1ſpectu motus contrarij, vel obliqui, vt eſt motus circularis
libræ, vel rotæ.
libræ, vel rotæ.
Rurſumque nec ſubſiſtit contradictio, quam Blancanus
Philoſopho attribuit, quaſi in præcedenti quæſtione di
xerit, maiores trochleas, ac ſcytalas, minoribus facilius
moueri; hic autem aſſerat, maiorem rotam difficilius mo
ueri, quam minorem. Quandoquidem Ariſtoteles apertè
per minorem intelligit etiam leuiorem. Ait enim, maius
autem minore, & leuiore. Quare ſenſus eſt, quod licet
rotæ maiores ratione magnitudinis, ſint mobiliores; ni
hilominus quando grauiores ſunt minoribus, difficilius
commouentur.
Philoſopho attribuit, quaſi in præcedenti quæſtione di
xerit, maiores trochleas, ac ſcytalas, minoribus facilius
moueri; hic autem aſſerat, maiorem rotam difficilius mo
ueri, quam minorem. Quandoquidem Ariſtoteles apertè
per minorem intelligit etiam leuiorem. Ait enim, maius
autem minore, & leuiore. Quare ſenſus eſt, quod licet
rotæ maiores ratione magnitudinis, ſint mobiliores; ni
hilominus quando grauiores ſunt minoribus, difficilius
commouentur.
Ex quibus patere etiam poteſt ſolutio ad rationem dubi
tandi in principio poſitam. Nam eſtò quolibet perexiguo pon
dera in alteram partem adiuncto, vel modico impetu in illam in
cuſſo, re vera tollatur æquilibrium tam leuioris, quàm grauio
ris libra, aut rotæ conſideratæ in abſtracto, vt Guidus Vbal
dus demonſtrat ex principijs Archimedis: id tamen ſenſibi
liter non apparet in facto, nec propterea libra ipſa, vel rota
mouetur, niſi exceſſus ponderis, vel impulſus proportionem
quandam habeat cum grauitate partis oppoſitæ, quam ex
cedit; ita ut, quo grauior eſt libra, vel rota ſecundum vtran
que partem in æquilibrio conſtitutam, eo maior ſit ipſe ex
ceſſus ſuperadditus in altera parte ad alteram ſuperandam.
Quod totum procedit ex eo; nam hoc ipſo, quod grauiora
corpora ægrius præter, vel contra proprium nutum feran
tur, maior pariter virtus requiritur ad ea circumferenda
motu præternaturali, ac miſto, prout eſt motus circularis.
Sed ad concilianda principia Archimedis cum principijs
Ariſtotelis in propoſito diſcurſu explicandum ſuper eſt, cur
quando libra, vel rota conſideratur ſuſpenſa per centrum
ſuæ grauitatis indiuiſibiliter, non requiratur eadem propor
tio inter exceſſum partis præponderantis, & grauitatem ma
iorem, aut minorem alterius, ſed ſufficiat quilibet exceſſus.
Siquidem etiam in iſto caſu abſtracto maior grauitas partis
tandi in principio poſitam. Nam eſtò quolibet perexiguo pon
dera in alteram partem adiuncto, vel modico impetu in illam in
cuſſo, re vera tollatur æquilibrium tam leuioris, quàm grauio
ris libra, aut rotæ conſideratæ in abſtracto, vt Guidus Vbal
dus demonſtrat ex principijs Archimedis: id tamen ſenſibi
liter non apparet in facto, nec propterea libra ipſa, vel rota
mouetur, niſi exceſſus ponderis, vel impulſus proportionem
quandam habeat cum grauitate partis oppoſitæ, quam ex
cedit; ita ut, quo grauior eſt libra, vel rota ſecundum vtran
que partem in æquilibrio conſtitutam, eo maior ſit ipſe ex
ceſſus ſuperadditus in altera parte ad alteram ſuperandam.
Quod totum procedit ex eo; nam hoc ipſo, quod grauiora
corpora ægrius præter, vel contra proprium nutum feran
tur, maior pariter virtus requiritur ad ea circumferenda
motu præternaturali, ac miſto, prout eſt motus circularis.
Sed ad concilianda principia Archimedis cum principijs
Ariſtotelis in propoſito diſcurſu explicandum ſuper eſt, cur
quando libra, vel rota conſideratur ſuſpenſa per centrum
ſuæ grauitatis indiuiſibiliter, non requiratur eadem propor
tio inter exceſſum partis præponderantis, & grauitatem ma
iorem, aut minorem alterius, ſed ſufficiat quilibet exceſſus.
Siquidem etiam in iſto caſu abſtracto maior grauitas partis