Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Page concordance

< >
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001766">
                <pb pagenum="155" xlink:href="025/01/159.jpg"/>
              ejuſdem cum lapide molis competit; at verò pars aëris, quæ in medio aëre
                <lb/>
              per Horizontalem movetur, cum aliis ſibi ſubjectis, & impoſitis, gravitatio­
                <lb/>
              ne communi gravitat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001767">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001768"> Per vos mihi liceat, breve Parergon interferete, vt hæc meliùs
                <lb/>
              intelligantur. </s>
              <s id="s.001769">Corpus, quod eſt in medio, vel ejuſdem eſt cum medio gra­
                <lb/>
              vitatis, vel majoris, vel minoris; ſi minoris, innatat medio; ſi majoris, im­
                <lb/>
              mergitur; ſi æqualis, in quocunque loco illud colloces, ibi manet: porrò
                <lb/>
              corpus humido innatans, gravitatione communi cum ipſo medio gravitat;
                <lb/>
              cujus rei luculentum exémplum, vel experimentum attuliſti, Auguſtine; nem­
                <lb/>
              pe totum illud vas appenſum 25. libr. pendit, ſive lignum quieſcat, ſive flu­
                <lb/>
              ctuet; ſive in fundo vaſis atte retineatur; ſive ſurſum emergat; ſive per
                <lb/>
              Horizontalem feratur: Et verò vbi nihil propriæ & ſingularis gravitatio­
                <lb/>
              nis retinet, in communem gravitationem totam ſuam vim refundit; hinc
                <lb/>
              manus ligno innatanti ſuppoſita nullum pondus ſentit, niſi fortè illud tan­
                <lb/>
              tulum attollas, vel filo ex parte immerſum ſuſtineas; tunc enim vas ipſum
                <lb/>
              minùs pendit; v.g. ſi dum lignum ex parte immerſum ſuſtines, ſentis trium
                <lb/>
              libr.pondus, vas 22. libr. </s>
              <s id="s.001770">tunc erit; hinc ſi vas dextrâ, lignum verò filo ap­
                <lb/>
              penſum ſiniſtrâ ſuſtineas, vtraque ſimul totum pondus, ſed qua propor­
                <lb/>
              tione plus ligni ſiniſtra ſuſtinet, eadem in vaſe dextera minus pondus ſu­
                <lb/>
              ſtinet: porrò ſi corpus aqua gravius ſit, v.g.plumbum, haud dubiè immer­
                <lb/>
              gitur, ſit v.g, idem vas 20. libr.ſit pila plumbea 10. libr. </s>
              <s id="s.001771">vbi hæc fundum
                <lb/>
              vaſis attigit, totum vaſis pondus erit 30.libr.at ſi vas pendatur eo dumtaxat
                <lb/>
              tempore, quo pila plumbea per aquam deſcendit, ſupra 20. libr. </s>
              <s id="s.001772">illam tan­
                <lb/>
              tum ponderis acceſſionem ſenties, quam aqua, vt ſic loquar, plumbo detra­
                <lb/>
              hit, æqualem ſcilicet ponderi portionis aquæ, ejuſdem molis; ſupponamus
                <lb/>
              autem gravitatem plumbi eſſe decuplam gravitatis aquæ, vas erit 21. libr.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001773">idem ſiet, ſi pila omnino immerſa filo ſuſtineatur. </s>
              <s id="s.001774">Hinc duo Paradoxa facilè
                <lb/>
              deducetis; primum ſit, corpus leve, quod ſurſum per mediam aquam vaſe
                <lb/>
              contentam emergit, magis gravitat in eum, qui vas ipſum ſuſtinet, quàm
                <lb/>
              corpus grave, quod per mediam aquam deorſum fertur: ac proinde corpus
                <lb/>
              levius majorem vim gravitationis exerit, quàm gravius; hinc quò plus ſin­
                <lb/>
              gularis gravitationis corpus retinet intra medium vaſe contentum, mino­
                <lb/>
              rem vim facit adversùs illum, qui vas ſuſtinet; & quoad vim ponderis, perin­
                <lb/>
              de eſt, ſive prædicta pila plumbea liberè per aquam deorſum eat, ſive aquæ
                <lb/>
              immerſa & filo appenſa ſuſtineatur; contra verò quò minus ſingularis gra­
                <lb/>
              vitationis corpus retinet, eò magis gravitat in eum, qui præfatum vas ſu­
                <lb/>
              ſtinet. </s>
              <s id="s.001775">Alterum Paradoxum eſt: Quiſquis prædictum vas portat, præter 20.
                <lb/>
              libr. aquæ 1. libram plumbi ſuſtentat, quamvis alioquin plumbum immer­
                <lb/>
              ſum & filo appenſum ab infinita potentia ſuſtineatur; quia ſcilicet me­
                <lb/>
              dium 1/18 gravitationis plumbo detrahit, ſcilicet 1. libram: cùm igitur ille
                <lb/>
              aëris tractus, qui à vento igitur, nihil propriæ gravitationis retineat, ſed to­
                <lb/>
              tam in communem conferat, quamvis per diverſas lineas ſurſum deorſum­
                <lb/>
              ve, dextrorſum aut ſiniſtrorſum à vento agatur, nullam tamen proprij pon­
                <lb/>
              deris jacturam facit, ſed totam illius vim ac niſum exerit gravitatione com­
                <lb/>
              muniquare hoc nodo ſoluto, vide, an quidpiam aliud occurrat, quod nobis
                <lb/>
              opponas. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>