Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
< >
page |< < of 290 > >|
111. correĺ.
Ex hac ↄ̨cluſione ſequitur primo / diuiſa hora
per
partes proportionales proportione ſuperpar­
ticulari
quauis libuerit: diſtributa velocitate vt
in
caſu ſecunde concluſionis ponitur, ita videlicet /
mobile in prima parte proportiõali moueatur
aliquantulum
, et in ſecunda in duplo velocius, et in
tertio
in triplo velocius ꝙ̄ in prima, et in quarta in
quadruplo
velocius ꝙ̄ in prima, et ſic conſequenter /
tūc
tota velocitas erit equalis velocitati tertie par­
tis
proportiõalis ſi fuerit facta diuiſio ꝓportione
ſexquialtera
: et ſi fuerit diuiſio facta ſexquitertia
tota
velocitas erit equalis velocitati quarta par-
tis
proportionalis: et ſi fuerit facta diuiſio propor­
tione
ſexquiquarta erit equalis velocitati quinte
partis
proportionalis: et ſic conſequenter aſcendē­
do
per ſpecies proportionis ſuperparticularis et
per
partes proportionales.
Probatur correlariū
facile
ex ſecunda concluſione: quoniã facta diuiſio-
ne
hore proportione ſexquialtera: tota hora ſe ha-
bet
ad primam partē in proportione tripla / vt con­
ſtat
: ergo tota velocitas vt dicit concluſio ſe habet
ad
velocitatē prime partis proportionalis in pro-
portione
tripla et in tali proportione ſe habet ve-
locitas
tertie partis proportionalis ad velocitatē
prime
/ vt dicit caſus igr̄.
Itē diuiſiõe facta partes
ꝓportiõales
ꝓportiõe ſexquitertia: totū ſic diuiſuꝫ
ſe
habet ad primam partem proportionalem in ꝓ­
portione
quadrupla: ergo totalis velocitas ſe ha-
bet
ad velocitatem prime partis proportiõalis in
proportione
quadrupla / vt patet ex ſecūda conclu-
ſione
: et tanta eſt velocitas quarte partis / igitur.
Et
ſic
probabis reſiduas partes in infinitum.
222. correĺ.
Sequitur ſecūdo / hora diuiſa per partes pro-
portionales
proportione ſexquialtera et mobile a.
in
prima parte moueatur aliquantulū, et in ſecun-
da
parte in duplo velocius, et in tertia in triplo ve-
locius
in prima, et ſic conſequenter: vt in prima
parte
proportionali pertranſit vnum pedale: in to­
ta
hora pcriranſit nouē.
Probatur / quia illo caſu
poſito
velocitatis totius ad velocitatē prime par-
tis
eſt proportio tripla: vt patet ex precedenti: igi-
tur
ſpacii pertraſiti in tota hora ad ſpaciū ꝑtran-
ſitum
in prima parte eſt ꝓportio dupla ad triplam /
vt
ptꝫ ex quarta huius: ſed noncupla eſt dupla ad
triplam
ex ſecūda parte huius operis capite ſexto /
igitur
totius ſpacii pertrãſiti in tota hora ad ſpa­
cium
pertranſitum in prima parte eſt ꝓportio non­
cupla
/ quod fuit probandum. 333. correĺ.
Sequitur tertio /
diuiſa
hora vel tempore aliquo proportione qua-
uis
ſuperparticulari / vt poſitum eſt in primo corre­
lario
: ſpacii pertrãſiti in tota hora ad ſpaciū per-
tranſitum
in prima parte eſt proportio dupla ad
proportionem
quam habet velocitas tertie partis
ad
velocitatem prime partis ſi fuerit diuiſio facta
proportione
ſexquialtera: ſi vero fiat proportione
ſexquitertia
in proportione dupla ad proportio-
nem
velocitatis quarte partis ad velocitatem pri-
me
.
ſi ſexquiquarta in proportione dupla ad pro-
portionem
velocitatis quinte partis ad velocita-
tem prime / et ſic conſequenter.
Et quia hoc correla-
rium
manifeſte ſequitur ex predictes ꝓbatione non
indiget
. 444. correĺ
Ex quo ſequitur quarto / hora diuiſa
per
partes proportionales proportione aliqua
ſuperparticulari
quauis volueris: et aliquod mo-
bile
moueatur in prima etc̈. / vt poſitū eſt: ſpacii per­
tranſiti
eſt tota hora eſt noncuplum ad ſpaciū per-
tranſitum
in prima parte proportionali ſi fuerit
diuiſio
facta proportione ſexquialtera: ſi vero pro­
portio
eſt ſequitertia: eſt ſexdecuplum: ſi autē pro­
portione
ſexquiquarta: eſt vicecuplum quintuplū.
ita in prima parte pertranſit vnum pedale in to­
ta
hora viginti quin pedalia: et ſic conſequenter.
Patet hoc correlarium ex predictis. Innumera
alia
correlaria inferre poteris ſi virtutē et robur,
ſecunde
et quarte concluſionis diligenter inſpexe-
ris
: non ſolum in generibus proportionum multi-
plicis
at ſuperparticularis: verū etiam pari faci­
litate
in omnibus aliis generibus puta ſuprapar-
tiente
multiplici ſuperparticulari multiplici ſu-
perpartiente
.
Sexta cõcluſio. Diuiſa hora quauis
proportione
libuerit et in quacun proportione ſe
habuerint
due partes immediate in eadem propor­
tione
vel maiori ſe habuerit velocitas minoris par­
tis
ad velocitatem maioris: tota illa velocitas eſt
infinita
: ſpacium pertranſitum pari ratione infi­
nitum
erit.
Probatur ſecnnda pars concluſionis
quoniam
in illo caſu mobile / quod ſic mouetur tan­
tum
ſpacium pertranſit in ſequenti parte ſicut in
priori
vel maius et ſunt infinite partes proportio-
nales
: ergo in totali hora infinitum pertranſibit.
Patet cõſequentia cum minore: et arguitur maior /
qm̄
qualis eſt proportio prime partis ad ſecundaꝫ
partē
proportionalē talis eſt ꝓportio velocitatis
ſecunde
partis proportionalis ad velocitatem pri­
me
partis vel maior: igitur tantum ſpaciū pertran­
ſit
in ſecūda ſicut in prima vel maius.
Item qualis
eſt
proportio ſecunde partis ad tertiam partem ta­
lis
eſt proportio velocitatis tertie partis ad ſecun­
de
/ et ſic conſequenter de quibuſcun duabus par-
tibus
proportionalibus immediatis / vt ptꝫ ex caſu
concluſionis
: igitur in qualibet pate immediate ſe­
quente
alteram maiorem, mobile motum tali velo­
citate
pertranſit tantum ſpacium ſicut in īmediate
precedenti
vel maius / quod fuit probãdum.
Patet
tamen
conſequentia ex quarta et quīta ꝓpoſitioni­
bus
ſecundi notabilis.
Et ſic patet ſecunda pars et
per
conſequens prima.
Si enim mediante illa velo­
citate
mobile pertranſit infinitum ſpacium: conſe­
quens
eſt illam velocitatem infinitam eſſe.
(Eſt em̄
in
tempore fiuito)
Patet igitur concluſio.
551. correĺ.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index