1tigna / pluteos / crates / rudentes / faſcicalos / ſaccos / lana / al
ga / foenoue infertos obiicito: præſertimque ponito / ut extent
propendentes / et deundantes. contra ignes iſta hæc madifa
cito / maxime aceto / aut luto et crudo latere operito. contra
aquas ne laterem proluant pelles ſuperextendito: rurſus con
tra ictus / ne pelles pertonſentur et collacerentur centonas
infuſas et madentes adiicito. Circumuallatio obſeſſis moe
nibus pluribus de cauſis propinqua ſtatuetur / non inconſul
te: nam breuiore ductu / minore militum labore / leuiore ma
teriæ copia atque impenſa perfinietur: et peracta paucioribus
indigebit excubiis: ſed ne ita intra pomeria eſt impingenda / ut
oppidani muralibus tormentis militem in caſtris aut in opere
opprimant. quod ſi fit quidem circumuallatio: uti obſeſſis præ
ſidia: et commeatus aliunde petita abuetentur. certe modo
hoc ipſum ex inſtituto aſſequare ubi uis interceperis aditus
atque intercluſeris commodiſſime habebitur ſiue pontes præ
ualaris ſiue alibi uada et uias trabe aut maceria perſepſeris
ſiue ſtagna / lacus / paludes / flumina collesue inter ſe opere
perducto uinxeris ſiue dederis operam ut aquarum uis re
creſcat deuexaque circumpleat. his addenda ſunt quæ ad re
pugnationis et præmunitonis uſum ualeant. nam foſſam agge
rem turrimque et eiuſmodi / et contra oppidanos et contra ſub
ſidiarias prouincialium manus communiſſe oportet: ne
quid hi eruptione aut hi concurſu et inuaſione officiant ac
ponentur quidem præterea locis idoneis caſtella et ſpeculæ
quibus militi et iumentis aquatio / lignatio / pabulatioque tu
tior liberior commodiorque ſit: ſed ne ita diſgregabuntur co
piæ in partes uarias ut non uno impio regi unis uiribus de
certare una conſpiratione alter alteri ſubſidio eſſe extemplo
poſſit. Iuuat hic illud referre dignum memoratu ex Apiano
hiſtorico. nam apud Peruſiam quidem Octauianus dum Lu
cium obſideret: foſſam duxit ſtadia quinquaginta et ſex pro
tenſam uſque ad tyberim latamque profundamque pedes. xxx.
Adiunxit præterea murum excelſum et ligneas turres qinquaginta
ga / foenoue infertos obiicito: præſertimque ponito / ut extent
propendentes / et deundantes. contra ignes iſta hæc madifa
cito / maxime aceto / aut luto et crudo latere operito. contra
aquas ne laterem proluant pelles ſuperextendito: rurſus con
tra ictus / ne pelles pertonſentur et collacerentur centonas
infuſas et madentes adiicito. Circumuallatio obſeſſis moe
nibus pluribus de cauſis propinqua ſtatuetur / non inconſul
te: nam breuiore ductu / minore militum labore / leuiore ma
teriæ copia atque impenſa perfinietur: et peracta paucioribus
indigebit excubiis: ſed ne ita intra pomeria eſt impingenda / ut
oppidani muralibus tormentis militem in caſtris aut in opere
opprimant. quod ſi fit quidem circumuallatio: uti obſeſſis præ
ſidia: et commeatus aliunde petita abuetentur. certe modo
hoc ipſum ex inſtituto aſſequare ubi uis interceperis aditus
atque intercluſeris commodiſſime habebitur ſiue pontes præ
ualaris ſiue alibi uada et uias trabe aut maceria perſepſeris
ſiue ſtagna / lacus / paludes / flumina collesue inter ſe opere
perducto uinxeris ſiue dederis operam ut aquarum uis re
creſcat deuexaque circumpleat. his addenda ſunt quæ ad re
pugnationis et præmunitonis uſum ualeant. nam foſſam agge
rem turrimque et eiuſmodi / et contra oppidanos et contra ſub
ſidiarias prouincialium manus communiſſe oportet: ne
quid hi eruptione aut hi concurſu et inuaſione officiant ac
ponentur quidem præterea locis idoneis caſtella et ſpeculæ
quibus militi et iumentis aquatio / lignatio / pabulatioque tu
tior liberior commodiorque ſit: ſed ne ita diſgregabuntur co
piæ in partes uarias ut non uno impio regi unis uiribus de
certare una conſpiratione alter alteri ſubſidio eſſe extemplo
poſſit. Iuuat hic illud referre dignum memoratu ex Apiano
hiſtorico. nam apud Peruſiam quidem Octauianus dum Lu
cium obſideret: foſſam duxit ſtadia quinquaginta et ſex pro
tenſam uſque ad tyberim latamque profundamque pedes. xxx.
Adiunxit præterea murum excelſum et ligneas turres qinquaginta