Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

List of thumbnails

< >
151
151
152
152
153
153
154
154
155
155
156
156
157
157
158
158
159
159
160
160
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N144E7" type="main">
              <s id="N144E9">
                <pb pagenum="144" xlink:href="005/01/152.jpg"/>
              ta leuior reſpectu grauioris, non ſolum æqualis magnitudi­
                <lb/>
              nis, ſed etiam maioris, quam aliàs quæſtione præcedenti di­
                <lb/>
              xerat moueri facilius, ac velocius minore cæteris paribus.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N144FA">
                <expan abbr="Cauſamq.">Cauſamque</expan>
              ſciſcitandi eam eſſe videtur, quoniam libra in
                <lb/>
              æquilibrio conſtituta, ſicut etiam rota ſtans perpendicula­
                <lb/>
              riter ſuper planum, aut in axe ſuffulta, quæ ſimilem habet
                <lb/>
              rationem, cuiuſcunque grauitatis fuerit, ſtatim atque ex ali­
                <lb/>
              qua parte impingatur, vel onus aliquod alteri eius extremo
                <lb/>
              ſuperaddatur; amplius manere non poteſt in illo ſitu, aut
                <lb/>
              poſitione, eo quod neceſſariò æquilibrium auferatur per
                <lb/>
              additionem ponderis, vel impetum incuſſum in alteram eius
                <lb/>
              extremitatem;
                <expan abbr="proindeq.">proindeque</expan>
              ſiue ipſa libra ſit ferrea, ſiue li­
                <lb/>
              gnea grauior, aut leuior, æquè facilè deberet moueri: idem­
                <lb/>
              que verificari de rota. </s>
            </p>
            <p id="N14518" type="main">
              <s id="N1451A">Quæſtioni tamen reſpondet Ariſtoteles, grauiora corpo­
                <lb/>
              ra difficilius moueri non modo directè contra proprium
                <lb/>
              nutum, quo tendunt deorſum, vt cum rurſum eleuantur; ſed
                <lb/>
              etiam obliquè cum feruntur ad latera in tranſuerſum, quo
                <lb/>
              certè natura ſua pondus non vergit. </s>
              <s id="N14525">Quamobrem hoc ip­
                <lb/>
              ſo, quod libra, vel rota dimoueri non poſſit ab æqui­
                <lb/>
              librio, quin obliquè circumferatur per motum miſtum, ac
                <lb/>
              præter naturalem circa proprium fulcimentum, vel axim;
                <lb/>
              quo grauior fuerit, eo difficilius mouebitur,
                <expan abbr="magisq.">magisque</expan>
              huic
                <lb/>
              motui repugnabit, grauior autem eſt libra ponderibus onu­
                <lb/>
              ſta, quàm vacua. </s>
              <s id="N14538">
                <expan abbr="Similiterq.">Similiterque</expan>
              rota ferrea, quàm lignea, vel
                <lb/>
              ferrea, aut lignea quadripalmaris diametri, quàm alia eiuſ­
                <lb/>
              dem materiæ, ſed bipalmaris. </s>
            </p>
            <p id="N14542" type="main">
              <s id="N14544">Nec retorqueri poteſt hoc argumentum contra Ariſtote­
                <lb/>
              lem, vt Baldus contendit ex eo, quod cum grauius pondus
                <lb/>
              violentius deſcendat, maiori niſu deorſum ferri deberet
                <lb/>
              pars illa rotæ, vel libræ per additionem ponderis, vel impul­
                <lb/>
              ſu aliquo mota. </s>
              <s id="N1454F">Nam licet grauius pondus ſi deorſum fe­
                <lb/>
              ratur, violentius quidem deſcendet, non tamen per hoc fa­
                <lb/>
              cilius à loco ſuo, vel quiete dimouetur. </s>
              <s id="N14556">Deinde quia ſicut
                <lb/>
              maius pondus auget procliuitatem ad motum perpendicu­
                <lb/>
              larem verſus mundi centrum; ita difficultatem auget re-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>