Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 168
>
[Figure 151]
Page: 285
[Figure 152]
Page: 289
[Figure 153]
Page: 289
[Figure 154]
Page: 290
[Figure 155]
Page: 301
[Figure 156]
Page: 302
[Figure 157]
Page: 308
[Figure 158]
Page: 310
[Figure 159]
Page: 314
[Figure 160]
Page: 314
[Figure 161]
Page: 314
[Figure 162]
Page: 319
[Figure 163]
Page: 320
[Figure 164]
Page: 334
[Figure 165]
Page: 335
[Figure 166]
Page: 351
[Figure 167]
Page: 360
[Figure 168]
Page: 361
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 168
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007031
">
<
pb
pagenum
="
507
"
xlink:href
="
016/01/156.jpg
"/>
impudentia mendacia & meras fabulas, mi
<
lb
/>
raculo omni carere potuit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007032
">
<
margin.target
id
="
marg1027
"/>
Literas quæ
<
lb
/>
deleant.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007033
">Sed literæ, quæ arte hac carent, multis
<
lb
/>
modis delentur: aut tenuiſſimo gladio cha
<
lb
/>
lybeo, aut puluere noſtri aluminis, quem ſæ
<
lb
/>
pè vtilem expertus ſum, aut aqua deſtilla
<
lb
/>
tionis calchanti, & halinitri, lachrymæ quæ
<
lb
/>
larignæ. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007034
">Delentur & aqua ſecunda, quæ inferiùs
<
lb
/>
deſcribentur ad tollendos pilos. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007035
">Verùm, plus eſt ſcientiæ in vſus modo,
<
lb
/>
quàm in inuentione. </
s
>
<
s
id
="
s.007036
">Siquidem, ſi pulue
<
lb
/>
re delendæ ſunt, affricandus eſt digitis mol
<
lb
/>
liter. </
s
>
<
s
id
="
s.007037
">Si ferro, celerrimè, & leuiſſimè tra
<
lb
/>
ctandus gladius. </
s
>
<
s
id
="
s.007038
">Si aqua, caue, ne dum
<
lb
/>
literas ſtudes abradere, chartam laceres.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007039
">Et ad ſummum, ne tam accuratum nego
<
lb
/>
tium ruditer tractes. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007040
">Dictum hucuſque de Elementis, Cœlo,
<
lb
/>
Luce, Miſtione, Metallis, Lapidibus, &
<
lb
/>
Plantis: tranſeamus iam ad Animalium hi
<
lb
/>
ſtoriam, & primò ad inſecta. </
s
>
</
p
>
<
figure
id
="
id.016.01.156.1.jpg
"
xlink:href
="
016/01/156/1.jpg
"
number
="
76
"/>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007041
">
<
emph
type
="
center
"/>
LIBER NONVS.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007042
">
<
emph
type
="
center
"/>
De animalibus, quæ ex putredine
<
lb
/>
generantur.
<
emph.end
type
="
center
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1028
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007043
">
<
margin.target
id
="
marg1028
"/>
De
<
expan
abbr
="
inſectorũ
">inſectorum</
expan
>
<
lb
/>
differentia.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007044
">ANIMALIVM genera prima
<
lb
/>
duo ſunt, alterum, quod præ
<
lb
/>
ciſa parte vitam in ea retinet,
<
lb
/>
inſectumque dicitur: atque id
<
lb
/>
ad imperfectionem attinet,
<
lb
/>
quòd plantis idem contingat. </
s
>
<
s
id
="
s.007045
">Alia ſunt ani
<
lb
/>
malia perfecta, quibus id minimè conuenit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007046
">Verùm altius communis animalium hiſto
<
lb
/>
ria petenda eſt: ac primò quærendum, cur
<
lb
/>
animalia non in rectum adeò creſcant, vt
<
lb
/>
plantæ, ſed potiùs in latum atque profun
<
lb
/>
dum. </
s
>
<
s
id
="
s.007047
">Deinde cur natura animalium quæ
<
lb
/>
dam ex ſemine genuit, alia verò abſque ſe
<
lb
/>
mine? </
s
>
<
s
id
="
s.007048
">Demùm, cur quædam animalia aliis
<
lb
/>
veſcuntur, quædam verò plantis ſolis? </
s
>
<
s
id
="
s.007049
">Ne
<
lb
/>
que idem eſſe credendum eſt, animalia è
<
lb
/>
putri materia generari, aut imperfecta eſſe,
<
lb
/>
aut inſecta. </
s
>
<
s
id
="
s.007050
">Nam lacertæ, & ſerpentes in
<
lb
/>
ter inſecta: numerantur, & tamen non ex
<
lb
/>
putri materia generantur, ſed ex ouis. </
s
>
<
s
id
="
s.007051
">Atque
<
lb
/>
viperæ etiam prodeunt ex vtero, quamuis ex
<
lb
/>
ouis neſcantur: ſed animal tamen, non ouum
<
lb
/>
naſcitur, quia in vtero ex ouo abſoluitur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007052
">Mures etiam, qui ex materia putrida gene
