Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
Scan Original
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N15AC3">
            <p id="N18705" type="main">
              <s id="N18746">
                <pb pagenum="123" xlink:href="026/01/155.jpg"/>
              feruente; </s>
              <s id="N18752">in bullis, quæ ex guttis pluuiæ reſilientibus naſci videntur; </s>
              <s id="N18756">in
                <lb/>
              bullis etiam illis ſaponariis, quas leui calamo pueri inter ludendum in­
                <lb/>
              flant; </s>
              <s id="N1875E">hinc ex minimo ferè contactu guttula ſpargitur, niſi fortè cum
                <lb/>
              multo aſperſa puluere cruſtam quamdam induit ſolidiorem; </s>
              <s id="N18764">ſic bullæ il­
                <lb/>
              læ ad minimum etiam contactum diſſipantur; </s>
              <s id="N1876A">hinc ipſa ſuperficies
                <lb/>
              aquæ plus videtur reſiſtere quod multis experimentis comprobatur; </s>
              <s id="N18770">ſed
                <lb/>
              illo maximè, quo videmus findi à remo cum quodam quaſi ſtridulo cre­
                <lb/>
              pitu reſiſtentiæ maioris teſte; </s>
              <s id="N18778">immò cum ab ipſa naui quaſi ſulcatur,
                <lb/>
              idem ſtridor auditur, maximè in iis tractibus; </s>
              <s id="N1877E">in quibus nullis fluctibus
                <lb/>
              agitata læuigatiſſimam faciem præfert; </s>
              <s id="N18784">habes analogiam in illa cruſta,
                <lb/>
              quæ concreſcit in ſuperficie liquorum, ſed præſertim oſſarum: </s>
              <s id="N1878A">adde quod
                <lb/>
              aër paulò compreſſior vndique guttulam premens æquali niſu eam miri­
                <lb/>
              ficè tornat: </s>
              <s id="N18792">hæc tantùm tumultuatim congeſta alibi fusè pertractabi­
                <lb/>
              mus, & ex ſimpliciſſimis principiis demonſtrabimus; plura hîc de graui­
                <lb/>
              tate crant dicenda, & de grauitatione, quæ tantùm indicaſſe ſufficiat, vt
                <lb/>
              deinde Tomo quinto fusè explicentur. </s>
            </p>
            <p id="N1879C" type="main">
              <s id="N1879E">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              101.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N187AA" type="main">
              <s id="N187AC">
                <emph type="italics"/>
              Non reſistit medium propter compreſſionem partium inferiorum, quas nullo
                <lb/>
              modo comprimi neceſſe eſt, vel inſenſibiliter
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N187B7">cum enim tantus relinquatur
                <lb/>
              locus retrò, quantus acquiritur antè, nulla opus eſt compreſſione; </s>
              <s id="N187BD">ſed
                <lb/>
              partes à fronte pulſæ factâ circuitione retrorſum eunt, non certè tramite
                <lb/>
              recto; </s>
              <s id="N187C5">ſi enim frons ipſius lata ſit, haud dubiè partes pulſæ alias pellunt,
                <lb/>
              & hæ viciſſim alias longo circuitu, vt patet experientia; nulla tamen, vel
                <lb/>
              modica fieri videtur compreſſio. </s>
            </p>
            <p id="N187CD" type="main">
              <s id="N187CF">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              102.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N187DB" type="main">
              <s id="N187DD">
                <emph type="italics"/>
              Hinc quo ſunt plures partes diuidendæ, quæ antè uniebantur, maior eſt reſi­
                <lb/>
              ſtentia
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N187E8">igitur maiore vi opus eſt, igitur maiore grauitate; </s>
              <s id="N187EC">ſed in medio
                <lb/>
              denſiore ab eodem mobili plures ſeparantur quàm in rariore; </s>
              <s id="N187F2">quia ſci­
                <lb/>
              licet corpus denſum plures habet ſub minori extenſione, & rarum è con­
                <lb/>
              trario, vt videbimus ſuo loco; </s>
              <s id="N187FA">igitur in medio denſiore idem mobile ma­
                <lb/>
              jorem reſiſtentiam inuenit, quàm in rariore; </s>
              <s id="N18800">licèt vtriuſque partes
                <lb/>
              æquali nexu ſeu fibula copulentur; </s>
              <s id="N18806">quia ſcilicet plures ſunt diuidendæ
                <lb/>
              in denſiore; </s>
              <s id="N1880C">quia plures ſcilicet in æquali ſpatio occurrunt, quàm in ra­
                <lb/>
              riore; igitur maiore vi grauitatis opus eſt. </s>
            </p>
            <p id="N18812" type="main">
              <s id="N18814">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              103.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N18820" type="main">
              <s id="N18822">
                <emph type="italics"/>
              Hinc medium poteſt comparari cum alio in
                <emph.end type="italics"/>
              2.
                <emph type="italics"/>
              capitibus
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N18831">Primum eſt in
                <lb/>
              grauitate, vel denſitate, nam reuerâ ex maiori denſitate maiorem gra­
                <lb/>
              uitatem reducimus; </s>
              <s id="N18839">Secundum eſt in maiori, vel minori partium nexu,
                <lb/>
              ex quo 4. ſequuntur combinationes 2.mediorum; </s>
              <s id="N1883F">nam vel ſunt eiuſdem
                <lb/>
              grauitatis, & mollitiei; </s>
              <s id="N18845">vel eiuſdem grauitatis & diuerſæ mollitiei; </s>
              <s id="N18849">vel
                <lb/>
              eiuſdem mollitiei, & diuerſæ grauitatis; </s>
              <s id="N1884F">vel diuerſæ grauitatis, & eiuſ­
                <lb/>
              dem mollitiei; </s>
              <s id="N18855">mollius autem illud appello, cuius partes laxiori nexu
                <lb/>
              copulantur; </s>
              <s id="N1885B">porrò 4. iſtæ combinationes ſupponunt
                <expan abbr="idẽ">idem</expan>
              mobile
                <expan abbr="invtroq;">in vtroque</expan>
                <lb/>
              medio; </s>
              <s id="N18869">ſi ſit prima combinatio, motus eſt æqualis in vtroque; </s>
              <s id="N1886D">ſi ſecunda </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>