Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007111
">
<
pb
pagenum
="
509
"
xlink:href
="
016/01/158.jpg
"/>
de litera Ariſtotelis, quòd multis in locis
<
lb
/>
corrupta ſit, non obſcuræ ſunt coniecturæ.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007112
">Itaque anima calore cœleſti determinatur,
<
lb
/>
& numerum ſuum ſpecies omnes habent.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007113
">Nec ex materia ſpecies mutatur, medò for
<
lb
/>
mam ſuſcipere poſſit. </
s
>
<
s
id
="
s.007114
">Varietates autem ex
<
lb
/>
materia, vt etiam in his, quæ à parentibus
<
lb
/>
generantur, ad monſtra referendæ ſunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007115
">Quòd ſi ad ſpecies referas, fient prorſus ſpe
<
lb
/>
cies infinitæ. </
s
>
<
s
id
="
s.007116
">Eſt etiam aliud argumentum,
<
lb
/>
cùm videamus muſcas in Italia, in Germa
<
lb
/>
nia, Indiâque, & Æthiopia, tum aliis regio
<
lb
/>
nibus tam procul inter ſe diſtantibus, & ex
<
lb
/>
tam diuerſa materia genitis, forma, & mo
<
lb
/>
ribus ſimiles eſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.007117
">Quòd ſi hæc vis in cœlo
<
lb
/>
non eſſet materiaque diuerſa, ſpecies diuer
<
lb
/>
ſæ generarentur, propemodum tot eſſent
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1037
"/>
<
lb
/>
ſpecies muſcarum, quot muſcæ. </
s
>
<
s
id
="
s.007118
">Quòd verò
<
lb
/>
genita è putri materia in perpetuum pro
<
lb
/>
pagari poſſint, aliàs demonſtratum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.007119
">Quæ
<
lb
/>
igitur diuerſæ ſint ſpeciei, & quæ ſolùm
<
lb
/>
deficiant, & monſtra mereantur appellari,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1038
"/>
<
lb
/>
iam dictum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.007120
">Reliquum eſt, vt oſtenda
<
lb
/>
mus, nullum animal ex putredine genitum
<
lb
/>
manſueſcere: ſed omnia talia admodum
<
lb
/>
agreſtia eſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.007121
">Quod primò contingit, quia
<
lb
/>
(vt dictum eſt) ſenſus habent interiores de
<
lb
/>
biles: quæ autem manſueſcunt, imaginatri
<
lb
/>
cem vim & memoriam conſpicuam habere
<
lb
/>
debent: tum quia exanguia, ideóque timi
<
lb
/>
da: timor autem, vt inferiùs docebimus,
<
lb
/>
impedit, ne cicura fiant. </
s
>
<
s
id
="
s.007122
">Sunt etiam ple
<
lb
/>
runque breuis vitæ: tempore autem indigent
<
lb
/>
quæcunque manſueſcere debent. </
s
>
<
s
id
="
s.007123
">Demùm
<
lb
/>
nullum eſt contractus huius manſuetudinis
<
lb
/>
imò neque conſuetudinis veſtigium à paren
<
lb
/>
tibus, quod plurimùm facit ad propoſitum
<
lb
/>
animalium, quæ cicurare volumus: hoc au
<
lb
/>
tem infrà docebimus. </
s
>
<
s
id
="
s.007124
">Etſi aliquid in rem
<
lb
/>
facit, talia omnia cùm fœda ſint aſpectu,
<
lb
/>
& horribilia, nemo illorum conſuetudi
<
lb
/>
nem deſiderabit, etiamſi intentum aſſequi
<
lb
/>
poſſe ſperet. </
s
>
<
s
id
="
s.007125
">Sed quædam horum planè no
<
lb
/>
bis vtilia ſunt, vt apes: quas tractare ob
<
lb
/>
commodum cogimur. </
