Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Table of figures

< >
[Figure 141]
[Figure 142]
[Figure 143]
[Figure 144]
[Figure 145]
[Figure 146]
[Figure 147]
[Figure 148]
[Figure 149]
[Figure 150]
[Figure 151]
[Figure 152]
[Figure 153]
[Figure 154]
[Figure 155]
[Figure 156]
[Figure 157]
[Figure 158]
[Figure 159]
[Figure 160]
[Figure 161]
[Figure 162]
[Figure 163]
[Figure 164]
[Figure 165]
[Figure 166]
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002610">
                <pb pagenum="150" xlink:href="009/01/150.jpg"/>
              quando ſemidiameter circa centrum mouetur, quamuis cum ipſa mouean­
                <lb/>
              tur, inæquali velocitate mouentur; Nam punctum illud ſemper velocius
                <lb/>
              mouetur, quod remotius eſt à centro circuli, ſeu à manente ſemidiametri
                <lb/>
              termino, & proinde illud tardius, quod centro proximius eſt. </s>
              <s id="s.002611">
                <expan abbr="Atq;">Atque</expan>
              ex hac
                <lb/>
              mira circuli proprietate,
                <expan abbr="pleraq;">pleraque</expan>
              miraculorum accidunt circuli motioni­
                <lb/>
              bus, vt in ſequentibus quæſtionibus manifeſtum erit.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002612">Quoniam autem ſecundum contrarias ſimul motiones mouetur circulus,
                <lb/>
              & alterum quidem diametri extremum vbi A, in figura præſenti antrorſum
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.150.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/150/1.jpg" number="78"/>
                <lb/>
              mouetur; alterum verò vbi B, retror­
                <lb/>
              ſum, efficiunt nonnulli, vt ab vnica mo­
                <lb/>
              tione multi contrariò ſimul mouean­
                <lb/>
              tur denticulati circuli: vt ſunt ij, quos
                <lb/>
              in locis proponunt ſacris, quorum alij
                <lb/>
              ſunt ænei, alij ferrei. </s>
              <s id="s.002613">ſi enim circulus
                <lb/>
              A B, alterum circulum C D, contige­
                <lb/>
              rit, mota diametro A B, ita vt A, an­
                <lb/>
              trorſum eat, commouebit alteram dia­
                <lb/>
              metrum C D, ita vt C, retrorſum, hoc eſt in contrarium ipſi A, veniat, in
                <lb/>
              contrarium igitur mouebitur ſecundus circulus C D, ad circulum A B, &
                <lb/>
              rurſus circulus E F. in contrarium ipſi C D, commouebitur ab ipſo C D, ob
                <lb/>
              eandem rationem. </s>
              <s id="s.002614">eodem etiam modo ſi plures fuerint, idem facient vno
                <lb/>
              ſolo tanquam primo motore
                <expan abbr="cõmoto">commoto</expan>
              . </s>
              <s id="s.002615">hanc igitur circuli naturam animad­
                <lb/>
              uertentes Architecti, inſtrumentum artificiosè
                <expan abbr="fabricãt">fabricant</expan>
              , motus principium
                <lb/>
              occultantes, vt machinæ ſolù manifeſtum ſit illud, quod admirationem
                <lb/>
              parit, cauſa verò lateat: quod genus machinarum Automata dicebantur,
                <lb/>
              quia ſpontè à ſe ipſis mouebantur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002616">In primis igitur, quæ circa libram accidunt, dubitare faciunt, quamnam
                <lb/>
              ob cauſam maiores libræ minoribus ſint exactiores: huius autem rei prin­
                <lb/>
              cipium eſt illud, quod ſupra innuimus, quod ſcilicet, quæ à centro plus di­
                <lb/>
              ſtat linea, ſiue quæ longior eſt, eadem vi commota citius fertur, quam illa,
                <lb/>
              quæ minus à centro diſtat, ſeu quæ minor eſt. </s>
              <s id="s.002617">Porrò citius bifariam dicitur;
                <lb/>
              ſiue enim in minori tempore æquale pertranſit ſpatium: ſiue in æquali tem­
                <lb/>
              pore, maius conficit interuallum; citius feciſſe dicitur. </s>
              <s id="s.002618">ſi autem duæ lineæ
                <lb/>
              circa idem centrum moueantur vna maior, & altera minor in æquali tem­
                <lb/>
              pore; maior maiorem circulum deſcribet, quam minor; quia circulus à ma­
                <lb/>
              iori deſcriptus, alterum à minori delineatum circumpleρetur,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              intra ſe
                <lb/>
              continebit; maius autem eſt continens, quàm
                <expan abbr="contẽtum">contentum</expan>
              . </s>
              <s id="s.002619">horum autem cau­
                <lb/>
              ſa, quoniam quæ circulum deſcribit linea, duabus fertur lationibus, quæ nul­
                <lb/>
              lam inuicem obtinent analogiam: quod antequam probemus, ſciendum
                <lb/>
              eſt, quod, quidquid duobus motibus inuicem proportionatis, mouetur, ne­
                <lb/>
              ceſſe eſt, quod motu ex illis mixto progrediatur per lineam rectam, quæ dia­
                <lb/>
              meter eſt quadrilateri, cuius latera habeant illam proportionem, quam
                <lb/>
              duo illi motus. </s>
              <s id="s.002620">ſit enim in figura proportio lateris A B, ad latus A C, quam
                <lb/>
              ctiam habent duo motus, ſecundum quos latum quodpiam feratur,
                <expan abbr="ſitq́">ſitque</expan>
              ; la­
                <lb/>
              tum illud A, & feratur motu vno verſus B, per lineam A B, altero verò mo­
                <lb/>
              tu feratur verſus C. quod fiet ſi cogitemus latus A B,
                <expan abbr="deſcẽdere">deſcendere</expan>
              verſus M </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>