Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Table of figures

< >
[Figure 151]
[Figure 152]
[Figure 153]
[Figure 154]
[Figure 155]
[Figure 156]
[Figure 157]
[Figure 158]
[Figure 159]
[Figure 160]
[Figure 161]
[Figure 162]
[Figure 163]
[Figure 164]
[Figure 165]
[Figure 166]
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002705">
                <pb pagenum="158" xlink:href="009/01/158.jpg"/>
              poteſt proximum eſſe debet, vt vectis pars longior ſit ad partes potentiæ
                <lb/>
              mouentis. </s>
              <s id="s.002706">vt plurimum verò fulcimentum eſt inter pondus, & potentiam:
                <lb/>
              aliquando etiam eſt ex altero vectis extremo, ita vt onus ſit inter fulturam,
                <lb/>
              & potentiam; aliquando potentia eſt inter vtrunque, vnde tres vectis ſpe­
                <lb/>
              cies exiſtunt. </s>
              <s id="s.002707">vt in ſubiectis figuris apparet. </s>
              <s id="s.002708">In prima, vectis eſt A B, fultu­
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.158.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/158/1.jpg" number="87"/>
                <lb/>
              ra E, onus C. potentia autem ſeu vis,
                <lb/>
              ſeu aliud pondus
                <expan abbr="mouẽs">mouens</expan>
              ſit vbi D. quæ
                <lb/>
              deorſum in D, præmens eleuabit ſur­
                <lb/>
              ſum ex altera parte onus C. & vectis
                <lb/>
              circa fulturam E, tanquam centrum
                <lb/>
              conuertetur. </s>
              <s id="s.002709">In altera figura pondus
                <lb/>
              eſt inter fulturam, & potentiam, ful­
                <lb/>
              tura autem in altera extremitate, vt
                <lb/>
              patet in figura, hic autem potentia
                <lb/>
              non præmit deorſum in D: ſed ſurſum
                <lb/>
              vectem eleuando pondus C, attollitur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.002710">In tertia tandem figura potentia, eſt
                <lb/>
              inter vtrunque, eſt enim in D, ibique
                <lb/>
              ſurſum vrget. </s>
              <s id="s.002711">verum tamen eſt hunc vectem artificibus eſſe inutilem, quip­
                <lb/>
              pe qui nullo modo iuuet potentiam, imò verò pondus ipſum grauius reddit:
                <lb/>
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              hoc genere in his Mechanicis indigemus.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002712">Reſpondet igitur dubitationi, dicens rationem huius incrementi poten­
                <lb/>
              tiæ motricis, quod fit aſſumpto vecte fortè inde oriri, quod vectis ſit quæ­
                <lb/>
              dam libra, cuius alterum brachium ſit altero longius; in prima autem quæ­
                <lb/>
              ſtione explicatum eſt, cur libra maior, maiorem vim habeat, eam ad cir­
                <lb/>
              culum reducendo; vectis autem fit libra, hypomoclion enim eſt loco ſparti,
                <lb/>
              tam enim ſpartum, quam hypomoclion veluti centra manent. </s>
              <s id="s.002713">quoniam ve­
                <lb/>
              rò ab eodem pondere, cęlerius, ſiue maiori vi mouetur linea, quantò lon­
                <lb/>
              gior à centro fuerit, vt dictum eſt de admiranda circuli natura; hinc fit, vt
                <lb/>
              cum duæ ſint in vecte potentiæ, ſiue duo pondera, mouens, & motum, illud
                <lb/>
              facilius ac maiore vi moueat, ſiue vires ex vecte acquirat, quod longiorem
                <lb/>
              vectis partem preſſerit. </s>
              <s id="s.002714">quemadmodum igitur pars vectis longior, quæ ſpe­
                <lb/>
              ctabat ad mouentem potentiam, ſuperat minorem partem, in qua eſt mo­
                <lb/>
              tum; ita etiam maius eſt pondus
                <expan abbr="motũ">motum</expan>
              , quàm mouens. </s>
              <s id="s.002715">ſemper autem quan­
                <lb/>
              to ab hypomoclio magis diſtabit potentia, tantò facilius mouebit, cuius
                <lb/>
              cauſa ſupra reddita eſt, quoniam nimirum, quæ plus à centro elongatur ma­
                <lb/>
              iorem deſcribit circulum, qui magis ad lineam rectam accedit: quare ab
                <lb/>
              eadem potentia adhibito vecte, tantò facilius pars vectis mouens dimoue­
                <lb/>
              bitur, quantò magis à fulcimento diſtabit. </s>
              <s id="s.002716">Exempli gratia ſit in ſuperiori
                <lb/>
              prima figura vectis A B, pondus C, mouens D, hypomoclion E, in qua præ­
                <lb/>
              dicta poteris contemplari. </s>
              <s id="s.002717">vltima illa textus verba
                <emph type="italics"/>
              (Quod autem vbi D, mo­
                <lb/>
              uens, vbi F, motum autem vbi C, pondus in G,)
                <emph.end type="italics"/>
              videntur ſuperuacanea, atque
                <lb/>
              mendosè addita.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002718">In hac quæſtione reſpexit Ariſt. ſolùm ad primam vectis ſpeciem. </s>
              <s id="s.002719">Illud
                <lb/>
              demum, quod dixit eandem habere rationem potentiam ad pondus, quàm
                <lb/>
              partes vectis inuicem demonſtratum eſt poſtea acutiſſimè ab Archimede </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>