1omitto, vobiſque refutanda relinquo; accedit, quòd diverſa preſſionis ra
tio rem hanc plurimùm variat; immo Autores ſuper hoc ſibi non conſtant,
& vnus illorum, ſi rectè memini, cùm docuiſſet, incrementa matis majora
fieri in Pleniluniis ad Calecutium, in Noviluniis verò ad Indi oſtia, ſequen
ti ſtatim pagina dicit, alicubi majora eſſe in Noviluniis, vt ad Calecu
tium, alibi verò majora in Pleniluniis, vt ad Indi Oſtia; idem re
petit poſt quintam paginam; vnde vides, cuncta hæc parum certa
eſſe.
tio rem hanc plurimùm variat; immo Autores ſuper hoc ſibi non conſtant,
& vnus illorum, ſi rectè memini, cùm docuiſſet, incrementa matis majora
fieri in Pleniluniis ad Calecutium, in Noviluniis verò ad Indi oſtia, ſequen
ti ſtatim pagina dicit, alicubi majora eſſe in Noviluniis, vt ad Calecu
tium, alibi verò majora in Pleniluniis, vt ad Indi Oſtia; idem re
petit poſt quintam paginam; vnde vides, cuncta hæc parum certa
eſſe.
Auguſtin.
In hac re nihil aliud deſidero, niſi novas & accuratas obſer
vationes, circa diurnum & nocturnum æſtum, dum Luna ſita eſt
extra Æquatorem, ac præſertim circa Tropicos; alia quædam de
quibus certò conſtat, quorum cauſæ mihi compertæ non ſunt, ex
te quærenda reſtant: primum eſt, cur dum æſtus aſſurgit ſub initium
& finem minoribus, crementis aſſurgat, majoribus verò ſub me
dium.
vationes, circa diurnum & nocturnum æſtum, dum Luna ſita eſt
extra Æquatorem, ac præſertim circa Tropicos; alia quædam de
quibus certò conſtat, quorum cauſæ mihi compertæ non ſunt, ex
te quærenda reſtant: primum eſt, cur dum æſtus aſſurgit ſub initium
& finem minoribus, crementis aſſurgat, majoribus verò ſub me
dium.
Antim.
In Sinu Tarentino dum æſtus ſex horis aſſurgit, & fortè duo
decim minutis, quæ ſub ſenſum non cadunt, vt dixi ſupra, & toti
dem refluit, hæc accuratè obſervata ſunt, in Novilunio v. g. prima
hora lentè accedit, ſecunda tantulùm intenditur motus, tertia &
quarta, longè velocior evadit, quinta remittit, vt in ſecunda: in ſex
ta denique vt in prima: idem fit in Plenilunio: vegetior autem æſtus eſt
quatriduo ante & quatriduo poſt Novilunium & Plenilunium, reliquo
51[Figure 51]
tempore longè remiſſior. Hæc literis ad me datis à
viro ſapientiſſimo qui præſens illa inſpiciebat, acce
pi ac fideliter retuli: Vt autem rationem, quam
petis exponam, ſuppono ex Geometria, ſinus com
plementi, quo magis accedunt ad ſinum totum,
habere minorem proportionem inæqualitatis. Sit
enim quadrans MLN in quo accipiantur arcus
æquales L, P, E, R, Z, & ducantur ſinus com
plementi XP, TE, SR, VZ, dico ML ad XP, habere minorem
proportionem inæqualitatis, quàm XP ad TE, & XP, ad TE,
quàm TE ad SR, atque ita deinceps quod vel ex ipſis ſinuum Ta
bulis conſtat; hoc ſuppoſito, cùm aqua intumeſcat magis vel minùs
iuxta proportionem inæqualis preſſionis, & preſſio inæqualis ſit iuxta
rationem circulorum preſſionis inæqualium, hi porrò inæquales ſint
52[Figure 52]
iuxta rationem prædictorum ſinuum com
plementi, mare per æſtum intumeſcit ad
inſtar pruni, vel ſphæroidos, vt jam ſupra
dictum eſt. Sit autem quadrans ellipſeos
ABD, & quadrans circuli ABY di
viſus in quotcunque arcus æquales; item
quadrans circuli AGD; ſint anguli
GAF, DAE æquales, quadrans
ABY eſt ad quadrantem ellipticum
decim minutis, quæ ſub ſenſum non cadunt, vt dixi ſupra, & toti
dem refluit, hæc accuratè obſervata ſunt, in Novilunio v. g. prima
hora lentè accedit, ſecunda tantulùm intenditur motus, tertia &
quarta, longè velocior evadit, quinta remittit, vt in ſecunda: in ſex
ta denique vt in prima: idem fit in Plenilunio: vegetior autem æſtus eſt
quatriduo ante & quatriduo poſt Novilunium & Plenilunium, reliquo
51[Figure 51]tempore longè remiſſior. Hæc literis ad me datis à
viro ſapientiſſimo qui præſens illa inſpiciebat, acce
pi ac fideliter retuli: Vt autem rationem, quam
petis exponam, ſuppono ex Geometria, ſinus com
plementi, quo magis accedunt ad ſinum totum,
habere minorem proportionem inæqualitatis. Sit
enim quadrans MLN in quo accipiantur arcus
æquales L, P, E, R, Z, & ducantur ſinus com
plementi XP, TE, SR, VZ, dico ML ad XP, habere minorem
proportionem inæqualitatis, quàm XP ad TE, & XP, ad TE,
quàm TE ad SR, atque ita deinceps quod vel ex ipſis ſinuum Ta
bulis conſtat; hoc ſuppoſito, cùm aqua intumeſcat magis vel minùs
iuxta proportionem inæqualis preſſionis, & preſſio inæqualis ſit iuxta
rationem circulorum preſſionis inæqualium, hi porrò inæquales ſint
52[Figure 52]iuxta rationem prædictorum ſinuum com
plementi, mare per æſtum intumeſcit ad
inſtar pruni, vel ſphæroidos, vt jam ſupra
dictum eſt. Sit autem quadrans ellipſeos
ABD, & quadrans circuli ABY di
viſus in quotcunque arcus æquales; item
quadrans circuli AGD; ſint anguli
GAF, DAE æquales, quadrans
ABY eſt ad quadrantem ellipticum