<
lb
/>
rantur, inter inſecta non ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.007053
">Serpentum
<
lb
/>
etiam multi omnes ſenſus habent, cùm ta
<
lb
/>
men ex putri materia ortum habuerint. </
s
>
<
s
id
="
s.007054
">Ita
<
lb
/>
que ex putredine perfectum animal oriri
<
lb
/>
haud eſt inconueniens ſicut verſa vice talpa
<
lb
/>
imperfecta oritur ex animali ſui generis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007055
">Cùm igitur hîc deſerpentibus ſermo habea
<
lb
/>
tur, tum de inſectis, non eſt tractatio hæc
<
lb
/>
pura ac generalis, ſed quoniam inſectorum
<
lb
/>
maxima pars eo modo naſcitur abſque ouo,
<
lb
/>
& abſque vtero, ne dicam parente, ſimiliter
<
lb
/>
ſerpentum plurimi eodem modo, ideò de
<
arrow.to.target
n
="
marg1029
"/>
<
lb
/>
omnibus his tractandum hîc cenſui. </
s
>
<
s
id
="
s.007056
">Porrò
<
lb
/>
vt ad inſtitutum ſermonem reuertar, cauſa
<
lb
/>
cur plantæ directè plerumque ſursùm creſ
<
lb
/>
cant, animalia verò non, ſed in latum potiùs
<
lb
/>
atque profundum, eſt, quoniam humor ani
<
lb
/>
malium eſt pinguior, ideò vndequaque ma
<
lb
/>
gis extenditur: plantarum verò calor eſt in
<
lb
/>
radice, ideò impellit, quà erumpere magis
<
lb
/>
poteſt: cùm igitur eruperit non tam facilè à
<
lb
/>
priore motus forma recedere poteſt: vnde fit
<
lb
/>
vt in molli terra plantæ magis craſſæ, & mi
<
lb
/>
nùs altæ euadant, & in ſolida tamen iuxta
<
lb
/>
aquas contrario modo: humor enim ille mi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1030
"/>
<
lb
/>
nùs pinguis eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.007057
">Cur verò animalia quædam
<
lb
/>
ſolis plantis veſcantur, alia verò ipſis ani
<
lb
/>
malibus, demonſtrandum. </
s
>
<
s
id
="
s.007058
">Animalia fuiſſe
<
lb
/>
ſola, quæ aliorum carnibus veſcerentur, poſ
<
lb
/>
ſibile non fuit: nam altero alterum
<
expan
abbr
="
comedẽ-te
">comeden
<
lb
/>
te</
expan
>
, nec alio cibo ſuppetente, cum ſemper ali
<
lb
/>
quid loco excrementi ſuperabundet, quanti
<
lb
/>
tate primùm moles tota animalium & nu
<
lb
/>
mero minueret, demum etiam imò breui de
<
lb
/>
ficeret. </
s
>
<
s
id
="
s.007059
">Quòd ſi plantis omnia animalia veſ
<
lb
/>
cerentur, non adepta fuiſſet natura perfe
<
lb
/>
ctionem quoniam ſanguis ille, & caro non
<
lb
/>
ex elementis confractis, & optimè tempera
<
lb
/>
tis conſiſteret. </
s
>
<
s
id
="
s.007060
">Ob id nullum animal, quod
<
lb
/>
carne non veſcatur, ſagax eſt, & prudens, ex
<
lb
/>
cepto elephante. </
s
>
<
s
id
="
s.007061
">Non ergo aues ſagaces,
<
lb
/>
non piſces, non animalia pedibus ſolis præ
<
lb
/>
dita, ſolicita, ſagacia & moribus humanio
<
lb
/>
ribus facere poterat. </
s
>
<
s
id
="
s.007062
">Nam quæ carnibus
<
lb
/>
vtuntur, ſenſu proximioria homini ſunt
<
lb
/>
quàm quæ plantis, vt canes, vulpes, cercopi
<
lb
/>
theci, feles, leones, delphini, vrſi, aquilæ. </
s
>
<
s
id
="
s.007063
">Tria
<
lb
/>
igitur animalium genera ſunt ciborum va
<
lb
/>
rietate diſtincta: quædam enim ſolis plantis
<
lb
/>
veſcuntur, vt equi, aſini, boues, oues, capræ.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007064
">Quædam ſolis animalibus, vt leones, delphi
<
lb
/>
ni, pantheræ. </
s
>
<
s
id
="
s.007065
">Quædam vtroque genere, vt
<
lb
/>
homines, cercopitheci, gallinæ, ſues. </
s
>
<
s
id
="
s.007066
">Quæ
<
lb
/>
animalibus veſcuntur, ſi animalia excipias,
<
lb
/>
quæ illis loco cibi ſunt, cum reliquis ciuilia
<
lb
/>
ſunt, velut coruo cum vulpe, pifici cum mil
<
lb
/>
uis, vulpi cum ſerpente, crocodilo cum regu
<
lb
/>
lo, aut lupo piſci cum mugili. </
s
>
<
s
id
="
s.007067
">Sed quæ plan
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1031
"/>
<
lb
/>
tis veſcebantur, dentibuſque obtuſioribus
<
lb
/>
indigebant: alia vngulis armauit, vt equos,
<
lb
/>
aſinos, & camelos, alia cornibus, vt
<
lb
/>
boues, & capras. </
s
>
<
s
id
="
s.007068
">Et quoniam paruis
<
lb
/>
animalibus vngularum, & cornuum præ
<
lb
/>
ſidium fugam retardaſſet, & ob virium
<
lb
/>
imbecillitatem parum attuliſſet auxilij, ob
<
lb
/>
id vtrumque illis negauit, vt leporibus, cu-</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>