Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 17
[out of range]
>
<
1 - 17
[out of range]
>
page
|<
<
(107)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
107
"
file
="
0159
"
n
="
159
"
rhead
="
PARS SECUNDA.
"/>
perimetri ejus ellipſeos, tum ob AC, CB ſimul æquales in
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0159-01
"
xlink:href
="
note-0159-01a
"
xml:space
="
preserve
">trum verſus
<
lb
/>
vertices axis
<
lb
/>
conjugati.</
note
>
ellipſi axi tranſverſo, ſive duplo ſemiaxi DO; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">erit AC tan-
<
lb
/>
to longior, quam ipſa DO, quanto BC brevior; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">adeoque ſi
<
lb
/>
jam in fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">1 ſint Au, A z æquales hiſce AC, BC; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">habebun-
<
lb
/>
tur ibi utique u y, z t itidem æquales inter ſe. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quare hic at-
<
lb
/>
tractio CL æquabitur repulſioni CM, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">LI MC eritrhom-
<
lb
/>
bus, in quo inclinatio IC ſecabit bifariam angulum LCM;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac proinde ſi ea utrinque producatur in P, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Q; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">angulus
<
lb
/>
AC P, qui eſt idem, ac LC I, erit æqualis angulo BC Q,
<
lb
/>
qui eſt ad verticem oppoſitus angulo IC M. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quæ cum in el-
<
lb
/>
lipſi ſit notiſſima proprietas tangentis relatæ ad focos; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">erit i-
<
lb
/>
pſa PQ tangens. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quamobrem dirigetur vis puncti C in latus
<
lb
/>
ſecundum tangentem, ſive ſecundum directionem arcus ellipti-
<
lb
/>
ci, atque id, ubicunque fuerit punctum in perimetro ipſa,
<
lb
/>
verſus verticem propiorem axis conjugati, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſibi relictum ibit
<
lb
/>
per ipſam perimetrum verſus eum verticem, niſi quatenus
<
lb
/>
ob vim centrifugam motum non nihil adhuc magis incurva-
<
lb
/>
bit.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
right
"
xml:space
="
preserve
">Ana
<
gap
/>
ogía ver-
<
lb
/>
ticum binorum
<
lb
/>
axium cum li-
<
lb
/>
mitibus curvæ
<
lb
/>
virium.</
note
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">232. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quamobrem hic jam licebit contemplari in hac curva
<
lb
/>
perimetro viciſſitudinem limitum prorſus analogorum limiti-
<
lb
/>
bus cohæſionis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">non co
<
gap
/>
æſionis, qui habentur in axe recti-
<
lb
/>
lineo curvæ primigeniæ figuræ 1. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Erunt limites quidam in E,
<
lb
/>
in F, in H, in O, in quibus nimirum vis erit nulla, cum in
<
lb
/>
omnibus punctis C intermediis ſit aliqua. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed in E, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">H
<
lb
/>
erunt ejuſmodi, ut ſi utravis ex parte punctum dimoveatur,
<
lb
/>
per ipſam perimetrum, debeat redire verſus ipſos ejuſmodi li-
<
lb
/>
mites, ſicut ibi accidit in limitibus cohæſionis; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">at in F, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">O
<
lb
/>
erit ejuſmodi, ut in utramvis partem, quantum libuerit, pa-
<
lb
/>
rum inde punctum dimotum fuerit, ſponte debeat inde magis uſ-
<
lb
/>
que recedere, prorſus ut ibi accidit in limitibus non cohæſionis.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
right
"
xml:space
="
preserve
">Quando limi-
<
lb
/>
tes contrario
<
lb
/>
modo poſiti:
<
lb
/>
caſus elegantiſ-
<
lb
/>
ſimi alternatio-
<
lb
/>
nis plurium li-
<
lb
/>
mitum in peri-
<
lb
/>
metro ellipſe-
<
lb
/>
os.</
note
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">233. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Contrarium accideret, ſi DO æquaretur diſtantiæ li-
<
lb
/>
mitis non cohæſionis: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tum enim diſtantia BC minor haberet
<
lb
/>
attractionem C K, diſtantia major AC repulſionem CN, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
vis compoſita per diagonalem CG rhombi CN GK haberet
<
lb
/>
itidem directionem tangentis ellipſeos; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in verticibus qui-
<
lb
/>
dem axis utriuſque haberetur limes quidam, ſed punctum in
<
lb
/>
perimetro collocatum tenderet verſus vertices axis transverſi,
<
lb
/>
non verſus vertices axis conjugati, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">hi referrent limites co-
<
lb
/>
hæſionis, illi e contrario limites non cohæſionis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed adhuc
<
lb
/>
major analogia in perimetro harum ellipſium habebitur cum
<
lb
/>
axe curvæ primigeniæ figuræ 1; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi fuerit DO æqualis diſtan-
<
lb
/>
tiæ limitis cohæſionis AN illius, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">DB in hac major, quam
<
lb
/>
in fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">1 amplitudo N L, N P; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">multo vero magis, ſi ipſa hu-
<
lb
/>
jus DB ſuperet plures ejuſmodi amplitudines, ac arcuum æquali-
<
lb
/>
tas maneat hinc, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inde. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">per totum ejuſmodi ſpatium. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ubi e
<
lb
/>
nim AC hujus figuræ fiet æqualis abſciſſæ AP illius, etiam
<
lb
/>
BC hujus fiet pariter æqualis AL illius. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quare in ejuſmodi
<
lb
/>
loco habebitur limes, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ante ejuſmodi locum verſus A </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>