Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
< >
page |< < of 290 > >|
156 caſus concluſionis per illas partes proportiona-
les
et ſit proportio totius hore diuiſe per partes
proportionales
proportione g. ad primam parteꝫ
proportionalem
f. / tunc dico / tota illa velocitas
totius
hore ſe habet in proportione f. ad propor-
tionem
prime partis proportionalis.
Quod pro-
bo
ſic: quia velocitas equalis velocitate prime par­
tis
proportionalis extenſa per illam horam ali-
quid
facit ad intenſionem totius velocitatis: quia
eſt
pars eius / vt oſtendit ſuppoſitio p̄cedens: et tan­
ta
velocitas ſicut illa ſuperaddita preexiſtenti ex-
tenditur
per totum reſiduum a prima parte pro-
portionali
proportione g. / vt etiam dicit ſuppoſi-
tio
: igitur illa in g. proportione minus facit / quia
eſt
equalis alteri extenſe per totum, et eſt in tempo­
re
in g. proportione minori / vt dicit prima conclu-
ſio
, quia tempus diuiditur proportione g. / ergo to­
tum
ſe habet ad reſiduum a prima parte propor-
tionali
in g. proportione.
Item per totum reſiduū
a
prima parte proportionali et ſecunda extenditur
iterum
tanta velocitas non communicans cum a-
liqua
precedentium: et illud tempus reſiduum a pri­
ma
et ſecunda ſe habet in g. proportione ad totum
reſiduum
a prima: igitur illa velocitas ei coextēſa
in
g. proportione minus denominat quam prece-
dens
velocitas equalis ei coextenſa ſubiecto in g.
proportione
maiori / et ſic conſequenter: igitur de-
nominatio
totius illius velocitatis componitur ex
infinitis
continuo ſe habentibus in proportione g:
ergo
illa denominatio totius velocitatis ſiue illa
tota
velocitas (quod pro eodem capio) ſe habet ad
primam
illarum denominationum ſiue velocitatū
que
eſt prime partis proportiõalis et etiam totius
reſidui
a prima, in proportione f. / quod fuit infercn­
dum
.
Patet hec conſequentia: quia ſemper quan-
do
aliquid diuiditur proportione g. ipſum ſe ha-
bet
ad primã partē proportionalem in ꝓportione
f
. / vt poſitum eſt.
Et ex hoc patet / in caſu concluſio­
nis
tota velocitas ſe habet ad velocitatē prime par­
tis
proportiõalis in ea proportione in qua habet
totum
tempus in ordine od primam partem pro-
portionalē
proportione qua diuiditur ipſum tem-
pus
/ quod fuit probandum.
Tertia cõcluſio. Diuiſa hora vel tem­
pore
aliquo quauis proportiõe f. volueris: et in pri-
ma
parte proportionali talis proportionis mobi­
le
aliquod moueatur adequate certa velocitate, et
aliud
mobile idē in tota illa hora vel tēpore mo-
ueatur
eadem velocitate: tunc in quacun propor-
tione
ſe habuerit tempus ad primam partem pro-
portionalem
: in ea proportione ſe habebit ſpaciū
abſolutum
ſiue pertranſitum in toto tempore ad
ſpacium
pertranſitum in prima parte proportio-
nali
: vt ſi aliquod mobile moueatur velocitate vt .2.
in
prima parte proportiõali hore proportione tri-
pla
, et aliud vel idem mobile moueatur in tota ho-
ra
adequate eadem velocitate vt .2. / tūc dico / illud
mobile
quod mouetur iu tota hora velocitate vt: 2.
vel
correſpondente ei: ſexquialterum ſpacium per-
tranſit
ad ſpacium pertranſitum velocitate vt .2. in
prima
parte proportionali quoniam omne totum
diuiſum
per partes proportionales proportione
tripla
ſe habet ad primam partem proportiona-
lem
in proportione ſexquialtera / vt patet ex primo
correlario
ſecunde concluſionis quinti capitis pri­
me
partis.