s
>
<
s
id
="
s.007126
">Sunt autem potiùs
<
lb
/>
inſecta, quàm è putri materia genita. </
s
>
<
s
id
="
s.007127
">Inſe
<
lb
/>
ctorum enim alia volant, vt muſcæ, & apes:
<
lb
/>
alia in terra degunt vt vermes, & lacertæ:
<
lb
/>
alia ambigui generis, vt formicæ: alia vi
<
lb
/>
uunt in aquis, vt ſcolopendræ: aliæ volant
<
lb
/>
& in aquis tamen viuunt, vt muſcæ fluuia
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1039
"/>
<
lb
/>
tiles: alia in aquis, & terra, vt crocodili. </
s
>
<
s
id
="
s.007128
">No
<
lb
/>
biliſſima ſunt omnium tria genera: ſerpen
<
lb
/>
tes ob magnitudinem, apes, & bombyces
<
lb
/>
ob opus. </
s
>
<
s
id
="
s.007129
">Serpentes in immenſam magnitu
<
lb
/>
dinem creſcere teſtatur euentus, cùm M. </
s
>
<
s
id
="
s.007130
">At
<
lb
/>
tilius Regulus ad Bagradam fluuium, tor
<
lb
/>
mentis atque baliſtis in Africa vnum lon
<
lb
/>
gitudinis pedum 120. occiderit. </
s
>
<
s
id
="
s.007131
">Et in ven
<
lb
/>
tre Boæ temporibus Claudij Cæſaris inte
<
lb
/>
ger inuentus infans, Boa interfecta. </
s
>
<
s
id
="
s.007132
">Alitur
<
lb
/>
hoc genus lacte, ſugitque vaccas lactantes.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007133
">Dracones etiam eſſe referunt, qui elephan
<
lb
/>
tem totum exugant, & interimant. </
s
>
<
s
id
="
s.007134
">Sunt
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1040
"/>
<
lb
/>
& in Calecuto Indiæ orientalis animalia
<
lb
/>
ſerpentibus ſimilia, ſcilicet ore, oculis,
<
lb
/>
cauda prælonga, abſque pilis, aprorum
<
lb
/>
magnitudine, aliquando etiam vaſtiore ca
<
lb
/>
pite, ſed pedes habent quatuor venen ó
<
lb
/>
que carent. </
s
>
<
s
id
="
s.007135
">Alia his ſimilia edunt in Hiſ
<
lb
/>
paniola inſula occidentalis Indiæ, vocata
<
lb
/>
Hyuana, dorſo ſpinoſa, aphona ſeu abſque
<
lb
/>
voce, quatuor pedibus, lacertarum cauda,
<
lb
/>
dentibus acutiſſimis, cuniculis maiora, ceu
<
lb
/>
leporum magnitudine, in arboribus, terra,
<
lb
/>
& aquis abſque diſcrimine degentia, famis
<
lb
/>
ad multos dies patientia, pelle coloribus va
<
lb
/>
riis diſtincta ac leui, vt ſerpentibus cæte
<
lb
/>
ris, venter ſupremus qualis auibus eſt, ſed
<
lb
/>
ampliſſimus à mento ad pectus. </
s
>
<
s
id
="
s.007136
">Sunt &
<
lb
/>
quos vocant Bardatos à phaleratorum equo
<
lb
/>
rum ſimilitudine, teſtudinei generis, iu
<
lb
/>
cundi guſtu, magnitudine cuniculi, colore
<
lb
/>
albo, & cinereo diſtincto: in terræ foueis,
<
lb
/>
quas pedibus excauant, habitare ſolent, &
<
lb
/>
ipſi quatuor pedibus, anguina pelle, & cau
<
lb
/>
da: fert hos India occidentalis, iuxta ean
<
lb
/>
dem inſulam. </
s
>
<
s
id
="
s.007137
">In aurea Caſtiglia frequentes
<
lb
/>
ſunt viperæ, quæ longitudine 20. pedes
<
lb
/>
æquent, quibus caput non minus eſt, quàm
<
lb
/>
hœdo. </
s
>
<
s
id
="
s.007138
">In regno etiam Senegæ, miræ ma
<
lb
/>
gnitudinis ſerpentes abſque pedibus, & aliis
<
lb
/>
inueniuntur, quales Boas eſſe diximus. </
s
>
<
s
id
="
s.007139
">Ma
<
lb
/>
iores mittit Taprobana. </
s
>
<
s
id
="
