Stevin, Simon
,
Mathematicorum hypomnematum... : T. 4: De Statica : cum appendice et additamentis
,
1605
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(152)
of 197
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div632
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
453
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4493
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
152
"
file
="
527.01.152
"
n
="
152
"
rhead
="
A*PPENDIX*
"/>
rientia verò contra Ariſtotelem iſtiuſmodi eſt; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4494
"
xml:space
="
preserve
">ſumito duos plumbeos globos
<
lb
/>
(quod Cl. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4495
"
xml:space
="
preserve
">vir I*OANNES* G*ROTIVS* ſedulus naturæ indagator, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4496
"
xml:space
="
preserve
">ego
<
lb
/>
quondam experti ſumus) ponderis ratione decupla, eos altitudine 30 pedum
<
lb
/>
pariter demittito in ſubjectum aſſerem, aliudve ſolidum unde ſonus clarè red-
<
lb
/>
datur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4497
"
xml:space
="
preserve
">manifeſtè cognoſces leviorem non decuplo tardius graviore, ſed pariter
<
lb
/>
in aſſerem incidere ut ſonitus utriuſque illiſu redditus unus idemq́ue videatur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4498
"
xml:space
="
preserve
">Idem contingit in corporibus magnitudinis æqualis, gravitatis verò decuplæ: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4499
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Quare dicta iſta Ariſtotelis proportio à vero aliena eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4500
"
xml:space
="
preserve
">Sed alterum experimen-
<
lb
/>
tum hujuſmodi cõtra T aiſnerum facit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4501
"
xml:space
="
preserve
">Sumito è goſſipio lanavè tenue quoddam
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4502
"
xml:space
="
preserve
">exile filum, atq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4503
"
xml:space
="
preserve
">ſarcinulam ex eadem materia pondere unius libræ densè fir-
<
lb
/>
miterq́ue colligatam, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4504
"
xml:space
="
preserve
">formâ filo ſimili, hęc pariter quinque aut ſex pedum al-
<
lb
/>
titudine demittito, re ipſa cognoſces filum longe diutius in aëre morari, quàm
<
lb
/>
ſarcinulam, etſi fili materia longe compactior denſiorq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4505
"
xml:space
="
preserve
">ſit ſarcinulâ quæ mul-
<
lb
/>
tum aëris admittit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4506
"
xml:space
="
preserve
">Quare æquale ſpacium ab ipſis pari velocitate nõ tranſitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4507
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Altera item experientia T aiſnerum redarguit in pondere adſcĕ dente ſive emer-
<
lb
/>
gente, in phialâ enim vitreâ aquæ plenâ agitatâ, ut multæ excitentur bullulæ
<
lb
/>
ſimulac quievit videbis majores bullas citiſſime atque unico momento, mino-
<
lb
/>
res verò emergere tardiùs, minimas autem bullulas inſtar tenuiſſimarum arenu-
<
lb
/>
larum lentiſſimè, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4508
"
xml:space
="
preserve
">tanquam teſtudineo gradu ſurſum prorepere, quarum om-
<
lb
/>
nium motus ab æquali velocitate vel tarditate longè abeſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4509
"
xml:space
="
preserve
">Atque hactenus de
<
lb
/>
experientia. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4510
"
xml:space
="
preserve
">Supereſt ut dicamus cur hîc nulla ſit proportio, hoc modo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4511
"
xml:space
="
preserve
">Quod-
<
lb
/>
libet corpus movens habet quoddam motus ſui impedimentum, quod in cor-
<
lb
/>
pore per aërem delato eſt aëris & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4512
"
xml:space
="
preserve
">ſuperficiei ſuæ contactus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4513
"
xml:space
="
preserve
">ideoq́ue ſimilium
<
lb
/>
corporum majus, majore quoque afficitur impedimento, ſed quia ſimilia ſolida
<
lb
/>
ſuperficiebus ſuis non ſunt proportionalia (nam cubi in ratione octupla, ha-
<
lb
/>
bent ſuperficies ratione quadrupla) nec impedimentis proportionalia eſſe poſ-
<
lb
/>
ſunt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4514
"
xml:space
="
preserve
">atque hinc eſt quod minora corpora majus impedimentum patiantur, ra-
<
lb
/>
tione proportionis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4515
"
xml:space
="
preserve
">propterea tardiùs deſcendant quam majora.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4516
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4517
"
xml:space
="
preserve
">Imò quamvis ſuperficies corporibus ſuis eſſent proportionales, medium ta-
<
lb
/>
men per quod cadunt, quodammodo proportionem hanc evertit, ut in duobus
<
lb
/>
corpo ribus altero in aqua innatante, altero mergente animad erti facilè poteſt,
<
lb
/>
in quibus impedimenta ſuperficierum quandam inter ſe habent rationem, tem-
<
lb
/>
pora verò nullam, ideoq́ue proportionalia non ſunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4518
"
xml:space
="
preserve
">ſed dicat aliquis id intelli-
<
lb
/>
gi ſolum cæteris paribus, videlicet quando utrumque corpus mergetur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4519
"
xml:space
="
preserve
">Nego
<
lb
/>
tamen in his ullam proportionem conſiſtere. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4520
"
xml:space
="
preserve
">Sumptis enim duobus corporibus
<
lb
/>
A, B quarum utrumque in aqua mergatur, ſintq́ue in dicta proportione. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4521
"
xml:space
="
preserve
">his po-
<
lb
/>
ſitis, manifeſtum eſt infinita poſſe inveniri corpora inæquali gravitate minori
<
lb
/>
quàm B, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4522
"
xml:space
="
preserve
">quæ in aqua demergantur, paulatimq́ue ita propius accedetur ad
<
lb
/>
corpus immerſabile, cujus nulla cum corpore quod mergitur ſit proportio. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4523
"
xml:space
="
preserve
">Sed
<
lb
/>
illis eò contimè accedentibus, atque A, B in data proportione conſiſtentibus,
<
lb
/>
certè nullum infinitorũ illorum corporum ipſi A comparatum proportionem
<
lb
/>
iſtam habebit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4524
"
xml:space
="
preserve
">quia ſi in his eſſet, certè ad alterum non accederent quod theſi
<
lb
/>
cõceſſæ repugnat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4525
"
xml:space
="
preserve
">Quamobrem medium quoque per quod corpora permeant
<
lb
/>
dictam proportionem prohibet.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4526
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4527
"
xml:space
="
preserve
">Cumq́ue in mediis ordinatiſſimis & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4528
"
xml:space
="
preserve
">ubique homogeneis nullam motus & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4529
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
impedimentorum proportionem ineſſe demonſtraverimus, ubi ſimplex ſuper-
<
lb
/>
ficiei cum aëre vel aqua ſit contactus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4530
"
xml:space
="
preserve
">longè firmiori ratione nulla proportio
<
lb
/>
inerit exemplis magis inordinatis materiæq́ue non unius generis ſed variæ, ut
<
lb
/>
in machinis partim ligneis partim ferreis cæterisq́ue ſimilibus, namq́ue ibi </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>