
">Magis
<
lb
/>
enim retardat, ac impedit axis craſſior, quam ſubtilior. </
s
>
<
s
id
="
N14438
">Quod
<
lb
/>
adhuc (aliter tamen quàm ille) poſſumus probare; Nimirum
<
lb
/>
quia ambitus ſubtilioris axis per minorem ſui partem attin
<
lb
/>
git rotam, quàm ambitus craſſioris: & ſic minus impedit
<
lb
/>
circumuolutionem. </
s
>
<
s
id
="
N14443
">Itemque poſt punctum, quod eſt in
<
lb
/>
ſummitate circumferentiæ, & cui potiſſimum onus rotæ in
<
lb
/>
cumbit, partes vtrinque circulariter declinantes, decliuio
<
lb
/>
res ſunt in axe ſubtiliori; eo quod minor circumferentia
<
lb
/>
magis curuetur; ſicut è contra quæ amplior eſt, rectius pro
<
lb
/>
cedat, ſiue magis rectæ appropinquetur. </
s
>
<
s
id
="
N14450
">Cumque partes
<
lb
/>
decliuiores, minus valeant onus ſuſtinere nè dilabatur,
<
lb
/>
quàm partes, quæ minus declinant; hinc fit, vt ſubtilior
<
lb
/>
axis ex decliuioribus conſtitutus, minus retardet, aut impe
<
lb
/>
diat rotæ circumuolutionem. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N1445B
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1445D
">Cæterum data axium paritate, præter cauſam ab Ariſto
<
lb
/>
tele aſſignatam adhuc duplici ex capite reperiemus, maio
<
lb
/>
res rotas citiùs, ac faciliùs quàm minores conuolui. </
s
>
<
s
id
="
N14464
">Primò
<
lb
/>
nimirum quia per maiores diametros tanquam per longio
<
lb
/>
res vectes aptius ſuperatur impedimentum, quod experimur
<
lb
/>
tam ex parte axis, quàm ex parte foraminis rotæ vbi inditur
<
lb
/>
ipſe axis, ad expeditum motum circumuolutionis illius,
<
lb
/>
dum propter vtriuſque corporis aſperitatem adinuicem co-</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>