s.007140
">Olim Epidaurij
<
lb
/>
maximos ſerpentes nutriebant, & cicura
<
lb
/>
bant, vnde nata etiam fabula Alexandri
<
lb
/>
apud Lucianum. </
s
>
<
s
id
="
s.007141
">Et Romani in ſuperſtitio
<
lb
/>
nem conuerſi, cùm in Æſculapij ſtatua la
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1041
"/>
<
lb
/>
tuiſſet. </
s
>
<
s
id
="
s.007142
">Latêre autem hoc genus ſerpentum
<
lb
/>
ſolet, & diu poteſt, quoniam exiguo con
<
lb
/>
tentum eſt cibo, propter viſcerum anguſtiam
<
lb
/>
& paucitatem caloris natiui, temperaturæ
<
lb
/>
que ſiccitatem. </
s
>
<
s
id
="
s.007143
">Atque hoc norunt circula
<
lb
/>
tores, qui eos in pyxide lignea circumfe
<
lb
/>
runt, cumque commodiſſimè, modico furfu
<
lb
/>
re appoſito. </
s
>
<
s
id
="
s.007144
">Sed magnitudinis ſerpentum
<
lb
/>
cauſa eſt calor regionis: nam ſerpentes du
<
lb
/>
ra ſunt carne, ob id in immenſum creſcere
<
lb
/>
apti: nam & arbores plurimùm
<
expan
abbr
="
creſcũt
">creſcunt</
expan
>
, quia
<
lb
/>
denſiores ſunt ſubſtantia: ſic & elephantes.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007145
">Sed ſerpentibus frigida natura obſtabat, ob
<
lb
/>
id non niſi in calidiſſimis regionibus illi ad
<
lb
/>
tantam poſſunt peruenire magnitudinem. </
s
>
<
s
id
="
s.007146
">At
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1042
"/>
<
lb
/>
qui nequeunt creſcere calore auxiliante, ne
<
lb
/>
ceſſariò ſicciſſima ſunt natura, atque ob id
<
lb
/>
pernicioſiſſimi. </
s
>
<
s
id
="
s.007147
">Regulum ſeu baſilicum fe
<
lb
/>
runt, vel voce ſola, vel intuitu homines oc
<
lb
/>
cidere: quòd ſi ita eſt, infici aërem in vtro
<
lb
/>
que ſpiritu eſt neceſſe: nam ſimulachrum
<
lb
/>
illud quod lucis auxilio mittit, veneni par
<
lb
/>
ticeps eſſe non poteſt. </
s
>
<
s
id
="
s.007148
">Igitur non ſecùs ac
<
lb
/>
mulieres ſpecula vitiant dum menſibus de
<
lb
/>
tinentur, homines ac animalia voce, vel in
<
lb
/>
tuitu ſerpentum affici poſſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.007149
">Obſeruatum
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1043
"/>
<
lb
/>
eſt ſerpentes, anguéſque, & quibus vene
<
lb
/>
num adeſt, in trifolio non habitare, lateréve,
<
lb
/>
quod herba illis exitio ſit, vt illi cæteris, ob
<
lb
/>
id commodè in locis calidioribus ſeritur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007150
">Viperæ etiam, quæ aquas inhabitant, parum
<
lb
/>
aut nihil veneni retinent, non enim poſſunt
<
lb
/>
eſſe ſiccæ. </
s
>
<
s
id
="
s.007151
">At venenum aut eſt immodica ſic
<
lb
/>
citas, aut cum immodica ſiccitate coniun
<
lb
/>
ctum. </
s
>
<
s
id
="
s.007152
">Itaque vt non omnes ſerpentes vene
<
lb
/>
noſi, ita neque omnia animalia, quæ veneno
<
lb
/>
prædita ſunt ſerpunt. </
s
>
<
s
id
="
s.007153
">Nam & ſcorpij, & buſ
<
lb
/>
fones, & araneæ, & cancrorum genera quæ
<
lb
/>
dam in India occidentali, & formicarum
<
lb
/>
nonnullæ quamuis pedes
<
expan
abbr
="
habeãt
">habeant</
expan
>
, non tamen </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>