Monantheuil, Henri de, Aristotelis Mechanica, 1599

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 252 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <subchap1>
              <p type="main">
                <s id="id.001760">
                  <pb xlink:href="035/01/151.jpg" pagenum="111"/>
                  <emph type="italics"/>
                maioribus autem rotis æquilibrium illud facilius ſit, quia ſarcina al­
                  <lb/>
                tior, & ſic trahitur tantum: in paruis depreßior, ſicque nonnihil le­
                  <lb/>
                uanda. </s>
                <s id="id.001761">Vbi autem ſuſtinere & trahere opus eſt, vt in bellicis tor­
                  <lb/>
                mentis vnus equus iugum ſuſtinere, alij loris trahere debent.
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
              <p type="main">
                <s id="id.001762">Vt ſi trochleæ.]
                  <emph type="italics"/>
                Problema illuſtratur duobus exemplis Tro­
                  <lb/>
                chleæ & Scytalæ. </s>
                <s id="id.001763">Eſt autem Trochlea inſtrumentum tractorium ex
                  <lb/>
                rotula circa axiculum fixum alicubi appenſum per
                  <expan abbr="funẽ">funem</expan>
                ductarium,
                  <lb/>
                in eius circumferentia circumuoluta. </s>
                <s id="id.001764">Geminatur aliquando, tripli­
                  <lb/>
                catur, & amplius multiplicatur. </s>
                <s id="id.001765">Vnde ſunt illa tractoria infinita­
                  <lb/>
                rum propemodum virium Triſpaſton, Penteſpaſton, Polyſpaſton, in
                  <lb/>
                quibus rotulæ ſibi inuicem ſubſeruientes, & tanquam onus attra­
                  <lb/>
                hendum diuidentes ſumma facilitate ipſum attrahunt, de quo qui
                  <lb/>
                multa admirabilia videre volet, videat apud Guidum Vbaldum.
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
              <p type="main">
                <s id="id.001766">Etſcytalæ.]
                  <emph type="italics"/>
                Scytala lignum eſt cylindricum cuius pro duplici
                  <lb/>
                vſu duo genera ſtatuuntur. </s>
                <s id="id.001767">Vnus vſuum eſt ad attrahendum, & ſic
                  <lb/>
                in eius altera extremitate ferrum quoddam inflexum eſt pro manu­
                  <lb/>
                brio, vbi annectitur potentia mouens: vel loco ferri vectes
                  <expan abbr="emergũt">emergunt</expan>
                  <lb/>
                aliquot, qui vicißim per vim annexam mouentur: vel loco vectis
                  <lb/>
                rota maior, quod idem eſt: ſicque vel manubrio, vel vectibus, vel
                  <lb/>
                rota mota vnà mouetur illud lignum cylindricum cum ſuo fune du­
                  <lb/>
                ctario. </s>
                <s id="id.001768">Et cum eo pondus alligatum eleuatur. </s>
                <s id="id.001769">Hoc genus ſcytalæ eſt
                  <lb/>
                idem quod axis in peritrochio de quo poſtea. </s>
                <s id="id.001770">De hoc autem genere lo­
                  <lb/>
                cus hic intelligi debet. </s>
                <s id="id.001771">De altero dicetur cap. 12.
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
              <p type="main">
                <s id="id.001772">Vt diximus etiam.]
                  <emph type="italics"/>
                Confirmatio eſt propoſitionis præceden­
                  <lb/>
                tis ſyllogiſmi per ſpeciem libræ, quæ tantò exactior exiſtit: quantò li­
                  <lb/>
                brile habet longius, è ſuperioribus repetitam. </s>
                <s id="id.001773">Cæterum præter proble­
                  <lb/>
                ma huius capitis alia quæri poſſunt ad idem ferè pertinentia ſcitu
                  <lb/>
                digna, nec minus ſubtilia, nempè. </s>
                <s id="id.001774">Quare binæ rotæ quaternis facilio­
                  <lb/>
                res ſint. </s>
                <s id="id.001775">Quare prioribus poſteriores rotas maiores eſſe oporteat.
                  <lb/>
                </s>
                <s id="id.001776">Quare maior ſarcina in anteriore plauſtri parte poni debeat. </s>
                <s id="id.001777">Soluitur
                  <lb/>
                primum quia rota quælibet, vt grauis, ad centrum ſpectat, & arceri
                  <lb/>
                deſcenſu eſt contra eius naturam: arcetur & cum tollitur ſurſum, &
                  <lb/>
                cum trahitur adlatus, quippè in diuerſum per
                  <expan abbr="ambitũ">ambitum</expan>
                . </s>
                <s id="id.001778">Plures igitur
                  <lb/>
                rotæ augebunt onus, & ideo trahentis laborem. </s>
                <s id="id.001779">Itaque binæ rotæ
                  <lb/>
                quaternis faciliores erunt, vnde bellicis tormentis, licet immanibus
                  <lb/>
                duæ ſatis ſunt. </s>
                <s id="id.001780">Quod autem quis obijceret per rotas plures pondus plus
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
            </subchap1>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>