1guntur fricari, vnde non parum circumuolutio retardatur.
Secundo quia quæ minor eſt rota, ſicut pluries, quàm ma
ior debet conuolui ad eleuandum, vel trahendum aliquod
pondus, ita pluries eſt illi ſuperanda huiuſmodi reſiſtentia,
ſeu impedimentum fricationis; proindeque difficilius id præ
ſtabit: ſicut è contra facilius, quæ maior eſt, paucioribusque
circumuolutionibus indiget. Quo fit, vt ex quatuor rotis
curruum, duæ anteriores, vt quæ minores ſint, ac ſæpius cir
cumuoluantur, ſæpius etiam indigeant vnctione, ac facilius
conterantur; vt Aurigis ſatis eſt notum. Cum enim ſimul
eodem tempore æquale ſpatium percurrere debeant, ac ro
tæ maiores, quod ipſis deeſt extentionis ad coadæquandum
ſe eidem ſpatio, compenſatur per multiplicationem, ac re
petitionem circumuolutionis earum; non ſecus ac qui bre
uiori, ſed frequentiori paſſu ſimul gradiuntur cum ijs, qui
longiori, ac tardiori. Vt dicitur de Iulo cum Aenea patre
apud Maronem. Dextræ ſe paruus Iulus implicuit, ſequi
turque patrem non p aſſibus æquis.
Secundo quia quæ minor eſt rota, ſicut pluries, quàm ma
ior debet conuolui ad eleuandum, vel trahendum aliquod
pondus, ita pluries eſt illi ſuperanda huiuſmodi reſiſtentia,
ſeu impedimentum fricationis; proindeque difficilius id præ
ſtabit: ſicut è contra facilius, quæ maior eſt, paucioribusque
circumuolutionibus indiget. Quo fit, vt ex quatuor rotis
curruum, duæ anteriores, vt quæ minores ſint, ac ſæpius cir
cumuoluantur, ſæpius etiam indigeant vnctione, ac facilius
conterantur; vt Aurigis ſatis eſt notum. Cum enim ſimul
eodem tempore æquale ſpatium percurrere debeant, ac ro
tæ maiores, quod ipſis deeſt extentionis ad coadæquandum
ſe eidem ſpatio, compenſatur per multiplicationem, ac re
petitionem circumuolutionis earum; non ſecus ac qui bre
uiori, ſed frequentiori paſſu ſimul gradiuntur cum ijs, qui
longiori, ac tardiori. Vt dicitur de Iulo cum Aenea patre
apud Maronem. Dextræ ſe paruus Iulus implicuit, ſequi
turque patrem non p aſſibus æquis.
Quæſtio Decima.
Cvr facilius quando ſine pondere eſt, moue
tur libra, quàm cùm pondus habet? ſimilique
modo rota, & huiuſmodi quippiam, quod gra
uius quidem eſt, maius autem minore, & le
uiore? An quia non ſolum in contrarium,
quod graue eſt, ſed in obliquum etiam diffi
culter mouetur? In contrarium enim ei, ad quod vergit onus,
mouere difficile eſt: quo autem vergit, eſt facilè: in obliquum
autem haud quaquam vergit.
tur libra, quàm cùm pondus habet? ſimilique
modo rota, & huiuſmodi quippiam, quod gra
uius quidem eſt, maius autem minore, & le
uiore? An quia non ſolum in contrarium,
quod graue eſt, ſed in obliquum etiam diffi
culter mouetur? In contrarium enim ei, ad quod vergit onus,
mouere difficile eſt: quo autem vergit, eſt facilè: in obliquum
autem haud quaquam vergit.
COMMENTARIVS.
Dvo in vnum collecta quærit hic Ariſtoteles, nempe
cur facilius moueatur tàm libra ponderibus vacua
reſpectu ſui ipſius cum pondera ſuſtinet; quàm ro-
cur facilius moueatur tàm libra ponderibus vacua
reſpectu ſui ipſius cum pondera ſuſtinet; quàm ro-