Probatur tamen facile hec concluſio:
quoniam
quãdo velocitas eſt vniformis in aliquo
tempore
, ipſa diuiditur in eaſdem partes propor­
tionales
in quas diuiditur tempus / vt patet in phi­
11pḣus .6.
phiſicoꝝ
.
loſopho ſexto phiſicorū vbi inquit motus et ma-
gnitudo
pertranſita perinde at tempus diuidi-
tur
: ergo quancun proportionem habebit totum
tempus
ad primam partem proportionalem: ean-
dem
habet velocitas: et per conſequens totum ſpa-
cium
pertranſitum in toto tempore ad ſpaciū per-
tranſitum
in prima parte.
Patet hec conſequen-
tia
ex prima concluſione ſecundi notabilis.
In ca-
ſu
enim velocitas equales inequalibus coexten-
duntur
temporibus / ergo ſpacia ſe habent in pro-
portione
temporum: ſed minus tempus eſt prima
pars
proportionalis, et tempus maius eſt totum
diuiſum
in partes proportionales: ergo ſpacium
pertranſirum
in toto tempore ſe habet ad ſpacium
pertranſituꝫ
in prima parte proportionali ſicut ſe
habet
totum tempus ad primam partem propor-
tionalem
eius / quod fuit probandum.
Quarta concluſio. Diuiſa hora qua-
uis
proportione volueris in partes proportiona-
les
: et in prima illarum partium proportionalium
mobile
aliquod aliquanta velocitate moueatur, et
in
ſecunda in duplo maiori velocitate ꝙ̄ in prima:
et
in tertia in triplo maiori ꝙ̄ in prima, et ſic con-
ſequenter
: tunc illo caſu totalis velocitas ſe habe-
bit
ad velocitatem prime partis proportionalis
in
ea proportione in qua ſe habebit totum tempus
ad
primam partem proportionalem eius: et ſpa-
cium
in toto tempore adequate pertranſitum ſe
habebit
ad ſpaciū abſolutum in prima parte pro-
portionali
in proportione duplicata.
Uolo dicere /
ſi hora diuidatur modo poſito in concluſione et
exempli
gratia diuidatur proportione ſexquialte-
ra
: et moueatur mobile per illas partes propor-
tionales
proportione ſexquialtera / vt dicit caſus
concluſionis
: tunc totalis velocitas talis motus
ſe
habebit ad velocitatem prime partis proporti-
onalis
in proportione tripla: quia ſic ſe habet to-
tum
diuiſum proportione ſexquialtera ad primaꝫ
partem
proportionalem / vt patet ex quarta conclu­
ſione
quinti capitis prime partis: et ſpacium per-
tranſitum
in tota hora ad ſpacium pertranſitum
in
prima parte proportiõali ſe habet in ꝓportio-
ne
dupla ad triplam: quia tripla eſt proportio ve-
locitatum
.
Modo illa proportio tripla ad duplaꝫ
eſt
noncupla / vt patet ex octaua concluſione ſexti
capitis
ſecūde partis.
Et ſic ſi ꝑtranſit vnū pedale
in
ṗma parte ꝓportiõali: nouē ꝑtrãſit in tota hora
Demõſtratur concluſio ſic: ſit vnum mobile quod
adequate
moueatur velocitate prime partis pro-
pprtionalis
per primam partem proportionalem
dumtaxat
, et tranſeat ſpacium c. et aliud mobile
moueatur
per totam horam velocitate prime par-
tis
proportionalis.
et pertranſeat ſpacium b. et
tertiū
mobile moueatur per totam horam totali
illa
velocitate ſicut ponitur in caſu concluſiõis que
ſe
habet in f. proportione ad velocitatē prime par-
tis
proportionalis: in qua f. proportione ſe habet
totum
tempus ad primam partē eius proportio-
nalē
/ vt dicit ſecunda concluſio et prima pars hu-
ius
concluſionis: et pertranſeat ſpacium a. / et argui­
tur
ſic / ſpacii a. ad ſpacium b. eſt f. proportio: quo-
niã
tempora in quibus pertranſeuntur ſunt equa-
lia
: et velocitas qua pertranſitur a. in f. proporti-
one
eſt maior velocitate qua pertraſitur b. / vt patet
ex
caſu.
Et etiam ſpaci b. ad ſpacium c. eſt propor-
tio
f. et a. eſt ſpacium pertranſitum in tota hora
in
caſu concluſionis: et c. pertranſitum in prima
parte
proportionali: igitux propoſitum.
Maior
patet
ex ſecunda propoſitione ſecundi notabilis

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index