Stevin, Simon, Mathematicorum hypomnematum... : T. 4: De Statica : cum appendice et additamentis, 1605

Page concordance

< >
Scan Original
41 41
42 42
43 43
44 44
45 45
46 46
47 47
48 48
49 49
50 50
51 51
52
53
54
55 55
56 56
57 57
58 58
59 59
60 60
61 61
62 62
63 63
64 64
65 65
66 66
67 67
68 68
69 69
70 70
< >
page |< < (153) of 197 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div632" type="section" level="1" n="453">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4530" xml:space="preserve">
              <pb o="153" file="527.01.153" n="153" rhead="S*TATICES*."/>
            axungia illud oleo perungitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s4531" xml:space="preserve">aliud humido aëre turgeſcit, aliud erugine cor-
              <lb/>
            ripitur, quæ omnia (ut multa alia omittam) machinarum motus modò expe-
              <lb/>
            diunt, modò impediunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s4532" xml:space="preserve">Itaque ut in Statices Praxis præfatione dictum eſt, hu-
              <lb/>
            juſmodi proportioni, quæ probabilis videtur, nullo modo fidendum eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s4533" xml:space="preserve">quin
              <lb/>
            omnia iſta quæ Cardanus 5 Proport. </s>
            <s xml:id="echoid-s4534" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s4535" xml:space="preserve">in variis propoſitionibus, aliiq́ue quam
              <lb/>
            plurimi hinc deducunt, falſa & </s>
            <s xml:id="echoid-s4536" xml:space="preserve">veri vana habenda ſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s4537" xml:space="preserve">Eo
              <unsure/>
            ſohis motus & </s>
            <s xml:id="echoid-s4538" xml:space="preserve">mo-
              <lb/>
            vendi æquilibrio contenti ſimus, quippe quæ his abundè ſatis faciat.</s>
            <s xml:id="echoid-s4539" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div633" type="section" level="1" n="454">
          <head xml:id="echoid-head476" xml:space="preserve">C*AP. III.*</head>
          <head xml:id="echoid-head477" style="it" xml:space="preserve">Staticam eſſe Mathematicarum Liberalium
            <lb/>
          artium unam.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4540" xml:space="preserve">QVamvis de iſtarum rerum nominibus quibus doctrina nihil obſcuratur
              <lb/>
            controvertere, aut in diſceptationem vocare ſupervacaneum ſit; </s>
            <s xml:id="echoid-s4541" xml:space="preserve">non eſt
              <lb/>
            tamen cur hæc eò pertinere quis arbitretur; </s>
            <s xml:id="echoid-s4542" xml:space="preserve">nam nos cum uſui erit Staticam li-
              <lb/>
            beralem artem appellabimus, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s4543" xml:space="preserve">ideo ejus appellationis rationem redderene-
              <lb/>
            ceſſe fuerit. </s>
            <s xml:id="echoid-s4544" xml:space="preserve">Quemadmodum igitur numeri & </s>
            <s xml:id="echoid-s4545" xml:space="preserve">magnitudinis materia diverſa,
              <lb/>
            meritiſſimò quoque artium ſuarum limites & </s>
            <s xml:id="echoid-s4546" xml:space="preserve">confinia ſecernenda diſtinguit;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4547" xml:space="preserve">illaq́ue Arithmeticæ hæc Geometriæ terminis circumſcribitur, ut ſingulæ con-
              <lb/>
            venientiori ordine, magis propriè, magisq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s4548" xml:space="preserve">perſpicuè deſcribantur & </s>
            <s xml:id="echoid-s4549" xml:space="preserve">docean-
              <lb/>
            tur: </s>
            <s xml:id="echoid-s4550" xml:space="preserve">cumq́ue ſubtilis materies iſtis artibus ſubjecta à natura nobis ingenita aut
              <lb/>
            cognita non ſit; </s>
            <s xml:id="echoid-s4551" xml:space="preserve">ſed è variorum ſcriptis qui ſummo ſtudio maximaq́ue diligen-
              <lb/>
            tia in his ſeſe exercuere, imò non rarò caſu notitiam excellentium rerum ſunt
              <lb/>
            adepti, perdiſcenda ſit; </s>
            <s xml:id="echoid-s4552" xml:space="preserve">atque illarum cognitio humano uſui perquam neceſſa-
              <lb/>
