1maioribus autem rotis æquilibrium illud facilius ſit, quia ſarcina al
tior, & ſic trahitur tantum: in paruis depreßior, ſicque nonnihil le
uanda. Vbi autem ſuſtinere & trahere opus eſt, vt in bellicis tor
mentis vnus equus iugum ſuſtinere, alij loris trahere debent.
tior, & ſic trahitur tantum: in paruis depreßior, ſicque nonnihil le
uanda. Vbi autem ſuſtinere & trahere opus eſt, vt in bellicis tor
mentis vnus equus iugum ſuſtinere, alij loris trahere debent.
Vt ſi trochleæ.] Problema illuſtratur duobus exemplis Tro
chleæ & Scytalæ. Eſt autem Trochlea inſtrumentum tractorium ex
rotula circa axiculum fixum alicubi appenſum per funem ductarium,
in eius circumferentia circumuoluta. Geminatur aliquando, tripli
catur, & amplius multiplicatur. Vnde ſunt illa tractoria infinita
rum propemodum virium Triſpaſton, Penteſpaſton, Polyſpaſton, in
quibus rotulæ ſibi inuicem ſubſeruientes, & tanquam onus attra
hendum diuidentes ſumma facilitate ipſum attrahunt, de quo qui
multa admirabilia videre volet, videat apud Guidum Vbaldum.
chleæ & Scytalæ. Eſt autem Trochlea inſtrumentum tractorium ex
rotula circa axiculum fixum alicubi appenſum per funem ductarium,
in eius circumferentia circumuoluta. Geminatur aliquando, tripli
catur, & amplius multiplicatur. Vnde ſunt illa tractoria infinita
rum propemodum virium Triſpaſton, Penteſpaſton, Polyſpaſton, in
quibus rotulæ ſibi inuicem ſubſeruientes, & tanquam onus attra
hendum diuidentes ſumma facilitate ipſum attrahunt, de quo qui
multa admirabilia videre volet, videat apud Guidum Vbaldum.
Etſcytalæ.] Scytala lignum eſt cylindricum cuius pro duplici
vſu duo genera ſtatuuntur. Vnus vſuum eſt ad attrahendum, & ſic
in eius altera extremitate ferrum quoddam inflexum eſt pro manu
brio, vbi annectitur potentia mouens: vel loco ferri vectes emergunt
aliquot, qui vicißim per vim annexam mouentur: vel loco vectis
rota maior, quod idem eſt: ſicque vel manubrio, vel vectibus, vel
rota mota vnà mouetur illud lignum cylindricum cum ſuo fune du
ctario. Et cum eo pondus alligatum eleuatur. Hoc genus ſcytalæ eſt
idem quod axis in peritrochio de quo poſtea. De hoc autem genere lo
cus hic intelligi debet. De altero dicetur cap. 12.
vſu duo genera ſtatuuntur. Vnus vſuum eſt ad attrahendum, & ſic
in eius altera extremitate ferrum quoddam inflexum eſt pro manu
brio, vbi annectitur potentia mouens: vel loco ferri vectes emergunt
aliquot, qui vicißim per vim annexam mouentur: vel loco vectis
rota maior, quod idem eſt: ſicque vel manubrio, vel vectibus, vel
rota mota vnà mouetur illud lignum cylindricum cum ſuo fune du
ctario. Et cum eo pondus alligatum eleuatur. Hoc genus ſcytalæ eſt
idem quod axis in peritrochio de quo poſtea. De hoc autem genere lo
cus hic intelligi debet. De altero dicetur cap. 12.
Vt diximus etiam.] Confirmatio eſt propoſitionis præceden
tis ſyllogiſmi per ſpeciem libræ, quæ tantò exactior exiſtit: quantò li
brile habet longius, è ſuperioribus repetitam. Cæterum præter proble
ma huius capitis alia quæri poſſunt ad idem ferè pertinentia ſcitu
digna, nec minus ſubtilia, nempè. Quare binæ rotæ quaternis facilio
res ſint. Quare prioribus poſteriores rotas maiores eſſe oporteat.
Quare maior ſarcina in anteriore plauſtri parte poni debeat. Soluitur
primum quia rota quælibet, vt grauis, ad centrum ſpectat, & arceri
deſcenſu eſt contra eius naturam: arcetur & cum tollitur ſurſum, &
cum trahitur adlatus, quippè in diuerſum per ambitum. Plures igitur
rotæ augebunt onus, & ideo trahentis laborem. Itaque binæ rotæ
quaternis faciliores erunt, vnde bellicis tormentis, licet immanibus
duæ ſatis ſunt. Quod autem quis obijceret per rotas plures pondus plus
tis ſyllogiſmi per ſpeciem libræ, quæ tantò exactior exiſtit: quantò li
brile habet longius, è ſuperioribus repetitam. Cæterum præter proble
ma huius capitis alia quæri poſſunt ad idem ferè pertinentia ſcitu
digna, nec minus ſubtilia, nempè. Quare binæ rotæ quaternis facilio
res ſint. Quare prioribus poſteriores rotas maiores eſſe oporteat.
Quare maior ſarcina in anteriore plauſtri parte poni debeat. Soluitur
primum quia rota quælibet, vt grauis, ad centrum ſpectat, & arceri
deſcenſu eſt contra eius naturam: arcetur & cum tollitur ſurſum, &
cum trahitur adlatus, quippè in diuerſum per ambitum. Plures igitur
rotæ augebunt onus, & ideo trahentis laborem. Itaque binæ rotæ
quaternis faciliores erunt, vnde bellicis tormentis, licet immanibus
duæ ſatis ſunt. Quod autem quis obijceret per rotas plures pondus plus