Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

List of thumbnails

< >
151
151
152
152 (83)
153
153 (84)
154
154 (85)
155
155 (86)
156
156 (87)
157
157 (88)
158
158 (89)
159
159 (90)
160
160 (91)
< >
page |< < (88) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div542" type="section" level="1" n="167">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3669" xml:space="preserve">
              <pb o="88" file="0144" n="157" rhead="PHYSICES ELEMENTA"/>
            magis ad centrum accedat, acceleratur illius motus; </s>
            <s xml:id="echoid-s3670" xml:space="preserve">retar-
              <lb/>
            datur contra, ſi a centro recedat.</s>
            <s xml:id="echoid-s3671" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div545" type="section" level="1" n="168">
          <head xml:id="echoid-head240" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          2.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3672" xml:space="preserve">Orbi B cohæret pyxis P, per cujus medium Orbi inſeri-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0144-01" xlink:href="note-0144-01a" xml:space="preserve">352.</note>
            tur cylindrus L, cum ſuo tubo vitreo, ut in deſcriptione
              <lb/>
            Machinæ dictum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3673" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3674" xml:space="preserve">Globus t filo alligatus, pyxidi imponitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3675" xml:space="preserve">filum tranſmit-
              <lb/>
            titur per tubum ſtatim memoratum, ut & </s>
            <s xml:id="echoid-s3676" xml:space="preserve">per integrum
              <lb/>
            Orbis ſuſtentaculum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3677" xml:space="preserve">infra lignum ED pervenit, cui et-
              <lb/>
            iam in inferiori parte inſeritur tubus ut N cum tubo vitreo
              <lb/>
            quem funis etiam trajicit. </s>
            <s xml:id="echoid-s3678" xml:space="preserve">Manu extremitas fili retine-
              <lb/>
            tur.</s>
            <s xml:id="echoid-s3679" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3680" xml:space="preserve">Orbis circumrotatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3681" xml:space="preserve">in motu lateri pyxidis Globus ſe
              <lb/>
            applicat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3682" xml:space="preserve">circumfertur ita, ut æquali celeritate cum py-
              <lb/>
            xide moveatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3683" xml:space="preserve">Trahatur filum, ut Globus magis ad centrum
              <lb/>
            accedat, ſtatim in latus oppoſitum pyxidis impinget, quia
              <lb/>
            celerius quam ipſa pyxis movetur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3684" xml:space="preserve">Nunc ſi manus admo-
              <lb/>
            veatur, Globus a centro recedit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3685" xml:space="preserve">in latus primum py-
              <lb/>
            xidis impingit, quia tardius quam pyxis movetur.</s>
            <s xml:id="echoid-s3686" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3687" xml:space="preserve">Hanc accelerationem in acceſſu corporis ad centrum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3688" xml:space="preserve">
              <lb/>
            retardationem ex receſſu, in ſcholio primo ſequenti deter-
              <lb/>
            minamus; </s>
            <s xml:id="echoid-s3689" xml:space="preserve">moveatur ex gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s3690" xml:space="preserve">corpus, quod fertur centrum
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0144-02" xlink:href="note-0144-02a" xml:space="preserve">353.</note>
            C verſus, in curva AE, dabitur curva hæc in eodem plano
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0144-03" xlink:href="note-0144-03a" xml:space="preserve">TAB XIV.
                <lb/>
              flg. 11.</note>
            cum centro C; </s>
            <s xml:id="echoid-s3691" xml:space="preserve">celerius autem movebitur in E, tardius in
              <lb/>
            A: </s>
            <s xml:id="echoid-s3692" xml:space="preserve">ducantur lineæ AC, BC, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3693" xml:space="preserve">EC, DC, ita ut areæ ABC
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s3694" xml:space="preserve">DEC ſint æquales inter ſe, portiones curvæ AB, DE,
              <lb/>
            in temporibus æqualibus, a corpore deſcribuntur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3695" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3696" xml:space="preserve">ideo,
              <lb/>
            corpus, quod vi verſus centrum tendente in curva retinetur,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0144-04" xlink:href="note-0144-04a" xml:space="preserve">354.</note>
            dicitur deſcribere areas circa illud centrum temporibus pro-
              <lb/>
            portionales.</s>
            <s xml:id="echoid-s3697" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3698" xml:space="preserve">Hujus propoſitionis inverſam etiam demonſtramus, cor-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0144-05" xlink:href="note-0144-05a" xml:space="preserve">355.</note>
            pus, quod movetur in linea aliquâ curvâ in plano, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3699" xml:space="preserve">deſcri-
              <lb/>
            bit areas circa punctum quoddam temporibus proportionales,
              <lb/>
            à recta linea detorqueri & </s>
            <s xml:id="echoid-s3700" xml:space="preserve">urgeri vitendente ad idem pun-
              <lb/>
            ctum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3701" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s3702" xml:space="preserve">Quo major eſt quantitas materia in corpore, eomajor eſt,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0144-06" xlink:href="note-0144-06a" xml:space="preserve">356.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>