Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N15AC3">
            <p id="N182C1" type="main">
              <s id="N1832A">
                <pb pagenum="119" xlink:href="026/01/151.jpg"/>
              grauem eſſe, niſi tantùm de illo, quem ſpiramus, in quo ambulamus, qui
                <lb/>
              nos ambit: </s>
              <s id="N18335">adde quod Ariſtoteles l.4.
                <emph type="italics"/>
              de Cœlo, c.
                <emph.end type="italics"/>
              5.
                <emph type="italics"/>
              t.
                <emph.end type="italics"/>
              36. tribuit aëri gra­
                <lb/>
              uitatem his verbis;
                <emph type="italics"/>
              quapropter
                <emph.end type="italics"/>
              inquit,
                <emph type="italics"/>
              aër, & aqua habent & leuitatem, &
                <lb/>
              grauitatem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N18354" type="main">
              <s id="N18356">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              84.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N18362" type="main">
              <s id="N18364">
                <emph type="italics"/>
              Medium eiuſdem grauitatis cum dato corpore graui detrahit totam eius
                <lb/>
              grauitationem ſingularem; </s>
              <s id="N1836C">hoc eſt corpus graue in medium æquè graue non
                <lb/>
              grauitat
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N18375">quia ſi grauitaret deſcenderet; </s>
              <s id="N18379">ſic pars aquæ in aliam partem
                <lb/>
              aquæ non grauitat, & ſi aqua ponderetur in aqua, nullius ponderis eſt; </s>
              <s id="N1837F">
                <lb/>
              cum enim nulla ſit ratio cur vna ſit infrà potiùs, quàm alia, vna certè al­
                <lb/>
              terius locum non ambit; igitur caret grauitatione ſingulari. </s>
            </p>
            <p id="N18386" type="main">
              <s id="N18388">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              85.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N18394" type="main">
              <s id="N18396">
                <emph type="italics"/>
              Medium graue detrahit aliquid de ſingulari grauitatione corporis grauio­
                <lb/>
              ris
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N183A1">certa eſt hypotheſis; </s>
              <s id="N183A5">nec enim plumbum eſt eius ponderis ſingula­
                <lb/>
              ris in aqua, cuius eſt in aëre; dixi ſingularis; </s>
              <s id="N183AB">nam ſi plumbum & ipſa
                <lb/>
              aqua ſimul appendantur, haud dubiè totum habebis pondus plumbi, &
                <lb/>
              totum pondus aquæ; </s>
              <s id="N183B3">ratio verò huius effectus non eſt huius loci; </s>
              <s id="N183B7">quid­
                <lb/>
              quid ſit, ſi æqualis grauitas medij tollit totam æqualem alterius corpo­
                <lb/>
              ris; certè maiorem alterius corporis totam non tollit per Th. 80. ſed
                <lb/>
              tantùm aliquid illius, quod quomodo fiat, dicemus Tomo quinto cum de
                <lb/>
              graui, & leui. </s>
            </p>
            <p id="N183C3" type="main">
              <s id="N183C5">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              86.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N183D1" type="main">
              <s id="N183D3">
                <emph type="italics"/>
              Medium graue detrahit eam partem grauitationis corporis grauioris, quæ
                <lb/>
              eſt æqualis ſuæ grauitationi.
                <emph.end type="italics"/>
              v. g. ſi medij grauitas eſt ſubdupla, detrahit
                <lb/>
              ſubduplum grauitationis; </s>
              <s id="N183E4">ſi ſubdecupla, ſubdecuplum, atque ita dein­
                <lb/>
              ceps; hoc iam olim ſuppoſuit magnus Archim. </s>
              <s id="N183EB">ſupponunt etiam reliqui
                <lb/>
              omnes, præſertim recentior Galileus; </s>
              <s id="N183F1">ſi enim æqualis ſuperat æqualem,
                <lb/>
              ergo inæqualis pro rata; ſcilicet ſubdupla ſubduplum ſubtripla, &c. </s>
              <s id="N183F7">Præ­
                <lb/>
              terea, cum detrahat aliquam partem grauitationis maioris per Th.85.nec
                <lb/>
              detrahat inæqualem maiorem, per Th.80.nec inæqualem minorem; cur
                <lb/>
              enim potius vnam minorem quam aliam? </s>
              <s id="N18401">certè æqualem tantùm
                <lb/>
              detrahere poteſt, quod ſuo loco per Principium poſitiuum demonſtra­
                <lb/>
              bimus. </s>
            </p>
            <p id="N18408" type="main">
              <s id="N1840A">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              87.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N18416" type="main">
              <s id="N18418">
                <emph type="italics"/>
              Hinc ratio cur grauia deſcendant tardius in aqua, quàm in aëre, & in
                <lb/>
              aëre, quàm in vacuo
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N18423">hinc etiam maioris ſunt ponderis in aëre quam in
                <lb/>
              aqua; </s>
              <s id="N18429">hinc ſi grauitas alicuius corporis ſit ad grauitatem aëris vt 100.
                <lb/>
              ad 1. haud dubiè decreſcet eius pondus in aëre (1/100); </s>
              <s id="N1842F">id eſt, ſi penderet 100.
                <lb/>
              libras in vacuo, in aëre penderet 99. & eo tempore quo in vacuo decur­
                <lb/>
              reret 100. paſſus, in aëre decurreret 99. ſi nulla ſit aliunde reſiſtentia,
                <lb/>
              qualis reuerâ eſt, vt dicam infrà; </s>
              <s id="N18439">ſimiliter ſi grauitas alicuius corporis
                <lb/>
              ſit ad grauitatem aquæ, vt 10. ad 1. decreſcet eius pondus in aqua (1/10), &
                <lb/>
              eo tempore quo decurreret in vacuo 10. palmos ſpatij, in aqua decurre </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>