Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
211
(174)
212
(175)
213
(176)
214
(177)
215
(178)
216
(179)
217
(180)
218
(181)
219
(182)
220
(183)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
page
|<
<
(118)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div303
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
103
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5560
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
118
"
file
="
154
"
n
="
155
"
rhead
="
Comment. in I. Cap. Sphæræ
"/>
quæ à terra duos effectos eſſe globos inter ſe diſtinctos, diuerſosq́ue, unu@
<
lb
/>
quidem terræ, alterum uero aquæ, quamuis nullus horum globorum totus, at-
<
lb
/>
que integer appareat, ſed ambo ſeſe mutuo interſecent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5561
"
xml:space
="
preserve
">Ex qua ſententia ſe-
<
lb
/>
quitur, duo ponenda eſſe centra, unum totius Vniuerſi, quod idem dicunt eſ-
<
lb
/>
ſe, quod centrum terræ, alterum ipſius aquæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5562
"
xml:space
="
preserve
">Negare enim non poſſunt ratio-
<
lb
/>
nibus & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5563
"
xml:space
="
preserve
">experientiis conuicti, tam terram, quàm aquam eſſe rotundam, atque
<
lb
/>
ſphæricam. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5564
"
xml:space
="
preserve
">Quòd ſi illis obijcias, inde fieri, ut aqua uel uiolenter contineatur,
<
lb
/>
uel certe defluere poſſit, terramq́ue operite: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5565
"
xml:space
="
preserve
">Reſpondent, aquam ſupernatu-
<
lb
/>
rali Dei beneficio, ac miraculo ibi contentam non poſſe terram operire; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5566
"
xml:space
="
preserve
">ope-
<
lb
/>
riret uero maxime, ſi conditioni ſuæ naturæ, quæ ad decliuiora loca confluere
<
lb
/>
conatur, relinqueretur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5567
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5568
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Alii</
emph
>
vero eoſdem duos globos ex terra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5569
"
xml:space
="
preserve
">aqua cõſtituentes, nihil ſuper-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-154-01
"
xlink:href
="
note-154-01a
"
xml:space
="
preserve
">Sententia
<
lb
/>
corum, qui
<
lb
/>
tria centra
<
lb
/>
@tatuunt,
<
lb
/>
unũ terrę,
<
lb
/>
aquæ alte-
<
lb
/>
rum, & ter
<
lb
/>
tiũ totius
<
lb
/>
Vniuerſi.</
note
>
naturale admittere uolunt, ſed autumant, iuſſu Dei non ſolum aquam, ueru@
<
lb
/>
etiam terram a centro mundi receſſiſſe, neque iam ſupernaturaliter aquam cõ
<
lb
/>
tineri, ne fluat ad locum decliuiorem, terramq́ue operiat: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5570
"
xml:space
="
preserve
">Vnde hi auctores
<
lb
/>
tria centra confingunt, unum totius Vniuerſi, alterum terræ, tertium denique
<
lb
/>
ipſius aquæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5571
"
xml:space
="
preserve
">Cauſa uero, cur omnes prædicti auctores duos globos efficiant ex
<
lb
/>
terra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5572
"
xml:space
="
preserve
">aqua, hæc eſſe uidetur, quia nimirum putant, aquam multo eſſe maio-
<
lb
/>
rem ipſa terra. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5573
"
xml:space
="
preserve
">Vnde ſi aqua eſſet terræ concentrica, utique ipſam operiret.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5574
"
xml:space
="
preserve
">Duo namque circuli ſeu globi inæquales concentrici eſſe nequeunt, quin m@
<
lb
/>
ior totum minorem includat, ut ex Geometria manifeſtum eſt.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5575
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5576
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Vervm</
emph
>
utraque ſententia facile poteſt impugnari. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5577
"
xml:space
="
preserve
">Prima quidem, quo-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-154-02
"
xlink:href
="
note-154-02a
"
xml:space
="
preserve
">Cõfutatio
<
lb
/>
@triuſque
<
lb
/>
ſententiæ
<
lb
/>
ſuperioris.</
note
>
niam ſiue ulla neceſſitate confugit ad miracula: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5578
"
xml:space
="
preserve
">Secunda uero, quia dum co-
<
lb
/>
natur defendere, omnia modo eſſe naturaliter conſtituta, efſugere non poteſt,
<
lb
/>
quin concedat, ſupernaturale eſſe, quod centrum mundi non ſit centrum te@
<
lb
/>
ræ, cui naturaliter debetur ob ſummam ſui grauitatem, ut omnes philoſeph@
<
lb
/>
fatentur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5579
"
xml:space
="
preserve
">Adde quod pugnat cum omni experientia, terram non eſſe in cen-
<
lb
/>
tro totius Vniuerſi collocatam unà cum aqua. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5580
"
xml:space
="
preserve
">Vt enim paulo poſt demonſtra-
<
lb
/>
bimus, tam ſuperficies conuexa terræ, quàm aquæ, a centro mundi æquidiſtar,
<
lb
/>
quod utraque opinio negat.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5581
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5582
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Deinde</
emph
>
, quia cum auctores utriuſque ſententiæ admittant, aquã mul
<
lb
/>
to eſſe maiorem ipſa terra, concedere etiam neceſſario cogentur, plura ſtadia,
<
lb
/>
milliariaue cuilibet gradui ſuperficiei maris, ſeu aquæ correſpondere, quàm
<
lb
/>
cuilibet gradui terræ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5583
"
xml:space
="
preserve
">Nam in tot gradus diuiditur orbis terrenus, in quot glo
<
lb
/>
bus aqueus diſtribuitur, quemadmodum ſcilicet quilibet circulus cæleſtis diu@
<
lb
/>
di ſolet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5584
"
xml:space
="
preserve
">Quare ſi aqua maior eſt, quàm terra, oportet gradus aquæ eſſe maio-
<
lb
/>
res gradibus terræ, ac proinde quiuis illorum plura ſtadia, milliariaue co@ti-
<
lb
/>
nebit, quàm quilibet horum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5585
"
xml:space
="
preserve
">Cuius oppoſitum omnes Nautę aſſerunt, qui ſe
<
lb
/>
expertos fuiſſe ſępenumero reſtantur, tot ſtadia, uel milliaria comprehendere
<
lb
/>
unum quemque gradum in ſuperficię t
<
unsure
/>
erræ, quot in ſuperficie maris.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5586
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5587
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Rvrsvs</
emph
>
quoniam ſi uerę eſſent prędictæ ſententiæ, non poſſent ulli par-
<
lb
/>
ti terrę aſſignari antipodes; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5588
"
xml:space
="
preserve
">quippe cum huic terrę parti habitatę oppoſita
<
lb
/>
pars maxima ſit aquarum proſunditate contecta, ut auctores earum fabulan-
<
lb
/>
tur: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5589
"
xml:space
="
preserve
">Experientia autem quotidiana Luſitanorum, Hiſpanorumq́ue ſatis nos e-
<
lb
/>
docet, multis terrę partibus aſſignari antipodes, uel in cõtinenti, uel in inſulis:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5590
"
xml:space
="
preserve
">Vt extremę parti prouincię Chinarum fere antipodes ſunt habitantes in ca-
<
lb
/>
pite Bonę ſpei. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5591
"
xml:space
="
preserve
">Prouincię quoque Peru ferme opponitur pars illa Indię O-
<
lb
/>
rientalis, in qua emporium Calecut reperitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5592
"
xml:space
="
preserve
">Item Malachæ in India </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>