            ria, ideoq́ue homine ingenuo digna, unde ipſæ liberales artes appellantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4553" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſua certitudine reliquas artes longè antecellant; </s>
            <s xml:id="echoid-s4554" xml:space="preserve">meritò Mathematicæ appellan-
              <lb/>
            tur, cum ita eſſe non perſuadeant, ſed demonſtrando cogant, doceantq́ue. </s>
            <s xml:id="echoid-s4555" xml:space="preserve">Pari
              <lb/>
            ratione etiam Statica iſtis connumeranda, partim quia hujus materia gravitas,
              <lb/>
            ſit ab illarum utraque, numero ſcilicet & </s>
            <s xml:id="echoid-s4556" xml:space="preserve">magnitudine, diverſa; </s>
            <s xml:id="echoid-s4557" xml:space="preserve">partim etiam
              <lb/>
            quia proprietates hujus ſubtilitate quoque illis non cedant, cujus vel hoc ar-
              <lb/>
            gumentum ſit, quod omnium tardiſſimè è tenebris eruta, in lucem ſit edita. </s>
            <s xml:id="echoid-s4558" xml:space="preserve">De-
              <lb/>
            nique cum ab ultimis uſque initiis tantæ certitudinis ſit, quantæ illæ pari jure
              <lb/>
            peculiaris quædam ars Liberalis Mathematica, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4559" xml:space="preserve">propria quoque cenſebitur.</s>
            <s xml:id="echoid-s4560" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4561" xml:space="preserve">Objiciat autem quis, Geometricas figurationes in ipſius demonſtrationibus
              <lb/>
            non rarò adhiberi, ideoq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s4562" xml:space="preserve">ejus eſſe quandam ſpeciem. </s>
            <s xml:id="echoid-s4563" xml:space="preserve">Reſpondeo idem Arith-
              <lb/>
            meticæ accidere; </s>
            <s xml:id="echoid-s4564" xml:space="preserve">etenim quæ habet theoremata quarum cognitio non penitus
              <lb/>
            ex ipſa Geometria ſit repetenda? </s>
            <s xml:id="echoid-s4565" xml:space="preserve">Imo ne Geometria quidem ipſa ſe abſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s4566" xml:space="preserve">nu-
              <lb/>
            meris tuebitur, aut defendet. </s>
            <s xml:id="echoid-s4567" xml:space="preserve">Inſpice ſodes elementa Geometrica, quoties quæ-
              <lb/>
            ſo figura figuræ dupla, item tria plana duobus æquari dicuntur? </s>
            <s xml:id="echoid-s4568" xml:space="preserve">unde conſtat
              <lb/>
            propoſitiones Geometricas abſque numeris demonſtrari non poſſe, quamvis
              <lb/>
            artes inter ſe ſint diverſæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s4569" xml:space="preserve">diſtinctæ; </s>
            <s xml:id="echoid-s4570" xml:space="preserve">atque eadem Staticæ doctrinæ ratio erit.</s>
            <s xml:id="echoid-s4571" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4572" xml:space="preserve">Præterea Opticæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s4573" xml:space="preserve">Catoptricæ, quæ non peculiares artes Mathematicæ ſed
              <lb/>
            Geometrici generis omnino cenſentur, alia eſt ratio, quam Staticæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4574" xml:space="preserve">multùm
              <lb/>
            diſſimilis. </s>
            <s xml:id="echoid-s4575" xml:space="preserve">nam Staticæ materia ſeu ſubjectum quæ eſt gravitas, non ſecus quàm
              <lb/>
            magnitudo, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4576" xml:space="preserve">numerus (quia omnia, ut eſt in veteri proverbio conſtant pon-
              <lb/>
            dere, numero, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4577" xml:space="preserve">menſura) in qualibet ſubſtantia magno hominum commodo
              <lb/>
            deprehenduntur; </s>
            <s xml:id="echoid-s4578" xml:space="preserve">ſed ſuperiores iſtæ non item. </s>
            <s xml:id="echoid-s4579" xml:space="preserve">Quare ut diximus Statica me-
              <lb/>
            ritò liberalium Mathematicarum artium unafuerit.</s>
            <s xml:id="echoid-s4580" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>